Οι ηγέτες της Κίνας οδεύουν προς νέα κυβέρνηση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Οι ηγέτες της Κίνας οδεύουν προς νέα κυβέρνηση

Επιλέγοντας την επόμενη Μόνιμη Επιτροπή
Περίληψη: 

Οι Κινέζοι ηγέτες προετοιμάζονται για την μοναδική ανά δεκαετία αλλαγή ηγεσίας. Αλλά σε αντίθεση με αντίστοιχες μεταβάσεις στο παρελθόν, σήμερα δεν υπάρχουν σεβάσμιοι γέροντες για να μεσολαβήσουν στις αντιπαραθέσεις ανάμεσα στις διάφορες κλίκες του Κομμουνιστικού Κόμματος. Αυτή τη φορά, οι ελιγμοί για τις καλύτερες θέσεις της νέας Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου θα μπορούσαν να γίνουν πιο επιθετικοί. Και με την ηγεσία ανήσυχη, η πολιτική σύγχυση έχει γίνει καθημερινό φαινόμενο.

Ο CHRISTOPHER K. JOHNSON κατέχει την έδρα Freeman των Κινεζικών Σπουδών στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (Center for Strategic and International Studies) και είναι πρώην βασικός αναλυτής για την Κίνα στην CIA ( Central Intelligence Agency).

Καθώς το καλοκαίρι πλησιάζει στο τέλος του, οι Κινέζοι ηγέτες προετοιμάζονται για την εναλλαγή στην ηγεσία που γίνεται μια φορά κάθε δεκαετία. Αλλά σε αντίθεση με τις μεταβάσεις στο παρελθόν, αυτή τη φορά, δεν υπάρχουν γέροντες με επαναστατικές περγαμηνές στο κόμμα για να μεσολαβήσουν στις αντιπαραθέσεις ανάμεσα σε κλίκες του κόμματος. Αυτό σημαίνει ότι το κυνήγι για ισχυρές θέσεις στην ενδεκάδα της νέας Μόνιμης Επιτροπής του Πολιτικού Γραφείου θα μπορούσε να είναι πιο μαχητικό, καθώς οι αντίπαλοι πάτρωνες πιέζουν επιθετικά για τους ευνοούμενούς τους. Τελειώνοντας τις ετήσιες καλοκαιρινές εκδρομές για την επιθεώρησή τους στις επαρχίες, οι επικεφαλής της διαχείρισης ισχύος εντός του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (ΚΚΚ) ξεκινούν για το καλοκαιρινό τους καταφύγιο στην πόλη Beidaihe, το παραθαλάσσιο θέρετρο όπου η διαδικασία ξεκινάει στα σοβαρά.

Περίπου 175 μίλια ανατολικά του Πεκίνου, η Beidaihe είναι πάντα περισσότερο για παρασκηνιακή πολιτική αντί για πολιτικό ξεκαθάρισμα. Από την εποχή του Μάο Τσε Τουνγκ, το θέρετρο έχει υπηρετήσει ως ένα καταφύγιο όπου τα πολιτικά αφεντικά από όλη τη χώρα μπορούν να συναντηθούν ήσυχα για να οικοδομήσουν συμμαχίες, ή, όταν είναι απαραίτητο, να ανταγωνιστούν μακριά από τις απαραίτητες απαιτήσεις περί ενότητας στα μάτια του κόσμου. Το ανεπίσημο περιβάλλον του θέρετρου απαιτεί από τους ηγέτες να αφήσουν τους τίτλους και τα στολίδια του Πεκίνου πίσω τους και δημιουργεί πιο ισότιμους όρους ανταγωνισμού για την ευρεία κάστα των μεγιστάνων του κόμματος - ιδιαίτερα εκείνων που έχουν επίσημα συνταξιοδοτηθεί αλλά εξακολουθούν να ασκούν σημαντική επιρροή. Ως εκ τούτου, αυτό το περιβάλλον επιβραβεύει τους πλέον έμπειρους σε παρασκηνιακούς πολιτικούς ελιγμούς, με αποτέλεσμα μερικές φορές να προκαλούνται εκπληκτικές ανακατατάξεις στην ισορροπία της ηγεσίας της εξουσίας. Στην πραγματικότητα, ο Πρόεδρος Χου Ζιντάο, ο οποίος αισθανόταν άβολα με την διαδικασία αυτή, επειδή αυτές οι αδιαφανείς διαπραγματεύσεις συγκρούονται με την δική του έμφαση στη διαφάνεια και την «εσωτερική δημοκρατία στο κόμμα», προσπάθησε να απαγορεύσει τη συγκέντρωση στις αρχές της θητείας του. Αλλά η γοητεία των χειραψιών κοντά στην παραλία είναι τόσο ριζωμένη στην πολιτική κουλτούρα του ΚΚΚ που η προσπάθειά του δεν οδήγησε πουθενά.

