Ο Ζαουάχρι στοχεύει το Ισραήλ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Ο Ζαουάχρι στοχεύει το Ισραήλ

Τι κρύβεται πίσω από την στροφή τής αλ Κάιντα στην Εγγύς Ανατολή
Περίληψη: 

Η ανάγκη να στοχεύει το Ισραήλ είχε πάντα εξέχουσα θέση στην ρητορική τής αλ Κάιντα, αλλά σπάνια έχει μεταφραστεί σε πρακτικές ενέργειες. Και αυτό είναι που κάνει το τελευταίο ματαιωμένο σχέδιο της ομάδας στην Ιερουσαλήμ, το οποίο ανάγεται στον επικεφαλής τής αλ Κάιντα, Αϊμάν αλ-Ζαουάχρι, τόσο σημαντικό.

Ο MATTHEW LEVITT είναι συνεργάτης στην έδρα Fromer-Wexler και διευθυντής στο Πρόγραμμα Αντιτρομοκρατίας και Πληροφοριών Stein στο Washington Institute for Near East Policy. Το τελευταίο βιβλίο του έχει τίτλο Hezbollah: The Global Footprint of Lebanon's Party of God.

Στις 22 Ιανουαρίου, Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανακοίνωσαν ότι, αρκετές εβδομάδες πριν, είχαν παρέμβει και διακόψει αυτό που περιγράφεται ως μια «προχωρημένη» τρομοκρατική συνωμοσία τής αλ Κάιντα στο Ισραήλ. Παρά το γεγονός ότι οι εμπνεόμενοι από την αλ Κάιντα τζιχαντιστές είχαν στοχεύσει το Ισραήλ και παλιότερα (τρεις άνδρες που είχαν συνωμοτήσει για μια επίθεση κοντά στην Χεβρώνα σκοτώθηκαν σε ανταλλαγή πυροβολισμών με την αστυνομία το Νοέμβριο), αυτή η τελευταία προσπάθεια σηματοδότησε την πρώτη φορά που ανώτερα ηγετικά στελέχη τής αλ Κάιντα ήταν άμεσα εμπλεκόμενα σε τέτοια σχέδια.

Αυτό μπορεί να φαίνεται κάπως περίεργο στους περιστασιακούς παρατηρητές, δεδομένης της υψηλής θέσης τού Ισραήλ στην ρητορική τής αλ Κάιντα κατά την διάρκεια των ετών. Αν και η ανάγκη να στοχεύει το Ισραήλ και τους Εβραίους κατέχει εξέχουσα θέση στον μύθο τής αλ Κάιντα, σπάνια έχει μεταφραστεί σε πραγματικές επιχειρήσεις εναντίον τού Ισραήλ. Και αυτό είναι που κάνει αυτό το τελευταίο σχέδιο, το οποίο ανάγεται στον επικεφαλής τής αλ Κάιντα, Αϊμάν αλ-Ζαουάχρι, τόσο σημαντικό. Πράγματι, αποκαλύπτει έναν φόβο μεταξύ των βασικών ηγετών τής αλ Κάιντα ότι η σύγκρουση στην Εγγύς Ανατολή - ιδιαίτερα στην Συρία - τους προσπερνά.

ΣΧΕΔΙΑΣΕ ΤΟ

Σύμφωνα με τις ισραηλινές Αρχές, η πρόσφατη συνωμοσία ξεκίνησε όταν ο Ariv al-Sham, ένας πράκτορας της αλ Κάιντα με βάση την Γάζα που δούλευε για τον Ζαουάχρι, στρατολόγησε τρεις άνδρες για να λάβουν μέρος σε μια επίθεση - δύο άνδρες από την Ανατολική Ιερουσαλήμ και έναν από την Δυτική Όχθη. Αν και δεν είναι σαφές το πώς οι Ισραηλινοί αξιωματικοί ασφαλείας πρωτοέμαθαν για τις στρατολογήσεις, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν μέσω Skype και Facebook, προφανώς παρακολουθούσαν τις επικοινωνίες αυτές για μερικούς μήνες μέχρι που συνέλαβαν και τους τέσσερις στα τέλη Δεκεμβρίου.

Η πρώτη στρατολόγηση του Sham, όπως λέει η η έκθεση των Ισραηλινών, ήταν ο 23χρονος Iyad Khalil Abu-Sara, από τη γειτονιά Ras Hamis στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Ο Abu-Sara φέρεται να προσφέρθηκε να πραγματοποιήσει μια «επίθεση-θυσία» σε έναν ισραηλινό λεωφορείο που ταξίδευε μεταξύ Ιερουσαλήμ και Ma'aleh Adumim. Το σχέδιο ήταν ένοπλοι να πυροβολήσουν τους τροχούς τού λεωφορείου και να το ανατρέψουν. Μετά από αυτό, θα μπορούσαν να πυροβολήσουν τους επιβάτες σε κοντινή απόσταση. Τελικά, όπως υπέθεταν, θα σκοτώνονταν και οι ίδιοι σε μια μάχη με την αστυνομία και όσους αντιδρούσαν πρώτοι. Ο Sham και ο Abu-Sara σχεδίασαν επίσης ταυτόχρονες βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίας στο συνεδριακό κέντρο τής Ιερουσαλήμ (όπου ένας δεύτερος βομβιστής αυτοκτονίας θα στόχευε εκείνους που έχουν το έργο να αντιδρούν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης) και στην αμερικανική πρεσβεία στο Τελ Αβίβ, επιχειρήσεις που θα διεξάγονταν από πέντε απροσδιόριστους ξένους τρομοκράτες οι οποίοι θα ταξίδευαν στο Ισραήλ ως τουρίστες με πλαστά ρωσικά διαβατήρια. Στο πλαίσιο της προετοιμασίας, ο Sham έστειλε στον Abu-Sara αρχεία από υπολογιστή για ένα εικονικό εκπαιδευτικό σεμινάριο κατασκευής βομβών. Ο Abu-Sara έπρεπε να προετοιμάσει τα γιλέκα αυτοκτονίας και τα φορτηγά-βόμβες, και να ταξιδέψει στην Συρία για εκπαίδευση μάχης και κατασκευής βομβών. Είχε ήδη αγοράσει ένα εισιτήριο για μια πτήση προς την Τουρκία ως την στιγμή που συνελήφθη.

