Χριστιανική Κίνα;

Όσον αφορά στον Χριστιανισμό συγκεκριμένα είναι ενδιαφέρον ότι οι τοπικές εκδηλώσεις τού Χριστιανισμού στην Κίνα χαρακτηρίζονταν ήδη από τον 19ο αιώνα από τοπικισμό και έμφαση στους εθνοτικούς δεσμούς, καθώς επίσης και εσχατολογικές αναφορές και ξενοφοβικές τάσεις [17]. Βάσει των ανωτέρω παρατηρήσεων η πιθανότερη, επομένως, προοπτική, η οποία σχετίζεται με τον εκχριστιανισμό τής Κίνας, εδράζεται σε ένα εγχείρημα πολιτισμικής αφομοίωσης του Χριστιανισμού από τα θεμελιώδη και μακράς διαρκείας χαρακτηριστικά τού κινεζικού πολιτισμικού πλαισίου, δηλαδή την αρχή τής οικογένειας και την έννοια της αυτοκρατορίας. Ένας κινεζικός Χριστιανισμός θα αποδίδει αυξημένη έμφαση στα δίκτυα τής συγγένειας και την αλληλεγγύη των γενεών –στοιχεία τού κομφουκιανιστικού υποδείγματος- αφετέρου με την ανάδειξη της αξίας τής συσσώρευσης κεφαλαίου και της κοινωνικής αλληλεγγύης, στοιχεία του προτεσταντικού υποδείγματος [18].

Σε επίπεδο διεθνών σχέσεων και ενδοκρατικών ισορροπιών, η αντιστικτική ετερότητα με τους Μουσουλμάνους τού Σινκγιάνκ, οι οποίοι διακρίνονται από διπλή ετερογένεια, εθνοτική και θρησκευτική, σε σχέση με τους Χαν, οι οποίοι ανήκουν στον βουδισμό, τον ταοϊσμό και τον Χριστιανισμό, και με τους ινδουιστές τής Ινδίας, του κυρίου αντίπαλου από γεωπολιτικής άποψης κρατικού σχηματισμού, είναι δυνατόν να επιτείνει τον εκχριστιανισμό τής Κίνας προς μια κατεύθυνση εθνικιστικής θρησκευτικής αναφοράς. Ταυτοχρόνως, οι Καθολικοί τής Κίνας είναι οργανωμένοι στην Κινεζική Πατριωτική Καθολική Ένωση, η οποία έχει αποκοπεί από το εξωκρατικό κέντρο τού Βατικανού, για πολιτικούς λόγους. Κατά συνέπεια, οι Καθολικοί τής Κίνας είναι οι μόνοι στην υφήλιο οι οποίοι δεν διαθέτουν δεσμούς και δεν υπάγονται στην δικαιοδοσία τού Βατικανού [19].

Εάν η Κίνα θα προβεί σε μια θεμελιώδη θρησκευτική και πολιτισμική μεταβολή κατά το πρότυπο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, μέσω, δηλαδή, μιας επίσημης άνωθεν επιβαλλομένης ή ενισχυόμενης κρατικής προστασίας τού Χριστιανισμού, συνιστά προς το παρόν απλώς μια ενδιαφέρουσα πρόβλεψη. Η έμφαση του Χριστιανισμού στην έννοια της οικογένειας συμπίπτει με την παραδοσιακή υπεροχή των συγγενικών δεσμών στον κινεζικό πολιτισμό, ενώ η δημιουργία δικτύων συνεργασίας εντάσσεται στο νέο καπιταλιστικό πνεύμα. Τέλος, ο Χριστιανισμός αποτελεί την κατ’ εξοχήν αντίπαλη θρησκεία τού Ισλάμ από ιστορικής και ιδεολογικής άποψης και η κύρια εσωτερική απειλή στην Κίνα είναι η ισλαμική παρουσία στις δυτικές επαρχίες. Η διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας συνδέεται συχνά με την αντιπαράθεση με μια άλλη ομάδα, η οποία αντιμετωπίζεται ως αντίπαλη και στην περίπτωση της Κίνας αυτή είναι οι Μουσουλμάνοι των δυτικών επαρχιών και οι ινδουιστές της Ινδίας [20].

Η νέα ευσεβής Κίνα, βουδιστική και χριστιανική, θυμίζει σε ορισμένο βαθμό την ανάπτυξη του καπιταλισμού στην ευσεβή προτεσταντική βόρειο Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τον 19ο αιώνα. Κοινά σημεία με εκείνη την περίοδο της δυτικής οικονομικής ιστορίας είναι η έμφαση στην αποταμίευση του κεφαλαίου και η επιχειρηματική ηθική των ανερχομένων μεσαίων στρωμάτων. Την περίοδο των ετών 2001-2007, η οποία προηγήθηκε της οικονομικής κρίσης, οι καταθέσεις των Αμερικανών πολιτών είχαν μειωθεί. Στην Κίνα την ίδια περίοδο οι καταθέσεις των πολιτών αυξήθηκαν σε ποσοστό 40% του εθνικού ΑΕΠ. Οι Κινέζοι εργάζονται περισσότερες ώρες σε σχέση με τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, ενώ οι οικογένειες και οι επιχειρήσεις αποταμιεύουν τουλάχιστον το 1/5 των εσόδων τους.

Η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιθέτως δείχνουν ενίοτε να εγκαταλείπουν τις θεμελιώδεις αρχές και ηθικές αξίες τού καπιταλισμού υιοθετώντας σε οικονομικό επίπεδο μια μορφή σοσιαλδημοκρατίας και σε ιδεολογικό επίπεδο τον πολιτισμικό σχετικισμό. Στην Ευρώπη συγκεκριμένα, ο Χριστιανισμός έχει υποχωρήσει σε σημαντικό βαθμό, στο πλαίσιο μιας παγκόσμιας μετατόπισης της εστίας τού Χριστιανισμού από την Ευρώπη προς την υποσαχάρια Αφρική και την Ανατολική Ασία. Είναι πιθανόν ότι ο 21ος αιώνας θα παράσχει μια τελείως διαφορετική εικόνα όσον αφορά στις θρησκευτικές και πολιτισμικές αναφορές τής Ευρώπης και της Ασίας.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ: