Η ISIS πηγαίνει στην Ασία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ISIS πηγαίνει στην Ασία

Ο εξτρεμισμός από την Μέση Ανατολή δεν εξαπλώνεται μόνο προς την δύση
Περίληψη: 

Κατά την συγκρότηση της διεθνούς συμμαχίας για την καταπολέμηση της ISIS, οι Ηνωμένες Πολιτείες κοίταξαν κυρίως προς την Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, τις περιοχές που αντιμετωπίζουν άμεση απειλή από την μαχητική ισλαμιστική ομάδα. Αλλά, άλλα μέρη τού κόσμου είναι εξίσου ανήσυχα για την ISIS - πάνω απ’ όλα, η Νοτιοανατολική Ασία.

Ο JOSEPH CHINYONG LIOW είναι βασικός συνεργάτης και κατέχει την έδρα Lee Kuan Yew για μελέτες της Νοτιοανατολικής Ασίας στο Brookings Institution, και καθηγητής και αναπληρωτής πρύτανης στην Σχολή Διεθνών Σπουδών S.Rajaratnam στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang.

Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες επεδίωκαν τις τελευταίες εβδομάδες να συγκροτήσουν μια διεθνή συμμαχία για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους τού Ιράκ και της al-Sham (ISIS, επίσης γνωστού ως Ισλαμικό Κράτος), κοίταζαν κυρίως προς την Μέση Ανατολή και την Ευρώπη, περιοχές που αντιμετωπίζουν άμεση απειλή από την ισλαμιστική μαχητική ομάδα. Αλλά, άλλα μέρη τού κόσμου είναι εξίσου ανήσυχα για την ISIS - πάνω απ’ όλα, η νοτιοανατολική Ασία. Οι κυβερνήσεις τής περιοχής δεν έχουν δημοσιοποιήσει τις ανησυχίες τους πολύ φωναχτά, αλλά έχουν πλήρη επίγνωση ότι η ISIS είναι μια απειλή. Κορυφαία ανησυχία τους είναι ότι η εξτρεμιστική ιδεολογία της θα αποδειχθεί ελκυστική για πολλούς Μουσουλμάνους τής περιοχής, παρασύροντας κάποιους από αυτούς στην Μέση Ανατολή για να πολεμήσουν ως μέλη τής ομάδας, και, τελικά, να επανεισέλθουν στην περιοχή όταν αυτοί οι μαχητές επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Υπάρχει ένα σαφές προηγούμενο σε αυτό το σενάριο. Κατά την διάρκεια της δεκαετίας τού 1980, πολλοί νέοι Μουσουλμάνοι από τη νοτιοανατολική Ασία πήγαν στο Πακιστάν προς υποστήριξη της λεγόμενης τζιχάντ των Αφγανών μουτζαχεντίν κατά τής σοβιετικής κατοχής. Πολλοί από αυτούς τους στρατολογηθέντες στην συνέχεια έμειναν στην περιοχή, συναναστρεφόμενοι με ομοϊδεάτες τους Μουσουλμάνους από άλλες περιοχές και αποκτώντας πρόσβαση στην μαχητική ιδεολογία τής αλ Κάιντα. Πολλοί τελικά επέστρεψαν στη νοτιοανατολική Ασία για να σχηματίσουν δικές τους εξτρεμιστικές ομάδες, συμπεριλαμβανομένης της διαβόητης (διασυνδεδεμένης με την αλ Κάιντα) οργάνωσης Jemaah Islamiyah, η οποία ήταν υπεύθυνη για πολλές υψηλού προφίλ τρομοκρατικές επιθέσεις στην περιοχή κατά την διάρκεια των τελευταίων 15 ετών. Έχοντας αποδείξεις που έρχονται τώρα στην επιφάνεια για απώλειες νοτιοανατολικών Ασιατών στις τάξεις τής ISIS, είναι φυσικό ότι οι κυβερνήσεις τής περιοχής έχουν μια αίσθηση «déjà vu».

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΜΟΔΑ

Η Σιγκαπούρη έχει ήδη αποκαλύψει ότι πολλοί από τους υπηκόους της έχουν πάει στην Μέση Ανατολή για να πολεμήσουν με την ISIS, και η κυβέρνηση των Φιλιππίνων έχει υπονοήσει ότι οι τοπικοί συμπαθούντες την ISIS προσπαθούν να κάνουν στρατολογήσεις μεταξύ των πληθυσμών Bangsamoro στα νότια νησιά τής χώρας. Αλλά η μεγαλύτερη ανησυχία προέρχεται από την Ινδονησία και τη Μαλαισία. Η Ινδονησία, η πολυπληθέστερη μουσουλμανική χώρα τού κόσμου, έχει ήδη επιβεβαιώσει ότι περισσότεροι από 50 πολίτες της σήμερα μάχονται στην Συρία και το Ιράκ˙ Η Μαλαισία υπονόησε ότι μεταξύ 30 και 40 Μαλαισιανών κάνουν το ίδιο. Και στις δύο περιπτώσεις, οι πραγματικοί αριθμοί θα μπορούσαν να είναι πολύ υψηλότεροι, εάν λάβουμε υπόψη εκείνους που μπορεί να έχουν ταξιδέψει στις εμπόλεμες ζώνες από άλλους προορισμούς. Οι Αρχές τής Ινδονησίας έχουν ήδη αντιληφθεί ότι αρκετοί από τους υπηκόους τους έχουν σκοτωθεί πολεμώντας για την ISIS στην Συρία. Στις 26 Μαΐου, ένας Μαλαισιανός βομβιστής αυτοκτονίας σκοτώθηκε σε μια επίθεση της ISIS στο Ιράκ. Ένας άλλος Μαλαισιανός μαχητής ο οποίος σκοτώθηκε πολεμώντας για την ISIS στην Συρία, αρκετούς μήνες αργότερα ανακηρύχτηκε μάρτυρας από τους ηγέτες τού Παν-μαλαισιανού Ισλαμικού Κόμματος, το ίδιο κόμμα που νωρίτερα τον είχε αποπέμψει αφότου αναχώρησε για την Συρία. Περιέργως, τρεις Μαλαισιανές, φέρονται επίσης να έχουν φύγει για την Συρία για να εξαπολύσουν μια «σεξουαλική τζιχάντ» (jihad al-nikah), προσφέροντας το σώμα τους σε μαχητές τής ISIS ώστε να «ενισχύσουν το ηθικό τους».

