Τι θα χρειαστεί για μια δυτική επέμβαση στη Συρία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι θα χρειαστεί για μια δυτική επέμβαση στη Συρία

Πρέπει πρώτα να ομονοήσει η αντιπολίτευση

Ο FSA απέφυγε συνεργασίες με άλλα τμήματα της αντιπολίτευσης και στην πραγματικότητα έχει τη δική του διπλωματική προσέγγιση. Τον περασμένο μήνα, θέσπισε μια Στρατιωτική Επιτροπή ο προορισμός της οποίας είναι η παροχή κάλυψης στους διαδηλωτές, η προστασία της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας, καθώς και η διασφάλιση ότι δεν θα υπάρξουν δολοφονικά αντίποινα όταν πια θα έχει πέσει το καθεστώς. Ο συνταγματάρχης Riad al-Asaad, ο οποίος είναι επικεφαλής του FSA, είναι ξεκάθαρος ως προς την υποστήριξή του για Δυτική επέμβαση και, στα τέλη Νοεμβρίου, έκανε έκκληση για βομβαρδισμούς σε «στρατηγικούς στόχους» στη Συρία, αλλά και για αυξημένη διεθνή προστασία, με τη δημιουργία μιας ζώνης απαγόρευσης πτήσεων και μιας ζώνης ασφαλείας. Η Στρατιωτική Επιτροπή επιδιώκει να έρχεται σε απευθείας επαφή με ξένες κυβερνήσεις για να εξασφαλίσει υποστήριξη και, κατά πάσα πιθανότητα, όπλα και χρήματα.

Ο FSA δεν είναι η μόνη ένοπλη δύναμη της αντιπολίτευσης. Δεκάδες ανεξάρτητες ταξιαρχίες ανταρτών, συνήθως με ονόματα από ιστορικά πρόσωπα ή πρόσφατους «μάρτυρες» της επανάστασης, στρατολογούν αμάχους και λιποτάκτες του στρατού. Αυτές οι ταξιαρχίες δεν βρίσκονται κάτω από την ηγεσία του FSA, όμως έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα θανατηφόρες σε υψηλού προφίλ επιθέσεις εναντίον του καθεστώτος, συμπεριλαμβανομένων των τολμηρών επιδρομών σε ένα διοικητικό κέντρο της Αεροπορίας στη Harsata και στα γραφεία του κόμματος Μπάαθ στο κέντρο της Δαμασκού. Οι διοικητές των εξεγερμένων μπορεί να αφιερώνουν τα επιτεύγματά τους στον FSA προκειμένου να καταδείξουν ότι υπάρχει ενότητα, αλλά δεν ορκίζονται υποταγή, ούτε στον FSA ούτε στο SNC. Όπως ένας Σύρος αντιφρονών μου είπε πρόσφατα, ο FSA είναι περισσότερο ένα εξελισσόμενο σχέδιο στρατολόγησης περισσότερων αποστατών και ανεξάρτητων ανταρτών παρά ένας καλά οργανωμένος στρατός.

Χωρίς αμφιβολία, αυτό είναι το πυκνό δάσος που ο Juppé, ο Pillay και η Ουάσινγκτον θα πρέπει να διασχίσουν εάν επιλέξουν να προστατεύσουν το λαό της Συρίας και να επιταχύνουν το τέλος του καθεστώτος Άσαντ. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις προόδου. Τώρα που το SNC έχει εγκρίνει την ξένη επέμβαση, εναρμονιζόμενο με όλες τις παρατάξεις της συριακής εξέγερσης που έχουν υποστηρίξει εδώ και μήνες μια επέμβαση, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα ότι οι διάφορες πολιτικές και στρατιωτικές πτέρυγες της αντιπολίτευσης θα ενωθούν, έστω και μόνο λόγω της κοινής τους απόγνωσης από το αμείωτο μακελειό. Αν συμβεί αυτό, τότε υπάρχει μια διέξοδος για τη Δυτική αποτροπή στη Συρία, αν και θα απαιτήσει επιδέξια και δημιουργική διπλωματία όχι μόνο μεταξύ των δυτικών δυνάμεων, αλλά με τις μέχρι τώρα αμφίθυμες αραβικές κυβερνήσεις.