Φέτος, ο φαινομενικός στόχος της συνάντησης είναι να επιτευχθεί συναίνεση σχετικά με μια νέα ομάδα κορυφαίων ηγετών του κόμματος. Αλλά αυτή η ατζέντα περιπλέκεται από το γεγονός ότι η ηγεσία συγκεντρώνεται στη σκιά του σκανδάλου Bo Xilai. Το κόμμα επίσημα απέπεμψε τον Bo από το Πολιτικό Γραφείο τον Απρίλιο, αφού είχε αναρριχηθεί με εξαπάτηση, κατάχρηση εξουσίας και αχαλίνωτη φιλοδοξία. Όντως, η ηγεσία έκανε ένα μεγάλο βήμα κατηγορώντας επίσημα την σύζυγο του Bo, Gu Kailai, για τη δολοφονία του Neil Heywood, ένας Βρετανού επιχειρηματία ο οποίος εργαζόταν για το ζευγάρι ως μεσολαβητής. Αλλά η Gu ήταν πάντα σε χαμηλό επίπεδο, χαρακτηρισμένη από την αρχή ως αμνός επί σφαγή, όταν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης ανακοίνωσαν ότι αυτή θεωρείται ως η επίσημη ύποπτος για τη δολοφονία του Heywood.

Ωστόσο, σε αντίθεση με τον Απρίλιο, δεν υπήρχε ταυτόχρονη ανακοίνωση σχετικά με τον Bo, γεγονός που υποδηλώνει ότι εξακολουθεί να κινείται στον αθέατο κόσμο του εξώδικου συστήματος τιμωριών του κόμματος. Επιπλέον, παραμένει ασαφές τι θα συμβεί στον πρώην επικεφαλής της ασφάλειας του Bo, τον Wang Lijun, του οποίου η απόδραση σε ένα προξενείο των ΗΠΑ το Φεβρουάριο πυροδότησε όλο το σκάνδαλο. Η έλλειψη συγχρονισμού δείχνει ότι η προώθηση της υπόθεσης για την Gu μπορεί να είναι μια δράση αυτοσυγκράτησης και όχι η αρχή της τελικής πράξης. Αν είναι έτσι, οι αρχικές ελπίδες του ΚΚΚ να περιχαρακώσει το σύνολο της υπόθεσης Bo και όλες τις ντροπιαστικές συνέπειές της πολύ πριν από τη μετάβαση εξουσίας του φθινοπώρου αντιμετώπισαν εμπλοκή.

Χρονοτριβώντας να αποφασίσει την μοίρα του Bo, το ΚΚΚ έχει χάσει την ευκαιρία να αποδείξει, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, ότι η ηγεσία του κόμματος βαδίζει συντεταγμένα προς τη μετάβαση. Η αποτυχία του να κάνει ταχύτερη πρόοδο είναι περίεργη, καθώς σημαντικά ενδιάμεσα στάδια θα μπορούσαν να έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι τώρα. Μια απλή ανακοίνωση, παρόμοια με εκείνη για την Gu, ότι το κόμμα παραδίδει τον Bo στις κρατικές δικαστικές αρχές για επίσημη δίωξη θα καθησύχαζε τις όποιες αμφιβολίες μεταξύ μελών του κόμματος ή ξένων επενδυτών, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα ότι η ηγεσία έχει τουλάχιστον συμφωνήσει σε έναν αρχικό κατάλογο κατηγοριών.
Αντ' αυτού, ο Χου και άλλοι κορυφαίοι ηγέτες φέρεται να ανταλλάσσουν μηνύματα με εσωτερικές εγκυκλίους για να υποστηρίξουν ότι η περίπτωση του Bo πρέπει να αντιμετωπίζεται ως παράβαση του νόμου και των κανονισμών του κόμματος και όχι ως μια προσπάθεια να διχαστεί το κόμμα. Η προσπάθεια να περιοριστούν οι κατηγορίες για τον Bo στο στενότερο ισχυρισμό περί παραβίασης της κομματικής πειθαρχίας, βοηθά να αποφευχθεί η αποσταθεροποίηση φραξιονιστικών διαχωρισμών, αλλά ένας μεγάλος αριθμός πρόσφατων εκθέσεων που δείχνουν ότι έχει σταματήσει να συνεργάζεται με τους ανακριτές θα μπορούσε να κάνει οποιαδήποτε απόφαση ακόμη πιο δύσκολη.