Υψηλή εκπροσώπηση, υψηλές προσδοκίες

Η Mogherini είναι η ύπατη εκπρόσωπος που επιθυμούν οι ηγέτες τής ΕΕ. Είναι μια γυναίκα, είναι από την κεντρο-αριστερά, και αποζημιώνει τους Ιταλούς για τις πρόσφατες απώλειές τους στη διεθνή κατάταξη των ισχυρών χωρών. Ίσως το πιο σημαντικό, επειδή της λείπουν εμπειρία και υψηλό κύρος, είναι απίθανο να είναι σε θέση να αμφισβητήσει τον κύριο ρόλο των κρατών-μελών στην εξωτερική πολιτική τής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιβεβαιωτικό αυτού, είναι ότι μια σειρά από κράτη-μέλη τής ΕΕ συμφώνησαν στον διορισμό της παρά το γεγονός ότι εξέφρασαν ανησυχίες σχετικά με την τάση τής Ιταλίας να αναζητά μια διευθέτηση με την Ρωσία σε μια στιγμή που η Ρωσία εισβάλλει στον γείτονά της. Όσο δυσαρεστημένες κι αν είναι οι χώρες αυτές με την επιλογή τής Mogherini, είναι βέβαιες ότι η προσωπική της γνώμη για την Ρωσία δεν θα επηρεάσει την βασισμένη στην συναίνεση διαδικασία λήψης αποφάσεων εξωτερικής πολιτικής τής Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι αδυναμίες τής Mogherini είναι πραγματικές, αλλά αν επικεντρωθεί σε αυτό που μπορεί ρεαλιστικά να κάνει ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, μπορεί να τις μετατρέψει σε πλεονεκτήματα. Το ότι της λείπουν καθορισμένες πολιτικές θέσεις για τα περισσότερα θέματα θα της επιτρέψει να αντικατοπτρίζει την συναίνεση όταν υπάρχει και να βασίζεται στην EEAS, την οποία τόσο επιμελώς οικοδόμησε η Ashton, για την εφαρμογή των πολιτικών. Αυτό θα μπορούσε να την κάνει μια αποτελεσματική γεφυροποιό μεταξύ των κρατών-μελών που διαφωνούν και επίσης της επιτρέπει να είναι πιο υποστηρικτική από όσο κάποιος με ένα πιο τεκμηριωμένο προφίλ όταν προωθημένες ομάδες ενδιαφερόμενων κρατών θέλουν να προχωρήσουν σε συγκεκριμένα δικά τους θέματα. Η έλλειψη κύρους που την διακρίνει είναι περισσότερο ένα θέμα σχετικής απειρίας παρά έλλειψη προσωπικότητας. Αν ερμηνεύσει σωστά τον πολυδιάστατο ρόλο τού ύπατου εκπροσώπου, το κύρος θα αυξηθεί ανάλογα, όπως συνέβη με την Ashton. Ακόμη και για την πολιτική έναντι της Ρωσίας, η Mogherini έχει μια μοναδική ευκαιρία. Παρά το γεγονός ότι τα μέλη τής ΕΕ είναι διχασμένα σχετικά με το τι πρέπει να κάνουν, η κλιμάκωση της επιθετικότητας της Ρωσίας στην Ουκρανία τα φέρνει σιγά-σιγά κοντά. Ως Ιταλίδα που σχετίζεται με μια σχετικά φιλο-ρωσική στάση, τυχόν κινήσεις της για να αντιμετωπίσει το Κρεμλίνο θα μπορούσαν να είναι ακόμα πιο αποτελεσματικές.

Η ΕΕ και οι Ηνωμένες Πολιτείες χρειάζονται μια πιο ομοιογενή και αποτελεσματική ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική. Αλλά η ΕΕ είναι αυτό που είναι. Μια υπουργός Εξωτερικών σαν της Αμερικής με ισχυρό όραμα και σφοδρή επιθυμία για τα φώτα τής δημοσιότητας δεν θα μεταμορφώσει την Ένωση, επειδή αυτός ή αυτή δεν θα έχει τη νομική εξουσία και την πολιτική νομιμοποίηση για να το πράξει. Αλλά μια καλή ύπατη εκπρόσωπος μπορεί παρά ταύτα να κινήσει την ΕΕ προς την σωστή κατεύθυνση, εφ’ όσον αυτός ή αυτή αντιλαμβάνεται τις λεπτές αποχρώσεις τού συγκεκριμένου ρόλου. Και με την υποστήριξη ειδικευμένων συμβούλων από την EEAS, η Mogherini μπορεί να γίνει η ύπατη εκπρόσωπος που χρειάζεται η ΕΕ.

Copyright © 2002-2012 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: http://www.foreignaffairs.com/articles/141958/jeremy-shapiro-and-riccard...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στη διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στη διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr