Νέα πλήγματα στην ασφάλεια της Μέσης Ανατολής

Η στήριξη από το Ριάντ αντικαθεστωτικών οργανώσεων και ηγετών σαλαφιστικής ιδεολογίας στοχεύει ακριβώς σε αυτόν τον περιορισμό της ισχύος εντός της Συρίας των εξτρεμιστικών οργανώσεων και των ηγετών που διατηρούν σχέσεις με την αλ Κάιντα. Το σαλαφιστικό ισλαμιστικό κίνημα -που πηγάζει από το Ουαχαβιτικό Ισλάμ, το οποίον είναι στενά συνδεδεμένο με το σαουδαραβικό καθεστώς- διακρίνεται ιδεολογικά από την αλ Κάιντα. Ενώ οι Σύριοι σαλαφιστές επιδιώκουν την ανατροπή τού καθεστώτος Άσαντ και την δημιουργία ενός ισλαμικού κράτους στα συριακά εδάφη, οι οργανώσεις που έχουν υιοθετήσει την ιδεολογία τής Αλ Κάιντα στην Συρία, επιδιώκουν την ανατροπή όλων των καθεστώτων τής περιοχής, συμπεριλαμβανομένου και του σαουδαραβικού, και την εδραίωση ενός ενιαίου ισλαμικού χαλιφάτου. Πάντως, οι πρακτικές τους, όπως και η κοσμο-αντίληψη των σάλαφι, κατ' ουδένα τρόπο δεν δύνανται να θεωρηθούν προοδευτικές και προξενούν μέγα φόβο προς όλους τους αλλόδοξους κατοίκους τής περιοχής, λόγω του άκρως μισαλλόδοξου δείγματος γραφής που έχουν επιδείξει μέχρι σήμερον ως προς αυτούς (διωγμοί, δολοφονίες, κ.τ.λ.).

Το δεύτερον πεδίο τής σαουδαραβικής προσπάθειας ανασχέσεως της ιρανικής επιρροής είναι ο Λίβανος. Βασικός στόχος των σαουδαραβικών επιδιώξεων εντός του λιβανικού πεδίου είναι ο περιορισμός τής στρατιωτικής και πολιτικής ισχύος τής σιιτικής οργάνωσης Χεζμπολά, που αποτελεί στρατηγικό εταίρο τού Ιράν, αλλά και το πλέον επιτυχημένο παράδειγμα εξαγωγής τής ιρανικής ισλαμικής επανάστασης.
Η Χεζμπολά, ιδρυθείσα στην Κοιλάδα Μπεκάα του Λιβάνου το 1982 από επίλεκτες ιρανικές μονάδες, λειτουργεί βασιζομένη σε τρεις θεμελιώδεις γεωστρατηγικές προϋποθέσεις: Πρώτον, την διατήρηση του στρατηγικού βάθους που παρέχεται από το καθεστώς Άσαντ στην Χεζμπολά, κυρίως όσον αφορά στην αντιπαράθεση της σιιτικής οργάνωσης με το Ισραήλ. Δεύτερον, την διατήρηση των διαύλων μεταφοράς οπλικών συστημάτων από το Ιράν και την Συρία. Τρίτον, την διατήρηση της στρατιωτικής υπεροχής της, εντός του λιβανικού εδάφους.

Η έκταση και η ένταση της συριακής κρίσεως κατέστησαν ζωτικότερη την διατήρηση της στρατιωτικής υπεροχής τής σιιτικής οργάνωσης έναντι των σουνιτών αντιπάλων της εντός τού Λιβάνου: η σεκταριστική ριζοσπαστικοποίηση μέρους τού σουνιτικού λιβανικού πληθυσμού, ειδικότερα στην Τρίπολη, την Σιδώνα και την επαρχία Άκκαρ, συνδυαζόμενη με την είσοδο στα λιβανικά εδάφη άνω του ενός εκατομμυρίου προσφύγων εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία είναι Σύριοι σουνίτες, έχουν θέσει νέες προκλήσεις στην Χεζμπολά. Η καταλυτική στρατιωτική εμπλοκή τής Χεζμπολά στην συριακή κρίση οφείλεται, εν μέρει, στην επιδίωξη της οργάνωσης να αποτρέψει την ανακατανομή ισχύος στην Συρία, η οποία, υπό μορφή αλυσιδωτής αντιδράσεως, θα οδηγούσε κατόπιν στην ανακατανομή ισχύος στον Λίβανο. Ειδικότερα, αλλαγή καθεστώτος στην Δαμασκό, δηλαδή, αντικατάσταση του φιλο-ιρανικού Αλαουιτικού καθεστώτος Άσαντ από ένα άλλο, σουνιτικό (και πιθανότατα φίλα προσκείμενο ή ακόμη και ελεγχόμενο από την Σαουδική Αραβία) καθεστώς, θα έθετε εντός επικινδύνου κλοιού την Χεζμπολά, καθώς θα την περιόριζε μεταξύ της Μεσογείου, των ισραηλινών συνόρων στον Νότο, τον-κυρίως σουνιτικό- λιβανικό βορρά και τού νέου, εχθρικού προς αυτήν, σουνιτικού καθεστώτος στην Συρία. Συνεπώς, εάν το καθεστώς Άσαντ ανατραπεί στην Δαμασκό, τότε στον Λίβανο η Χεζμπολά θα βρεθεί γεωγραφικά, και το σημαντικότερον, γεωπολιτικά απομονωμένη.

