Πώς ο Μαλίκι έχασε το Ιράκ

Οι σουνιτικές ελίτ που καλωσόρισαν την ISIS επαναλαμβάνουν τα λάθη τής εξέγερσης τού 2004-05. Οι σουνιτικές επαρχίες πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι κινδυνεύουν να χάσουν τα μέγιστα σε μια αυτονομιστική προσπάθεια εναντίον τής κεντρικής κυβέρνησης. Ακόμη και αν μια συνεκτική σουνιτική οντότητα προκύψει μετά από έναν πόλεμο (μαζί με μια κουρδική οντότητα και ένα σιιτικό απομεινάρι κράτους), θα είναι ένας διεθνής παρίας με μικρή πρόσβαση σε έσοδα από το πετρέλαιο και με ένα φαύλο πολιτικό τοπίο, στο οποίο η ISIS και άλλες σουνιτικές φατρίες θα ανταγωνίζονται για τον έλεγχο. Από τις τρεις περιοχές τού Ιράκ, θα είναι η πιο χαοτική και η χειρότερα χρηματοδοτημένη, με τις πιο αμφισβητούμενες διπλωματικές σχέσεις στην περιοχή και αλλού.

Προς το παρόν, η ISIS και οι σύμμαχοί της δεν φαίνεται να είναι στα πρόθυρα της κατάκτησης της Βαγδάτης, αλλά δεν υπάρχει σαφής επίλυση της σύγκρουσης ενόψει. Η κεντρική κυβέρνηση φαίνεται να στερείται των στρατιωτικών μέσων για να πάρει πίσω το έδαφος που έχει χαθεί˙ Ο στρατός δεν είναι σε θέση, και οι νέοι στρατολογημένοι εθελοντές θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τις σουνιτικές δυνάμεις μόνο σε έναν τεράστιο φόρο αίματος. Η μεγαλύτερη πιθανότητα, τη απουσία ενός πολιτικού συμβιβασμού «την δέκατη τρίτη ώρα», είναι μια παρατεταμένη στασιμότητα με συνεχείς αψιμαχίες, και μια σταθερή ροή ανατριχιαστικών φρικαλεοτήτων και εκδικητικών αντιδράσεων.

Στην ιδανική περίπτωση, η πρόοδος τής ISIS θα ωθήσει τον Μαλίκι να κάνει την κυβέρνησή του πιο συμμετοχική. Αλλά μέχρι στιγμής αυτό φαίνεται απίθανο. Ο Μαλίκι έχει κινητοποιήσει εθελοντικές πολιτοφυλακές που, τη απουσία στενής επίβλεψης από επαγγελματίες στρατιωτικούς, θα είναι δύσκολο να τις ελέγξει. Μπορούν να συμβάλουν στη νίκη επί της ISIS, αλλά με κόστος μια περαιτέρω αποξένωση με τους μη σιίτες Ιρακινούς.

Η βέλτιστη έκβαση μπορεί να είναι μια νίκη τής κεντρικής κυβέρνησης σύντομα, σε συνδυασμό με μια δέσμευση από τον Μαλίκι να θεσπίσει πολιτικές μεταρρυθμίσεις σε μεσοπρόθεσμη βάση. Ο Μαλίκι θα πρέπει να συμφωνήσει να εφαρμόσει είτε πλήρες μοίρασμα της εξουσίας με τους σουνίτες είτε να επιτρέψει την αποκέντρωση και τον φεντεραλισμό που προβλέπονται στο Σύνταγμα του Ιράκ. Σε αναγνώριση του διχαστικού του ρόλου, ο Μαλίκι θα πρέπει επίσης να δηλώσει ότι δεν θα επιδιώξει τρίτη θητεία.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ένα σημαντικό ρόλο να παίξουν σε όλους αυτούς τους υπολογισμούς. Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να βοηθήσει τον Μαλίκι να καλύψει το κενό ασφάλειας στο Ιράκ, εκτός αν οι γείτονες του Ιράκ - συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, της Σαουδικής Αραβίας και της Τουρκίας - αποφασίσουν να υποστηρίξουν τις δικές τους δυνάμεις που έχουν στο Ιράκ και να πολώσουν τον ιρακινό πληθυσμό και την υπόλοιπη περιοχή ακόμη περισσότερο από όσο ήδη είναι πολωμένη. Στη συνέχεια, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να εργαστούν από κοινού με τις άλλες χώρες τής περιοχής για να ενθαρρύνουν τους Ιρακινούς να εφαρμόσουν τις συνταγματικές διατάξεις που εξασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρχει μια κοινότητα στο Ιράκ που θα κυριαρχεί τις άλλες.

Ας ελπίσουμε ότι οι γειτονικές χώρες θα εμπνευστούν για να θεσπίσουν παρόμοιες δικές τους μεταρρυθμίσεις. Στο κάτω-κάτω, οι περισσότεροι χώρες τής Μέσης Ανατολής έχουν καταπιεστικές κυβερνήσεις και μεγάλες κοινότητες που αισθάνονται περιθωριοποιημένες. Αυτές οι κυβερνήσεις πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι είναι μόνο θέμα χρόνου μέχρι αυτό που συνέβη στη Μοσούλη να συμβεί και αλλού.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Return to Article: http://www.foreignaffairs.com/articles/141579/omar-al-nidawi/how-maliki-...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr