Τι φέρνει η πίεση για λύση στο κυπριακό | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι φέρνει η πίεση για λύση στο κυπριακό

Οι Έλληνες, οι Τούρκοι και η στάση ΕΕ και ΗΠΑ

Παρά τα δείγματα αντιαμερικανισμού τής Άγκυρας τα τελευταία χρόνια (όρα την περίπτωση άρνησης της Τουρκίας να επιτρέψει το άνοιγμα βορείου μετώπου κατά του Σαντάμ Χουσεΐν) καθώς και τα δείγματα απογαλακτισμού όπως η πρόσφατη διαπραγμάτευση για αγορά αμυντικού πυραυλικού συστήματος από την Κίνα το οποίο δεν είναι συμβατό με τα συστήματα του ΝΑΤΟ, οι φίλοι της Τουρκίας στις Ηνωμένες Πολιτείες επιμένουν και συνεχίζουν να δικαιολογούν τις παλινωδίες της, να συστήνουν στην κυβέρνηση των ΗΠΑ να έχει υπομονή και να εξάρουν τις αρετές της Τουρκίας λόγω του μεγέθους της, της θέσης και του πληθυσμού της αλλά και να ελαχιστοποιούν τα κακώς κείμενα. Ενδεικτικά αναφέρω την μελέτη που δημοσίευσε το πολύ σοβαρό Council on Foreign Relations το 2012, η οποία είναι αποκαλυπτική τής στάσης αυτής της ελίτ τού κυβερνητικού κατεστημένου. Στην task force που συνέταξε την μελέτη προήδρευε η Μαντλίν Ολμπράιτ, πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, και νυν πρόεδρος του Albright Capital Management LLC, εταιρείας συμβούλων επί αναδυόμενων αγορών. Όταν φθάνει στο σημείο ο John Kerry, νυν υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, να απαιτεί και να επιβάλλει στον πρωθυπουργό τού Ισραήλ να ζητήσει συγγνώμη από τον Ερντογάν για το επεισόδιο του 2010 στο Mavi Marmara, για το οποίο ο κύριος υπαίτιος ήταν ο Ερντογάν που κατασκεύασε το συμβάν για να φέρει σε δύσκολη θέση το Ισραήλ, καταλαβαίνει κανείς την επιρροή που είχε μέχρι προσφάτως η Τουρκία πάνω στην πολιτική τάξη των Ηνωμένων Πολιτειών.

Εξ’ όσων είναι γνωστό, από τους λίγους επώνυμους Αμερικανούς που πάντοτε υποστήριζαν με επιχειρήματα ότι η Ελλάδα είναι η πιο σπουδαία γεωπολιτικά χώρα τής περιοχής και το ανάχωμα της Δύσης κατά των κινδύνων των προερχομένων από την Ανατολή, είναι ο Eugene Rossides, πρώην Υφυπουργός Οικονομικών επί κυβερνήσεως Richard Nixon, και ιδρυτής, πρώην Πρόεδρος και νυν Επίτιμος Πρόεδρος του American Hellenic Institute τής Ουάσιγκτον. Κατά τον Ρωσσίδη, η Ελλάδα, από την εποχή των Περσικών Πολέμων, είναι γεωστρατηγικά η πύλη τής Ευρώπης και όποιος θέλει να εκπορθήσει την Ευρώπη πρέπει να την διαβεί.

Σήμερα, παρ’ όλο που δεν αντιμετωπίζεται κίνδυνος θερμής αντιπαράθεσης στην Ευρώπη, η Ελλάδα παραμένει το κομβικό σημείο «εισόδου» από την Ασία όπως αποδεικνύεται από τον αριθμό των παράνομων μεταναστών, την χρησιμότητα της Ελλάδας για τις πολεμικές επιχειρήσεις τής περιοχής (όρα Λιβύη και τώρα Συρία) και την χρήση τής Σούδας, που είναι η πιο σπουδαία ναυτική βάση τής Μεσογείου. Για να αντιληφθεί κανείς την αξία της Σούδας αρκεί να αναφερθεί ότι το 2012, κατέπλευσαν 118 πλοία του Πολεμικού Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών και 102 πλοία τού ΝΑΤΟ στην βάση, καθώς επίσης 953 πολεμικά αεροπλάνα των Ην. Πολιτειών και 148 του ΝΑΤΟ προσγειώθηκαν στην Κρήτη.

Η Τουρκία αντιλαμβάνεται την αξία τής γεωστρατηγικής θέσης τής Ελλάδας σε σχέση με την Ευρώπη και από εκεί πηγάζει η αδυναμία υπάρξεως σχέσεων αληθινής εμπιστοσύνης και φιλίας εφόσον η Τουρκία παραμένει εσαεί επεκτατική δύναμη. Από εδώ πηγάζει και η συνεχής προσπάθεια τής Τουρκίας να αφελληνίσει τους Μουσουλμάνους τής Θράκης για να τους καταστήσει όργανά της. Μακροπρόθεσμα η Τουρκία ποτέ δεν εγκατέλειψε την ανομολόγητη επιθυμία να αλώσει την Ευρώπη. Κοιτάζοντας τον χάρτη είναι ηλίου φαεινότερο ότι μόνο μέσω της Ελλάδας είναι δυνατόν να το επιτύχει.

Γεωπολιτικά την Κύπρο πρέπει να την δούμε σαν κομμάτι της Ελλάδας, όπως είναι και τα νησιά του Αιγαίου. Η Κύπρος, όμως, έχει απείρως αυξημένη στρατηγική αξία από οποιοδήποτε άλλο μεμονωμένο νησί τής Ελλάδας, εξαιρουμένης ίσως της Κρήτης, λόγω της γεωγραφικής της θέσης στην Ανατολική Μεσόγειο και στο μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας. Ο νυν υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, στο αποκαλυπτικό βιβλίο του «Το Στρατηγικό Βάθος – η Διεθνής Θέση τής Τουρκίας», γράφει: «Οι πολιτικές της Τουρκίας για την Κύπρο και για το Αιγαίο πρέπει να επανεξεταστούν … Μια Τουρκία που έχει αποκλεισθεί από το Αιγαίο και έχει περικυκλωθεί στα νότια από την “Ρωμαίικη Διοίκηση της Νότιας Κύπρου” σημαίνει ότι τα περιθώριά της να κάνει ένα άνοιγμα στον κόσμο έχουν περιορισθεί σημαντικά». Εν πολλοίς, η Τουρκία δεν μπορεί να ανεχθεί ένα μικρό νησί όπως η Κύπρος να ευρίσκεται τόσο πλησίον της και να μην ελέγχεται από αυτή. Προσφάτως δε, με την αλλαγή τού στρατηγικού δόγματος της Τουρκίας από χώρας που, κατά δήλωσή της, ήταν κοσμικό κράτος και δεν είχε βλέψεις εκτός των συνόρων της, σε χώρα που επιδιώκει να καταστεί περιφερειακή δύναμη και ηγήτορας του Ισλαμικού κόσμου, η Κύπρος φαντάζει απαραίτητη για τον στρατηγικό έλεγχο της περιοχής.