Μια τέτοια παρέμβαση θα πρέπει να αρχίσει με τη δημιουργία μιας ασφαλούς περιοχής περίπου τεσσάρων τετραγωνικών μιλίων γύρω από την πόλη Jisr al-Shughour στα βορειοδυτικά της χώρας, όπου μια σφαγή από το καθεστώς έλαβε χώρα τον περασμένο Ιούνιο και το αντικυβερνητικό αίσθημα βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Λόγω της εγγύτητας της πόλης προς την Τουρκία, της γεωπολιτικής ευαισθησίας σχετικά με ένα δυτικό έθνος που εισβάλει σε μια κατά πλειοψηφία μουσουλμανική χώρα, καθώς και του γεγονότος ότι η Τουρκία έχει ήδη φιλοξενήσει και διευκολύνει τον FSA, η Άγκυρα θα είναι η στρατηγική επιλογή για την παροχή κάλυψης για να οχυρωθεί η ασφαλής περιοχή.

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να επιτραπεί νομικά η ασφάλιση μιας περιοχής είναι μέσω ενός ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Αλλά η Ρωσία δεν θα βάλει σε κίνδυνο τη συμμαχία της με τον Assad, οπότε είναι απίθανη η συναίνεση του Κρεμλίνου στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Ο άλλος διαθέσιμος τρόπος, λοιπόν, είναι το ψήφισμα «Ενωμένοι για την Ειρήνη» της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, το οποίο επιτρέπει τα «συλλογικά μέτρα» και τη «χρήση της ένοπλης δύναμης» σε ξένες συγκρούσεις. Το ψήφισμα αυτό, που έγινε πραγματικότητα το 1950 μετά από προσπάθειες των Ηνωμένων Πολιτειών που ήθελαν να παρακάμψουν τα επαναλαμβανόμενα βέτο των σοβιετικών στο Συμβούλιο Ασφαλείας για μια Δυτική στρατιωτική επέμβαση στην κρίση της Κορέας, σπάνια χρησιμοποιείται και απαιτεί πλειοψηφία δύο τρίτων στη Γενική Συνέλευση. Η συγκέντρωση τέτοιας συντριπτικής υποστήριξης για την παρέμβαση στη Συρία θα ήταν δύσκολη, αλλά σίγουρα δεν είναι εκτός συζητήσεως. Τον περασμένο Νοέμβριο, η Γενική Συνέλευση έκανε ό, τι το Συμβούλιο Ασφαλείας δεν μπόρεσε να κάνει και πέρασε το δικό μη δεσμευτικό ψήφισμα - υποστηριζόμενο από αραβικά και μουσουλμανικά κράτη - καταδικάζοντας τη βία του καθεστώτος Άσαντ. Αν η κρίση στη Συρία συνεχιστεί ή κλιμακωθεί, τότε μπορεί να υπάρξει πράγματι μια ηθική και πολιτική συναίνεση για να επικαλεσθεί το ψήφισμα «Ενωμένοι για την Ειρήνη», προκειμένου να καθιερωθεί μια ασφαλής περιοχή.

Μια ασφαλής περιοχή σε μια κεντρική περιφέρεια της αντίστασης θα παράσχει καταφύγιο για τους εσωτερικούς πρόσφυγες, που τώρα υπολογίζεται ότι ανέρχονται σε εκατοντάδες χιλιάδες. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμεύσει ως βάση για τους αντάρτες, οι οποίοι τώρα σε μεγάλο βαθμό επιχειρούν έξω από την Τουρκία, καθώς και ως επικοινωνιακός κόμβος για τη μετάδοση των μηνυμάτων της ραδιοφωνίας Ελεύθερη Συρία στην υπόλοιπη χώρα. Ο FSA και οι ανεξάρτητες ταξιαρχίες έχουν ήδη δημιουργήσει de facto σημεία ελέγχου και ζώνες ανάσχεσης βαθιά μέσα στη Συρία, οι οποίες έχουν λειτουργήσει ως γραμμές ζωής για τους διαδηλωτές στη Χομς και αλλού. Με δεδομένη μια οχυρωμένη υλικοτεχνική βάση και μια σταθερή γραμμή προμήθειας εξοπλισμού και όπλων, οι αντάρτες θα έχουν τη «Βεγγάζη» τους μέσα στη Συρία, τη βάση από την οποία θα πολεμήσουν Δαμασκό πιο αποτελεσματικά.