Βουβά κόμματα σε μια Ευρώπη που βράζει

Υπενθυμίζεται ότι σήμερα, το φυσικό αέριο στην Ευρώπη προέρχεται από πέντε μεγάλους προμηθευτές. Η Ρωσία κατέχει την πρώτη θέση, στη συνέχεια έρχεται η Νορβηγία, ακολουθούν η Αλγερία, η Ολλανδία και το Κατάρ. Πέρυσι, μόλις δυο ενεργειακοί πάροχοι αύξησαν τις εξαγωγές τους στην ευρωπαϊκή αγορά: η Ρωσία και η Ολλανδία. Οι εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έφτασαν σε όγκους ρεκόρ. Ειδικότερα, στα 161,5 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, ποσότητες αυξημένες κατά 16,35% σε σύγκριση με το 2012 (138,8 δισ. κυβικά μέτρα). Η Ολλανδία έχει ήδη ανακοινώσει, ότι στο μέλλον θα μειώσει τον όγκο του προσφερόμενου «γαλάζιου χρυσού» κατά 20%, καθώς θα χρησιμοποιήσει τα εξαντλούμενα παλαιά κοιτάσματα υδρογονανθράκων για να κρατήσει περισσότερο φυσικό αέριο εντός τής χώρας.

Η Νορβηγία επίσης δεν υπόσχεται σημαντικές αυξήσεις στις παρεχόμενες ποσότητες. Μάλιστα, από το 2020, θα αρχίσει να μειώνει τις δαπάνες για την εξερεύνηση νέων κοιτασμάτων, ώστε να αυξήσει την παραγωγή. Στην Αλγερία, αυξάνεται η εγχώρια κατανάλωση αερίου. Επιπλέον, η βορειοαφρικανική χώρα, όπως και το Κατάρ, αυξάνουν τους όγκους υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ) με τους οποίους προμηθεύουν την Κίνα, την Κορέα και την Ιαπωνία. Στις ασιατικές αγορές το ΥΦΑ είναι πολύ πιο ακριβό. Έτσι, για την Ευρώπη, δεν παραμένουν παρά ελάχιστες ποσότητες φυσικού αερίου.

Ήδη, γερμανικά think tank κάνουν προβλέψεις για το μέγεθος των επιπτώσεων στην γερμανική οικονομία από την ουκρανική κρίση. Σύμφωνα με την ανάλυση που εκπόνησε το Ινστιτούτο για την Παγκόσμια Οικονομία που εδρεύει στο Κίελο (Ifο), μια συγκριτικά ήπια μείωση των γερμανικών εξαγωγών, σε συνδυασμό με πιθανή αύξηση της τιμής τού πετρελαίου εξαιτίας τής κρίσης, θα ήταν αρκετά ώστε να περιορίσουν κατά το ήμισυ την ανάπτυξη του ΑΕΠ της Γερμανίας κατά το τρέχον έτος.

Η ΝΕΑ ΔΙΕΥΡΥΝΣΗ

Και πώς επηρεάζουν την χρεωκοπημένη Ελλάδα οι στρατηγικές επιλογές τής Γερμανίας και της ΕΕ για την διεύρυνσή της προς την Ανατολή; θα διερωτηθούν το δίχως άλλο οι Ευρωπαίοι και κυρίως οι Έλληνες ψηφοφόροι. Αν περιμένουν να ακούσουν την απάντηση στην διάρκεια της προεκλογικής περιόδου από τους πολιτικούς και τους ηγέτες των κομμάτων που διεκδικούν την ψήφο τους, μάλλον θα απογοητευτούν. Κανείς μέχρι στιγμής δεν τους έχει πληροφορήσει ότι η διαφαινόμενη στροφή θα σημάνει αυτόματα και αλλαγή τού ρου των κοινοτικών κονδυλίων είτε προς τις «νέες» αγορές είτε προς τις χώρες οι οποίες θα χρησιμοποιηθούν ως προγεφυρώματα για την διεύρυνση αυτή. Χώρες όπως η Πολωνία, η Ουγγαρία, οι δημοκρατίες τής Βαλτικής, ακόμα και η Ρουμανία, σταδιακά θα αρχίσουν να γίνονται αποδέκτες αυξημένων κοινοτικών κονδυλίων, τα οποία ουσιαστικά θα αφαιρεθούν από την Ελλάδα, αλλά και από τις άλλες χώρες του χρεωκοπημένου ευρωπαϊκού νότου. Στο σκοτάδι βρίσκονται οι ψηφοφόροι και για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουν στην βαλκανική πολιτική, τόσο της ΕΕ όσο και της Ρωσίας, καθώς τα διπλωματικά δεδομένα διαφοροποιούνται. Φυσικά, για τους Έλληνες πολιτικούς όλα αυτά είναι πολύ ψιλά γράμματα, καθώς το κοινό, κατά την γνώμη τους βεβαίως, είναι εντελώς απρόθυμο να θέσει τέτοιους προβληματισμούς στην επιλογή του.