Η απομόνωση –στρατιωτική και πολιτική- της Χεζμπολά, αποτελεί τον θεμελιώδη γεωστρατηγικό στόχο τής Σαουδικής Αραβίας στον Λίβανο, καθώς ένα ανάλογο ενδεχόμενον θα αποτελούσε σημαντική ανάσχεση της ιρανικής επιρροής στην Λεβαντίνη. Ωστόσο, η σταθεροποίηση του καθεστώτος Άσαντ, καθιστά αυτό το ενδεχόμενο εξαιρετικά δυσχερές στην επίτευξή του. Η επομένη επιλογή τού Ριάντ στον Λίβανο είναι η αύξηση της επιρροής του στο εσωτερικό, με στόχο τον περιορισμό τής ισχύος τής Χεζμπολά και, ταυτοχρόνως, του Ιράν.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η παροχή από πλευράς Ριάντ επιχορηγήσεως ύψους τριών δισ. δολαρίων προς τις λιβανικές Ένοπλες Δυνάμεις, την αποδοχή της οποίας ανακοίνωσε κατά τα τέλη Δεκεμβρίου ο πρόεδρος του Λιβάνου, Μισέλ Σουλεϊμάν [14]. Πρόκειται για επιχορήγηση διπλάσια του ετησίου προϋπολογισμού των λιβανικών Ενόπλων Δυνάμεων, και η μόνη προϋπόθεση που έθεσε το Ριάντ είναι η χρησιμοποίησή της για την αγορά... γαλλικών οπλικών συστημάτων! Η επιλογή των γαλλικών οπλικών συστημάτων από την Σαουδική Αραβία δεν είναι, βεβαίως, τυχαία, καθώς η Γαλλία είχε στηρίξει σθεναρά τον περασμένο Αύγουστο την πυραυλική επίθεση εναντίον τού καθεστώτος Άσαντ, όπως, άλλωστε, και η Σαουδική Αραβία. Δια της κινήσεως αυτής, το Ριάντ ελπίζει πως θα αποκτήσει μεγαλύτερη επιρροή επί των λιβανικών Ενόπλων Δυνάμεων, τις οποίες αντιμετωπίζει ως έναν μελλοντικό εναλλακτικό πόλο στρατιωτικής ισχύος στο εσωτερικό τού Λιβάνου.

Επί του πολιτικού πεδίου, μέσω της άμεσης επιρροής που ασκεί επί του αντι-συριακού λιβανικού κινήματος της 14ης Μαρτίου και κυρίως επί του «Κινήματος για το Μέλλον» (του οποίου ηγείται ο σουνίτης πρώην πρωθυπουργός Σαάντ Χαρίρι, υιός του δολοφονηθέντος πρώην πρωθυπουργού Ραφίκ Χαρίρι), το Ριάντ προσπαθεί να αποκλείσει την συμμετοχή τής Χεζμπολά στην κυβέρνηση. Από τον Μάρτιο του 2013, μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού Νατζίμπ Μικάτι, ανέλαβε προσωρινά καθήκοντα νέου πρωθυπουργού ο Ταμάμ Σαλάμ. Ωστόσο, οι διαπραγματεύσεις δεν οδήγησαν στον σχηματισμό νέας κυβερνήσεως. Από πλευράς της, η Σαουδική Αραβία επιδιώκει τη μη συμμετοχή τής Χεζμπολά στο επόμενο κυβερνητικό σχήμα, καθώς επιδιώκει την αποτροπή τού ελέγχου της κυβερνήσεως από το φιλο-συριακό κίνημα της 8ης Μαρτίου (στο οποίο κυριαρχεί η Χεζμπολά), και το οποίο είχε καταφέρει να ελέγξει την προηγουμένη κυβέρνηση του Νατζίμπ Μικάτι.

ΣΥΡΙΑ: ΕΞΤΡΕΜΙΣΤΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΥΠΟΥ ΑΛ ΚΑΪΝΤΑ