Η οπισθοδρόμηση των peshmerga | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η οπισθοδρόμηση των peshmerga

Πώς η βοήθεια των ΗΠΑ υπονομεύει τα χρόνια προόδου στον επαγγελματισμό του κουρδικού στρατού
Περίληψη: 

Η στρατιωτική βοήθεια είναι ασυντόνιστη, ασύμμετρη, άνευ όρων και χωρίς επίβλεψη. Λόγω της έλλειψης εποπτείας σε ό, τι αφορά την διανομή των όπλων, και επειδή τα όπλα παρέχονται άνευ όρων, οι αξιωματικοί μπορούν να τα κατευθύνουν προς τις δικές τους δυνάμεις που είναι συνδεδεμένες με τους peshmerga, ενισχύοντας τους πιστούς τους αξιωματικούς και εμπλέκοντας το υπόλοιπο σώμα αξιωματικών σε μικροπρεπείς αντιπαλότητες. Όλο αυτό αποπροσανατολίζει τους peshmerga από το πραγματικό έργο που έχουν επωμιστεί: Την αξιολόγηση, την προετοιμασία [έναντι των] και την αντιμετώπιση τρομοκρατικών απειλών. Για να διορθώσει το πρόβλημα, η υπό αμερικανική ηγεσία συμμαχία θα πρέπει να θέσει την οποιαδήποτε βοήθεια υπό ενιαία διοίκηση, υπό πολιτικό έλεγχο και μακριά από πολιτικές αντιπαλότητες.

Η MARIA FANTAPPIE είναι βασική αναλύτρια για το Ιράκ, στο International Crisis Group.

Η Δύση, θεωρώντας ότι οι κουρδικές δυνάμεις του Ιράκ, γνωστές ως peshmerga, αποτελούν την καλύτερη ελπίδα της στο Ιράκ, τους στέλνει εκατομμύρια δολάρια σε όπλα και εκπαίδευση. Όμως, λόγω του τρόπου με τον οποίο έχουν διοχετευθεί τα εν λόγω όπλα στους Κούρδους, η βοήθεια αυτή υπονομεύει την αμερικανική εκστρατεία και απειλεί να ανατρέψει μια δεκαετία προόδου στην μετατροπή των peshmerga σε μια επαγγελματική στρατιωτική δύναμη. Τελικά, αυτό θα καταστήσει τους Κούρδους λιγότερο αποτελεσματικούς εταίρους.

Η στρατιωτική βοήθεια είναι ασυντόνιστη, ασύμμετρη, άνευ όρων και χωρίς επίβλεψη. Λόγω της έλλειψης εποπτείας σε ό, τι αφορά την διανομή των όπλων, και επειδή τα όπλα παρέχονται άνευ όρων, οι αξιωματικοί μπορούν να τα κατευθύνουν προς τις δικές τους δυνάμεις που είναι συνδεδεμένες με τους peshmerga, ενισχύοντας τους πιστούς τους αξιωματικούς και εμπλέκοντας το υπόλοιπο σώμα αξιωματικών σε μικροπρεπείς αντιπαλότητες. Όλο αυτό αποπροσανατολίζει τους peshmerga από το πραγματικό έργο που έχουν επωμιστεί: Την αξιολόγηση, την προετοιμασία [έναντι των] και την αντιμετώπιση τρομοκρατικών απειλών. Για να διορθώσει το πρόβλημα, η υπό αμερικανική ηγεσία συμμαχία θα πρέπει να θέσει την οποιαδήποτε βοήθεια υπό ενιαία διοίκηση, υπό πολιτικό έλεγχο και μακριά από πολιτικές αντιπαλότητες.

Η ΑΓΡΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ‘90

Οι προσπάθειες για την αναμόρφωση αυτών των peshmerga σε μια επαγγελματική αμυντική δύναμη βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και καιρό, από την στιγμή που το ISIS κατέλαβε εδαφικές ζώνες κατά μήκος των συνόρων με το Ιρακινό Κουρδιστάν, τον Ιούνιο του 2014. Στην δεκαετία του 1990, αφότου η κουρδική περιοχή απέκτησε ντε φάκτο αυτονομία από την Βαγδάτη, και μετά από πολλά χρόνια εμφύλιων συγκρούσεων, τα δύο ισχυρότερα κουρδικά κόμματα, η Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν (PUK) και το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (KDP), εγκαθίδρυσαν αντίπαλες στρατιωτικές ακαδημίες στα αντίστοιχα εδαφικά τους οχυρά Qala Chwalan και Zakho.

