Δυσκολίες με τους Σύριους Αλεβίτες | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Δυσκολίες με τους Σύριους Αλεβίτες

Η αυξανόμενη δυσαρέσκεια διασπά την βάση ισχύος τού Άσαντ
Περίληψη: 

Από την έναρξη της συριακής σύγκρουσης, οι Αλεβίτες τής χώρας έχουν κρατήσει τον πρόεδρο Μπασάρ αλ-Άσαντ στην εξουσία. Αλλά υπάρχουν σημάδια που δείχνουν ότι πλέον χάνει την υποστήριξή τους.

Η Oula Abdulhamid Alrifai είναι η επίκουρη ερευνήτρια για την Συρία στο Program on Arab Politics στο Washington Institute for Near East Policy. Πολιτική πρόσφυγας από την Συρία, έχει εμπλακεί στο συριακό κίνημα διαμαρτυρίας. Μπορείτε να ακολουθείτε την Alrifai στο Twitter @OulaAbdulhamid [1].

Μέσα στους πολιτικούς κύκλους τής Ουάσιγκτον, πολλοί αξιωματούχοι θεωρούν την μειονότητα της σέχτας των Αλεβιτών τής Συρίας ως ένα ομοιογενές κουκούλι μέσα στην Συρία. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, υπήρξαν ενδείξεις διαμάχης στο εσωτερικό των φιλικών προς τον πρόεδρο της Συρίας, Μπασάρ αλ-Άσαντ, φατριών, και αυξανόμενη δυσαρέσκεια μεταξύ των Αλεβιτών, πολλοί από τους οποίους ανήκουν στην στρατιωτική και κρατική δομή ασφαλείας και στης οποίας την υποστήριξη βασίζεται η εξουσία τού Άσαντ. Στην πραγματικότητα, οι Αλεβίτες που θέλουν να δουν το τέλος τού καθεστώτος Άσαντ ίσως τελικά να έχουν ξεπεράσει τον φόβο τους μη χάσουν την εξουσία προς όφελος της σουνιτικής αντιπολίτευσης. Η Ουάσιγκτον καλά θα κάνει να δώσει προσοχή σε αυτά τα ρήγματα μεταξύ των οικογενειών τού καθεστώτος Άσαντ και των συνεργατών του στην Δαμασκό, καθώς και στις κοινότητες υπέρ και κατά τού Άσαντ που κατοικούν στην παράκτια περιοχή κατά μήκος τής Μεσογείου.

Σημάδια των αυξανόμενων εντάσεων μέσα στον στενό κύκλο τού Άσαντ εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον Αύγουστο, όταν ο Douraid al-Assad, ο ξάδελφος του προέδρου, ζήτησε την παραίτηση του υπουργού Άμυνας της Συρίας, Fahd Jassem al-Freij, μετά την εκτέλεση από το ισλαμικό Κράτος τού Ιράκ και της αλ-Σαμ (ISIS) περίπου 120 Σύριων στρατιωτών [2] στην αεροπορική βάση Tabqa. Σύμφωνα με κρατικά μέσα ενημέρωσης, ένας άλλος εξάδελφος του Άσαντ, ο Hafez Makhlouf, ο επικεφαλής τής Υπηρεσίας Πληροφοριών στην Δαμασκό, παραιτήθηκε «εθελοντικά». Εν τω μεταξύ, ακτιβιστές των Αλεβιτών κατά μήκος τής παραλιακής περιοχής τής χώρας αποκαλούν τον Freij ως «υπουργό τού θανάτου» στην καμπάνια τους #Speak Up [3] εναντίον τού Άσαντ, διαμαρτυρόμενοι για τον υψηλό αριθμό των θανάτων Αλεβιτών από την έναρξη της σύγκρουσης. Τον ίδιο μήνα, ένας δικηγόρος υπέρ τού καθεστώτος συνελήφθη αφότου ξεκίνησε το hashtag στο Twitter # وينن [4], που σημαίνει «πού βρίσκονται», ώστε να αναζητήσει τα ονόματα των 120 ή περίπου τόσων στρατιωτών που κρατά δέσμιους το ISIS. Οι Αλεβίτες ακτιβιστές κάνουν όλο και περισσότερες εκκλήσεις για αλλαγή καθεστώτος, όπως σημειώνεται σε πρόσφατη ανακοίνωση [5] από μια ομάδα που αυτοαποκαλείται το Εκκλησίασμα των Αλεβιτών τής Συρίας (Syrian Alawite Congregation).

