Δεχτείτε το

Μετά από 18 μακρούς μήνες σκληρών διαπραγματεύσεων που ακολούθησαν την εφαρμογή της ενδιάμεσης συμφωνίας (ή Joint Comprehensive Plan of Action, Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης), οι διαπραγματευτές για τα πυρηνικά απολαμβάνουν το διάλειμμα που τους αξίζει από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Στις 2 Απριλίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ιράν εξέδωσαν ένα σύντομο «μνημόνιο κατανόησης» για το πολιτικό πλαίσιο μιας μελλοντικής πυρηνικής συμφωνίας μεταξύ του P5 + 1 και του Ιράν. Τα λεπτομερέστερα ενημερωτικά δελτία που εκδόθηκαν μονομερώς από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν ενίσχυσαν το εν λόγω έγγραφο. Το πολιτικό πλαίσιο αποτελεί σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση μιας εκτενούς συμφωνίας. Για πρώτη φορά, το Ιράν δέχθηκε διστακτικά σημαντικές μειώσεις και περιορισμούς σχετικά με την ικανότητά του να παράγει σχάσιμο υλικό για πυρηνικά όπλα για διάστημα 10-15 χρόνων, μαζί με την ενισχυμένη παρακολούθηση και τον έλεγχο για έως και 25 χρόνια. Σε αντάλλαγμα για την εφαρμογή αυτών των μέτρων, το Ιράν θα λάβει μια βραχυπρόθεσμη ανακούφιση από τις κυρώσεις που σχετίζονται με τα πυρηνικά και του επιβάλλονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Τα βασικά περιγράμματα του πολιτικού πλαισίου είναι στέρεα, αλλά τα δύο μέρη έχουν ακόμα πολλή δουλειά μπροστά τους, αν θέλουν να ολοκληρώσουν μια εκτενή συμφωνία μέχρι την αυτοεπιβληθείσα προθεσμία στις 30 Ιουνίου 2015. Μετά από μια σύγκριση των ενημερωτικών δελτίων των ΗΠΑ και του Ιράν (όπως εκείνα μεταφράστηκαν από τον Payam Mohseni του Belfer Center), παρακάτω παρατίθενται κάποιες από τις διαφωνίες που υπολείπονται.

Κατ’ αρχάς, τί θα γίνει με το υφιστάμενο απόθεμα ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού του Ιράν;

Κατά την διάρκεια των προηγούμενων διαπραγματεύσεων, οι Ηνωμένες Πολιτείες συμφώνησαν ότι το Ιράν θα μπορούσε να διατηρήσει 6.000-7.000 συσκευές φυγοκέντρησης IR-1 με την προϋπόθεση ότι το μεγαλύτερο μέρος του ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού του Ιράν θα πρέπει να αποσταλεί στο εξωτερικό για την κατασκευή καυσίμων για τον πυρηνικό αντιδραστήρα Bushehr, αφήνοντας μόνο 300-500 κιλά στο έδαφος του Ιράν, ανά πάσα στιγμή. Αυτός ο διακανονισμός ήταν απαραίτητος για την εξασφάλιση μιας απαιτούμενης περιόδου ενός έτους, του χρόνου που απαιτείται για να παράγει το Ιράν αρκετό ουράνιο πολεμικού επιπέδου για μια βόμβα (27 κιλά 90% εμπλουτισμένου ουρανίου) στην εγκατάσταση εμπλουτισμού στο Νατάνζ. Στις τελευταίες ημέρες των διαπραγματεύσεων, ωστόσο, το Ιράν υπαναχώρησε και δήλωσε ότι δεν είχε σκοπό να προβεί στην εξαγωγή του ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού που βρίσκεται στην κατοχή του.