18062015-1.jpg

Κούρδοι μαχητές της peshmerga διεξάγουν πολεμικές ασκήσεις κοντά στην ιρακινή πόλη Dohuk σε αυτήν την εικόνα αρχείου από τον Απρίλιο του 1991. REUTERS
----------------------

Και τα δύο κόμματα στρατολόγησαν Κούρδους πρώην Ιρακινούς αξιωματικούς του στρατού, οι οποίοι απομακρύνθηκαν από τον ιρακινό στρατό κατά την διάρκεια του καθεστώτος του Σαντάμ Χουσεΐν. Βοήθησαν στην οργάνωση των μαχητών peshmerga σε τάγματα, και της ανώτατης ηγεσίας του προσωπικού σε στρατιωτική ιεραρχία. Η κάθε δύναμη επικεντρώθηκε στην υπεράσπιση των εδαφών της από τις ιρακινές στρατιωτικές επιδρομές, γεγονός που αύξησε την αυτονομία του Κουρδιστάν από την Βαγδάτη -και την ανεξαρτησία (και την εχθρότητα) που είχαν μεταξύ τους.

Μετά την ανατροπή του Σαντάμ το 2003, οι peshmerga άρχισαν να παίρνουν την μορφή πραγματικού στρατού. Οι Qala Chwalan και Zakho μετατράπηκαν σε στρατιωτικές σχολές του νέου ιρακινού στρατού, προσφέροντας μια ολόκληρη γενιά Κούρδων αξιωματικών με στρατιωτική εκπαίδευση, καταφέρνοντας ακόμη και να ενσωματώσουν ορισμένους από αυτούς στον νέο ιρακινό στρατό. Η ηγεσία των peshmerga άρχισε να περιλαμβάνει στρατιωτικούς και από τα δύο βασικά κόμματα, καθώς και κατώτερους αξιωματικούς οι οποίοι, αν και εισήλθαν στις ακαδημίες μέσω κομματικών διασυνδέσεων, δεν αποτελούσαν απαραίτητα μέλη του κόμματος. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν μια νέα γενιά Κούρδων αξιωματικών που παρέμειναν πιστοί στην Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (KRG) στο σύνολό της και όχι σε οποιοδήποτε από τα ανταγωνιστικά κόμματα. Οι αυξανόμενες επικρίσεις των νεότερων Κούρδων σε ό, τι αφορά την σύνδεση των κομμάτων με τους θεσμούς της KRG ενίσχυσε αυτήν την τάση.

18062015-2.jpg

Κούρδος μαχητής peshmerga φυλάσσει ένα σημείο ελέγχου κοντά στην πρώτη γραμμή, ανατολικά του Κιρκούκ, όπου είναι σταθμευμένα τα στρατεύματα της ιρακινής κυβέρνησης στο βόρειο τμήμα της χώρας, στις 31 Μαρτίου του 2003. NIKOLA SOLIC / REUTERS
------------------------------

H αναμόρφωση των πολιτικο-στρατιωτικών σχέσεων ήταν πολύ πιο δύσκολη. Οι αξιωματικοί -ανεξάρτητα από το αν ήταν μέλη του κόμματος- θα δέχονταν εντολές από τους αρχηγούς των κομμάτων στους οποίους όφειλαν την σταδιοδρομία τους. Το 2009, το KDP και το PUK συμφώνησαν να δημιουργήσουν ένα κοινό Υπουργείο Υποθέσεων των peshmerga για να συγκεντρώσουν τα διοικητικά καθήκοντα, να καταρτίσουν κοινές ταξιαρχίες KDP-PUK που θα διοικούνταν από απόφοιτους των [στρατιωτικών] ακαδημιών και να αυξήσουν την συνεργασία μεταξύ των αντίστοιχων υπηρεσιών πληροφοριών τους. Ωστόσο, παρά τον νέο οργανισμό, η κομματική πολιτική συνέχισε να υπαγορεύει τις στρατολογήσεις των αξιωματικών, τις προαγωγές, τις αποστολές των στρατιωτικών δυνάμεων και τον χειρισμό ευαίσθητων πληροφοριών.

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