Σύμφωνα με πληροφορίες, από την έναρξη της επανάστασης έχει σκοτωθεί στρατιωτικό προσωπικό άνω των 8.000 ατόμων που ήταν υπέρ τού καθεστώτος από την περιοχή Jableh, στην κυρίως αλεβίτικη παραλιακή περιοχή τής Λατάκειας, για να μην αναφέρουμε τις χιλιάδες ανθρώπους [6] από άλλες αλεβίτικες περιοχές οι οποίοι έχουν σκοτωθεί. Πενθούσες οικογένειες βγήκαν στους δρόμους στην Λατάκια τον Αύγουστο απαιτώντας την επιστροφή των σορών των γιων τους και φωνάζοντας, «Θεού θέλοντος, θα παραστούμε στην κηδεία τού γιου σου». Στις αρχές Οκτωβρίου, εκατοντάδες Αλεβίτες στην Χομς ζητούσαν θυμωμένα την αποπομπή τού διοικητή Talal al-Barazi αφότου εξερράγη ένα παγιδευμένο αυτοκίνητο [7] κοντά στο Δημοτικό Σχολείο Akrama Αλ Makhzomi, σκοτώνοντας 17 και τραυματίζοντας δεκάδες άλλους, κυρίως παιδιά. Οι διαδηλωτές έχουν κάνει παρόμοια έκκληση για την ανατροπή τού Άσαντ στην πόλη-λιμάνι Ταρτούς, και, σύμφωνα με [8] ντόπιους ακτιβιστές, επιφανείς οικογένειες από την κοινότητα των Αλεβιτών στην Λατάκεια συζητούν κρυφά την αντικατάσταση του Άσαντ.

Η διαίρεση της κοινότητας των Αλεβιτών, δεν είναι κάτι καινούργιο: Αντανακλά την αντίδραση εναντίον τής εύνοιας του Άσαντ προς την φατρία al-Kallasieh [9], στην οποία ανήκει η οικογένειά του. Αυτή η φατρία έχει προστατευθεί στον παράκτιο θύλακά της από τα βάρη τού πολέμου, ενώ άλλες κοινότητες Αλεβιτών, όπως οι Haidariya, αναγκάζονται να βγαίνουν στην πρώτη γραμμή τής μάχης και να πολεμούν την συριακή αντιπολίτευση. Αυτές οι δυσαρέσκειες υπογραμμίζουν τις εντάσεις μεταξύ των Αλεβιτών: Οικογένειες κυβερνητικών αξιωματούχων ζουν στην πολυτέλεια, ενώ οικογένειες στην υπόλοιπη κοινότητα αγωνίζονται να θρέψουν τα παιδιά τους. Επίσης, οι Αλεβίτες που ζουν στην πρωτεύουσα είναι πολύ πιο συνδεδεμένοι με την οικογένεια Άσαντ και έχουν περισσότερα προνόμια και πρόσβαση στην εξουσία. Αντίθετα, ο μέσος αγρότης ή μικρός καταστηματάρχης που κατοικεί στα βουνά τής Λατάκειας ή ακόμη και στην Qardaha, την ιδιαίτερη πατρίδα τής οικογένειας Άσαντ, διαθέτει μικρή πολιτική επιρροή, εκτός αν έχει μέλη τής οικογένειας να εργάζονται για το καθεστώς.

Κατά ειρωνικό τρόπο, οι Αλεβίτες που έχουν ζήσει στην Δαμασκό για πολλά χρόνια τείνουν να αυτοπροσδιορίζονται ως Δαμασκηνοί, εκτός όταν είναι αναγκαίο ή επωφελές να σημειώνουν την προνομιακή σχέση τους με την πολιτική ελίτ. Μια τέτοια διασύνδεση τους δίνει πρόσβαση σε προσφιλείς υπηρεσίες και μεγαλύτερη ελευθερία, σε ορισμένες δε περιπτώσεις αποφεύγουν τους νόμους και τους κανόνες τού κράτους, ακόμα και εκείνους που κατοχυρώνονται από το Σύνταγμα. Συχνά, είναι αρκετό να μιλήσουν ή να προσποιηθούν ότι μιλούν με αλεβίτικη προφορά, που θεωρείται η προφορά τής εξουσίας, στους δρόμους τής Δαμασκού για να ξεφύγουν σχεδόν από το οτιδήποτε και να τρομάξουν τους μη Αλεβίτες ώστε να τους υποτάξουν.