Το θέμα προφανώς παραμένει άλυτο. Σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο των ΗΠΑ, το Ιράν θα διατηρήσει 6.104 συσκευές φυγοκέντρησης IR-1 στο Νατάνζ, εκ των οποίων οι 5.060 θα συνεχίσουν τον εμπλουτισμό. Το έγγραφο σημειώνει επίσης ότι «το Ιράν συμφώνησε να μειώσει το τρέχον απόθεμα των 10.000 κιλών ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού (LEU) στα 300 κιλά 3,67% LEU για 15 χρόνια». Το πληροφοριακό δελτίο του Ιράν δηλώνει ότι «το Ιράν θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει το υπάρχον εμπλουτισμένο απόθεμα για την παραγωγή ενός κέντρου πυρηνικών καυσίμων ή / και την εξαγωγή του στη διεθνή αγορά με αντάλλαγμα ουράνιο». Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν να «αραιώνεται» οποιοδήποτε πλεόνασμα ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού στο Ιράν πέραν των επιτρεπόμενων 300 κιλών -δηλαδή , να αναμιγνύεται με απεμπλουτισμένο ουράνιο και να επιστρέφει στο φυσικό ουράνιο. Το Ιράν προτιμά να «μετατρέψει» το πλεόνασμα UF6 (ένα αέριο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για περαιτέρω εμπλουτισμό) σε στερεή μορφή οξειδίου για να εφοδιάσει τις προσπάθειές του για ανάπτυξη μιας εγχώριας εγκατάστασης παρασκευής [πυρηνικών] καυσίμων. Η επίλυση αυτού του ζητήματος είναι σημαντική, διότι, θεωρητικά, το Ιράν θα μπορούσε να μετατρέψει εκ νέου οποιοδήποτε υπόλοιπο οξείδιο του ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού σε UF6 και να το χρησιμοποιήσει για τον εμπλουτισμό, μειώνοντας τον απαιτούμενο χρόνο κάτω από ένα έτος.

Το δεύτερο ερώτημα αφορά το ποια είναι τα όρια για τον εμπλουτισμό κατά το διάστημα από το 10ο ως το 15ο έτος της συμφωνίας.

Σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο των ΗΠΑ, τα όρια για τον εμπλουτισμό για να εξασφαλιστεί το περιθώριο του ενός έτους θα επιβληθεί για δέκα χρόνια. Αυτά τα φυσικά όρια περιλαμβάνουν τα ανώτατα όρια του αριθμού συσκευών φυγοκέντρησης IR-1 που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν και το απόθεμα του ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού, καθώς και τις απαγορεύσεις σχετικά με την κατασκευή πρόσθετων εγκαταστάσεων εμπλουτισμού, τον εμπλουτισμό πάνω από 3,67% και τον εμπλουτισμό με πιο προηγμένες συσκευές φυγοκέντρησης. Μετά από 15 χρόνια, όλα αυτά τα φυσικά όρια θα πρέπει να αρθούν. Στο διάστημα μεταξύ 10 και 15 χρόνων, το ενημερωτικό δελτίο των ΗΠΑ δείχνει ότι ορισμένα όρια θα γίνουν πιο ήπια, όπως η απαγόρευση της χρήσης προηγμένων συσκευών φυγοκέντρησης για τον εμπλουτισμό, που βασίζεται σε ένα «σχέδιο εμπλουτισμού και εμπλουτισμού Έρευνας και Ανάπτυξης, R&D» το οποίο καθορίζεται στην αναλυτική συμφωνία. Το ιρανικό ενημερωτικό δελτίο, ωστόσο, αναφέρει απλώς ότι «το χρονοδιάγραμμα του Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης σχετικά με το πρόγραμμα εμπλουτισμού του Ιράν θα αφορά 10 χρόνια», γεγονός που υποδηλώνει ότι όλα τα όρια αφαιρούνται μετά από εκείνο το σημείο. Η τελική συμφωνία θα πρέπει να καθορίσει περιορισμούς σχετικά με τον αριθμό και το είδος των συσκευών φυγοκέντρησης που επιτρέπεται να αναπτυχθούν στο Νατάνζ μεταξύ του 10ου και 15ου έτους, γεγονός που θα καθορίσει το πόσο θα μπορούσε το Ιράν να μειώσει τον απαιτούμενο χρόνο κάτω από το ένα έτος με τον 10ο χρόνο της συμφωνίας.

Τρίτον, πώς θα τροποποιηθεί το Fordow;