Σε αυτό το παιγνίδι των λεπτών διπλωματικών χειρισμών, μια διαφοροποίηση της στάσης τής Ευρώπης σε σχέση με τις στρατηγικές επιλογές των ΗΠΑ, θα ενεργοποιήσει την διαδικασία των ανταλλαγμάτων. Το μείζον ερώτημα είναι το κατά πόσο οι επιλογές των Ευρωπαίων στην Ουκρανία θα επηρεάσουν τις συζητήσεις για την Συμφωνία Εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ-ΕΕ πού ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη. Με απλά λόγια, θα υπάρξουν ανταλλάγματα με τη μορφή τής άρσης των περιορισμών για τα προϊόντα των ΗΠΑ στην Ευρώπη, όπως π.χ. ο έλεγχος των μεταλλαγμένων; Ένα άλλο τεράστιο θέμα που εγείρεται είναι και εκείνο της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων και κυρίως των ατομικών ελευθεριών, τα οποία, όπως έδειξαν οι αποκαλύψεις Σνόουντεν, τίθενται υπό αμφισβήτηση. Η γερμανική ηγεσία θα επιλέξει τελικά να έλθει σε μια συμφωνία με τις ΗΠΑ ως αντάλλαγμα για μια ελευθερία κινήσεων στις σχέσεις της με την Ρωσία ή θα ακολουθήσει μια αυτονομημένη πορεία;

Φυσικά, ο Ευρωπαίος πολίτης και πολύ περισσότερο ο Έλληνας που θα κληθεί να εκλέξει τους εκπροσώπους του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, δεν γνωρίζει ότι ο κορυφαίος ευρωπαϊκός κοινοβουλευτικός θεσμός μπορεί να φρενάρει συμφωνίες που προσφέρουν βορά στους μακροπρόθεσμούς πολιτικούς σχεδιασμούς τα θεσμοθετημένα δικαιώματά του.

Αλλά, δεν είναι μόνο οι κινήσεις στην διπλωματική σκακιέρα. Στο εσωτερικό τής ΕΕ, οι κίνδυνοι και οι αλλαγές που κυοφορούνται, αντί να καθησυχάζουν τους φόβους για μια γενικευμένη έκρηξή τους, μεγεθύνονται. Στην Ιταλία, η κυβέρνηση Ρέντσι δεν φαίνεται να έχει κάποιο συγκεκριμένο πλάνο για να αντιμετωπίσει το δημόσιο χρέος το οποίο κινείται στα επίπεδα του 130% του ΑΕΠ. Στον «Γάλλο ασθενή» η κατάσταση βαίνει να εξελίσσεται σε ανεξέλεγκτη, καθώς την στιγμή που η ανεργία αυξάνεται, ο πρόεδρος Ολάντ προχωρά σε περικοπές δαπανών πού θέτουν ολοένα και περισσότερο σε αμφισβήτηση το κοινωνικό κράτος. Τα πρόσφατα μέτρα που ανακοίνωσε, όχι μόνο δεν τονώνουν την απήχηση του η οποία σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις βρίσκεται σε επίπεδα αρνητικού ρεκόρ, αλλά αντίθετα οξύνουν την λαϊκή δυσαρέσκεια, γεγονός που μέχρι στιγμής αποτυπώθηκε από τις επιδόσεις τού Λαϊκού Μετώπου τής Μαρίν Λεπέν. Στη γειτονική Ισπανία, η έξοδος από το πρόγραμμα στήριξης δεν φαίνεται ότι βελτίωσε στο παραμικρό τους οικονομικούς, κοινωνικούς και ανθρωπιστικούς δείκτες, ενώ ανάλογη θα είναι και η πορεία τής Πορτογαλίας, η οποία βγήκε στις διεθνείς αγορές κατά τα πρότυπα του ελληνικού μοντέλου.

ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