Η πρόσβαση της ISIS στη Νοτιοανατολική Ασία βασίζεται σε διάφορους παράγοντες. Πρώτον, ορισμένοι ευσεβείς Μουσουλμάνοι αισθάνονται μια θεολογική συγγένεια με την μαχητική ομάδα. Βλέπουν παραλληλισμούς μεταξύ της αποστολής τής ISIS και προφητειών σε ισλαμικά ιερά κείμενα για την ενδεχόμενη δημιουργία ενός Khilafah Minhaj Nebuwwah (χαλιφάτο στο τέλος τού χρόνου), μετά την πτώση των δικτατόρων στην Αραβική Χερσόνησο˙ Επίσης, αναθυμούνται την σταλμένη από την μοίρα, αποκαλυπτικών διαστάσεων μάχη, που λέγεται ότι έγινε μεταξύ των δυνάμεων τού Ιμάμη Μαχντί, μιας μεσιανικής ισλαμικής προσωπικότητας ο οποίος υποτίθεται ότι πολεμούσε υπό μια μαύρη σημαία, και εκείνων τού Dajjal, του Αντίχριστου. Ανέκδοτα στοιχεία δείχνουν ότι αυτή η χιλιαστική προοπτική αυξάνεται στην Ινδονησία και τη Μαλαισία στους ριζοσπάστες κληρικούς, όπως ο Αμάν Αμπντουραχμάν, οι οποίοι, αν και στην φυλακή, έχουν επεκτείνει την εμβέλειά τους μέσω του Διαδικτύου και των ριζοσπαστικών πραγματειών - συμπεριλαμβανομένου ενός βιβλίου με τίτλο Strategi Dua Lengan (διπλά οπλισμένη στρατηγική) – που όλο και συχνότερα μεταφράζονται στα ινδονησιακά.

Ένας άλλος λόγος για την ελκυστικότητα της ISIS είναι ο σεχταρισμός της. Η πρόκληση της ISIS θεωρείται από ορισμένους κύκλους ως μια επέκταση του σχίσματος σουνιτών-σιιτών. Δηλαδή, ο πόλεμος της οργάνωσης εναντίον τού καθεστώτος των Αλαουιτών τού Μπασάρ αλ-Άσαντ, θεωρείται νομιμοποιημένος στους φονταμενταλιστικούς σουνιτικούς-σαλαφιτικούς κύκλους. Με τον ίδιο τρόπο, η μαχητικότητα της ISIS στο Ιράκ θεωρείται συνέπεια των σουνιτικών παραπόνων εναντίον τής υπό σιιτική ηγεσία κυβέρνησης του Νούρι αλ-Μαλίκι. Η στήριξη αυτή πρέπει να γίνει κατανοητή στο πλαίσιο των προβλημάτων τής ίδιας τής νοτιοανατολικής Ασίας με τον σεχταρισμό: Το σιιτικό Ισλάμ έχει απαγορευτεί στην Μαλαισία, και δεν είναι ευρέως αποδεκτό στην Ινδονησία.

Τέλος, το ζήτημα της στρατολόγησης νοτιοανατολικών Ασιατών στην ISIS δεν μπορεί να διαχωριστεί από το ευρύτερο πλαίσιο της ανθρωπιστικής κρίσης στην Συρία. Η καθολική συμπάθεια για τον συριακό λαό από τους αρκετά μεγάλους μουσουλμανικούς πληθυσμούς τής νοτιοανατολικής Ασίας έχει αναμφίβολα προκαλέσει μεγάλο αριθμό ανθρωπιστικών αποστολών προς την ζώνη των συγκρούσεων. Πολλά μέλη των αποστολών αυτών μπορεί κάλλιστα να έχουν αγαθές προθέσεις. Αλλά από την στιγμή που φτάνουν στο έδαφος που κατέχει η ISIS, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα μπορούσαν να εκτεθούν σε προσηλυτισμό και στρατολόγηση από την ISIS.

ΛΑΘΟΣ ΑΝΑΛΟΓΙΑ