Οι άλλοι δύο στρατολογημένοι από τον Sham – ο Rubin Abu-Nagma και ο Ala Ghanam - δούλευαν επίσης μαζί του για την πραγματοποίηση των επιθέσεων κατά του Ισραήλ. Ο Abu-Nagma φέρεται να σχεδίαζε να απαγάγει έναν ισραηλινό στρατιώτη από τον κεντρικό σταθμό λεωφορείων τής Ιερουσαλήμ και να βομβαρδίσει ένα κτίριο κατοικιών στην εβραϊκή συνοικία στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Και αυτός έμαθε για την κατασκευή εκρηκτικών υλών μέσω του διαδικτύου. Ο Ghanam, που ζούσε σε ένα χωριό κοντά στην Τζενίν, μια παλαιστινιακή πόλη στην βόρεια Δυτική Όχθη, ήταν επιφορτισμένος να ιδρύσει έναν τζιχαντιστικό σαλαφίτικο πυρήνα στην Δυτική Όχθη που θα πραγματοποιούσε μελλοντικές επιθέσεις.

Οι ισραηλινές Αρχές σοκαρίστηκαν από την συμμετοχή τού Ζαουάχρι. Καθοδηγούσε απευθείας τον Sham να πραγματοποιήσει αυτό το σχέδιο. Αλλά, ίσως ακόμη πιο εκπληκτικό ήταν το πόσο γρήγορα - μόνο λίγοι μήνες εν συνόλω – αναπτύχθηκε το σχέδιο. «Οι Abu- Sara και Al-Sham συντόνισαν ένα ταξίδι στην Συρία και μεταφορές χρημάτων. Όλα αυτά συνέβησαν πολύ γρήγορα», δήλωσε ένας αξιωματούχος των υπηρεσιών ασφαλείας. «Και τα τρία κανάλια σχηματίστηκαν με γρήγορο ρυθμό».

ΠΕΡΑΝ ΤΗΣ ΡΗΤΟΡΙΚΗΣ

Το Ισραήλ και η παλαιστινιακή υπόθεση υπήρξαν εδώ και καιρό μαγνήτες για την Αλ Κάιντα. Σχεδόν σε κάθε μια από τις δημόσιες δηλώσεις του την περίοδο 1990-2011, ο Οσάμα Μπιν Λάντεν αναφερόταν στην παλαιστινιακή υπόθεση. Το 1994, έγραψε μια επιστολή προς τον Μεγάλο Μουφτή τής Σαουδικής Αραβίας με τίτλο «Η προδοσία τής Παλαιστίνης», παίρνοντας ως αφορμή την έγκριση του Μεγάλου Μουφτή για τις συμφωνίες τού Όσλο ένα χρόνο νωρίτερα. Στη κήρυξη πολέμου εναντίον τής Δύσης το 1996, ο Μπιν Λάντεν για μια ακόμη φορά επικαλέστηκε την παλαιστινιακή υπόθεση ώστε να συσπειρώσει τους μουσουλμάνους για να πολεμήσουν «την αμερικανο-ισραηλινή» συμμαχία. Και σε έναν φετβά το 1998, ο Μπιν Λάντεν, ο Ζαουάχρι και άλλοι, κάλεσαν τους μουσουλμάνους να σκοτώσουν Αμερικανούς και τους συμμάχους τους – τόσο πολίτες όσο και στρατιωτικό προσωπικό - και να απελευθερώσουν το τζαμί al-Aqsa τής Ιερουσαλήμ. Ακόμη και ο εγκέφαλος της 11ης Σεπτεμβρίου, ο Khalid Sheikh Mohammed, είδε στο σχέδιο τής 11ης Σεπτεμβρίου την ευκαιρία να καταγγείλει το Ισραήλ. Στα αρχικά σχέδια για την επίθεση, σύμφωνα με αναφορές, ήταν επιφορτισμένος να κάνει ο ίδιος μια αεροπειρατεία, να προσγειώσει το αεροσκάφος σε ένα αεροδρόμιο αφότου οι εννέα άλλες πτήσεις είχαν συντριβεί, και να εκφωνήσει μια ομιλία καταγγέλλοντας την υποστήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, τις Φιλιππίνες και τις καταπιεστικές αραβικές κυβερνήσεις.