Η λιτότητα προοδεύει;

Κατά τη διάρκεια των πιο σκοτεινών ημερών τής οικονομικής κρίσης, το Δουβλίνο δημιούργησε μια Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Ενεργητικού (National Asset Management Agency, ΝΑΜΑ) για να στεγάσει πολλά από τα χειρότερα δάνεια που δημιουργήθηκαν κατά την διάρκεια της άνθησης. Ο στόχος τής ΝΑΜΑ είναι να διαχειριστεί την πώληση αυτών των δανείων στα επόμενα δέκα χρόνια. Επίσης, το Δουβλίνο αφαίρεσε τελικά την άδεια διεξαγωγής τραπεζικών εργασιών από την Anglo Irish Bank, η οποία μέχρι τότε ήταν ένας σωρός από τοξικά δάνεια υπό το όνομα Irish Bank Resolution Corporation, μια κλασική κακή τράπεζα. Με την εκκαθάριση της IBRC (και των 25 δισεκατομμυρίων ευρώ, ή αλλιώς 34 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε υποσχετικά γραμμάτια) και την χορήγηση παράτασης σε κάποιον τραπεζικό δανεισμό, η Ιρλανδία έχει ωθήσει την μέση ωρίμανση του δημόσιου χρέους στα περίπου 13 χρόνια. Έτσι κέρδισε κάμποσο περιθώριο στην διαδρομή που έχει μπροστά της.

Η Ευρώπη το χρειάζεται να έχει λειτουργήσει η λιτότητα στην Ιρλανδία. Έχει ανάγκη να δείχνει μια ιστορία επιτυχίας. Και ανάμεσα στην Ιρλανδία, την Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, η Ιρλανδία ήταν πάντα το καλύτερο στοίχημα. Έχει μια μικρή και ανοικτή οικονομία με υψηλά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό και χαμηλό συνδικαλισμό στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό βοήθησε την Ιρλανδία να μειώσει το εργατικό κόστος της ουσιαστικά και εύκολα. (Υπάρχει κάποια διαφωνία [4] στο κατά πόσο ακριβώς, αλλά η γενική τάση είναι πτωτική). Και σε συνδυασμό με την υποτίμηση του ευρώ έναντι άλλων βασικών νομισμάτων, συμπεριλαμβανομένου του αμερικανικού δολαρίου [5], η Ιρλανδία είναι για μια ακόμη φορά ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός.

Όμως, η Ιρλανδία δεν είναι εξέχον παράδειγμα. Είναι σε καλό δρόμο για την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών της. Αλλά δεν το έχει καταφέρει ακόμη. Έχει ανακτήσει ανταγωνιστικότητα μέσω τής μείωσης των μισθών, αλλά μόνον εν μέρει. Χάρη στις διακυμάνσεις τού ευρώ, η Ιρλανδία υποδέχεται όλο και περισσότερες επενδύσεις. Αλλά αυτό μπορεί να μην διαρκέσει πολύ: η μελλοντική φορολογική επιβάρυνση της Ιρλανδίας είναι ανησυχητικά υψηλή. Η οικονομία θα πρέπει να αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς ώστε η χώρα να εξυπηρετήσει το κόστος των τόκων τού χρέους της. Το 2012, για παράδειγμα, μόνον η εξυπηρέτηση του κόστους τού χρέους τής Ιρλανδίας απαίτησε πάνω από το 15% του συνόλου των φορολογικών εσόδων. Η επόμενη γενιά θα πρέπει να αντέξει υψηλούς φόρους, εκτός κι αν η παραγωγικότητα αυξηθεί ραγδαία με κάποιον μαγικό τρόπο. Ο πραγματικός λόγος τής αύξησης των επενδύσεων είναι ότι οι διεθνείς επενδυτές πιστεύουν ότι οι Ιρλανδοί θα κάνουν σχεδόν τα πάντα, και ως εκ τούτου οι επενδυτές θα πάρουν τα χρήματά τους σε κάποια μορφή. (Δεν υπάρχει ομοφωνία σχετικά με το γιατί οι Ιρλανδοί έχουν υπομείνει τα μέτρα λιτότητας με τόσο λίγες διαμαρτυρίες, αλλά το γεγονός είναι ότι το έχουν κάνει).

Καθώς η Ιρλανδία εξέρχεται από τους όρους τής διάσωσης από την ΕΕ και το ΔΝΤ, οι πιθανότητες της πραγματικής ανάκαμψης του κράτους είναι ίσως 70/30 για τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια. Υπάρχουν περισσότερο θετικά παρά αρνητικά στην ιστορία τής Ιρλανδίας αυτές τις μέρες. Ή τουλάχιστον οι αγορές και οι επίσημοι χρηματοδότες πιστεύουν την ιστορία της Ιρλανδίας όπως την λένε οι αξιωματούχοι.

Η πραγματική απειλή για την ανάκαμψη της Ιρλανδίας είναι η δημογραφική. Μια πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι οι νέοι Ιρλανδοί δεν έχουν καθόλου αποταμιεύσεις. Το καταναλωτικό τους επίπεδο είναι πολύ χαμηλότερο από εκείνο των ευρωπαίων ομολόγων τους. Με περισσότερα μωρά να έχουν γεννηθεί φέτος από όσα σε οποιαδήποτε άλλη χρονιά από το 1891, η μόνη έκρηξη της Ιρλανδίας μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια θα είναι στον πληθυσμό. Υπάρχουν πραγματικές και ξεκάθαρες απειλές για την ανάκαμψη της Ιρλανδίας, αλλά μια από τις μεγαλύτερες είναι η ευρεία κίνηση των νέων οικογενειών εκτός, ή εντός, της ιρλανδικής οικονομίας. Μια μεγάλη διάβρωση της φορολογικής βάσης μέσω της μετανάστευσης θα μπορούσε να σκοτώσει την ανάκαμψη αρκετά γρήγορα. Ωστόσο, εάν η κυβέρνηση επενδύσει στα παιδιά της Ιρλανδίας μέσω της παιδικής φροντίδας, της εκπαίδευσης και των σχολικών υποδομών, οι νέες οικογένειες μπορεί να πεισθούν να μείνουν. Και θα μπορούσαν να αποτελέσουν την πλατφόρμα για μια ιρλανδική ανανέωση στην επόμενη γενιά.

Λοιπόν, δεν θα ήταν αυτά καλά νέα;

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/139971/stephen-kinsella/austerity...

Συνδέσεις:
[1] https://twitter.com/stephenkinsella
[2] http://www.tradingeconomics.com/ireland/unemployment-rate
[3] http://finance.gov.ie/documents/publications/meb2013/Septsecond.pdf
[4] https://www.centralbank.ie/press-area/speeches/Pages/StefanGerlachEurosy...
[5] http://www.xe.com/currencycharts/?from=USD&to=EUR