G(reece)2K | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

G(reece)2K

Πώς να περιοριστούν τα οικονομικά προβλήματα των Αθηνών
Περίληψη: 

Είτε έτσι είτε αλλιώς, οι Έλληνες βρίσκονται αντιμέτωποι με μια απίθανη επιλογή: Είτε να συμφωνήσουν σε ένα πρόγραμμα λιτότητας που συνθλίβει την ζωή των νέων και πιο αδύναμων ανθρώπων είτε να επιστρέψουν στις αποτυχημένες εθνικές πολιτικές που έφεραν την χώρα σε αυτό το χάλι.

Ο BRENDAN SIMMS είναι πρόεδρος του Project for Democratic Union [1] και συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο Europe: The struggle for supremacy, 1453 to the present (Basic Books).

Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο δυτικός κόσμος άρχισε να ανησυχεί για ένα φαινόμενο που είναι γνωστό ως Y2K (έτος 2000) ή αλλιώς το Millennium Bug -δηλαδή, μια μαζική κατάρρευση όλων των συστημάτων πληροφορικής στα δευτερόλεπτα αφότου το ρολόι χτυπούσε 12:00 την Πρωτοχρονιά του 2000. ΟΙ αρχικοί προγραμματιστές υπολογιστών είχαν εισάγει χρονολογίες σύμφωνα με τα τελευταία ψηφία τους, καθιστώντας το 1976, για παράδειγμα, ως «76». Το έπραξαν κυρίως για να εξοικονομήσουν χώρο στην μνήμη των υπολογιστών, η οποία ήταν πολύ ακριβή εκείνες τις ημέρες, και επίσης επειδή υποτίθεται ότι τα προγράμματά τους θα είχαν περιορισμένη διάρκεια ζωής. Πλέον υπήρχε ο φόβος ότι ορισμένοι υπολογιστές δεν θα αναγνώριζαν τη νέα χρονολογία του 2000, και υπέθεταν ότι αντί γι’ αυτό θα γύριζαν πίσω στο 1900. Ορισμένα από τα χειρότερα σενάρια προέβλεπαν κατάρρευση ιατρικών μηχανημάτων στα νοσοκομεία, τραπεζικό χάος, ακόμη και αεροπλάνα να πέφτουν από τον ουρανό.

07072015-1.jpg

Ένας υποστηρικτής του ΟΧΙ κάνει το σήμα της νίκης υπό την ελληνική σημαία στην Βουλή, στην Αθήνα, στις 5 Ιουλίου 2015. YANNIS BEHRAKIS / REUTERS
-----------------------------------

Η απειλή ελήφθη πολύ σοβαρά υπόψη τόσο από τις κυβερνήσεις όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος δαπάνησε δισεκατομμύρια δολάρια ελέγχοντας και επικαιροποιώντας τα προγράμματα των ηλεκτρονικών υπολογιστών κατά τα έτη μέχρι το 2000. Στο τέλος, το σφάλμα δεν έκανε ζημιά. Υπήρξαν κάποιες αποτυχίες -για παράδειγμα, στην Ιαπωνία, ο εξοπλισμός παρακολούθησης της ακτινοβολίας στην Ishikawa χάλασε για κάποιο χρονικό διάστημα˙ στο Ηνωμένο Βασίλειο, ψευδώς θετικά τεστ εγκυμοσύνης στάλθηκαν σε ορισμένες γυναίκες˙ και σε ορισμένες χώρες, διάφορα μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων εμφάνισαν κάποια μικρά προβλήματα- αλλά αυτό ήταν μόνο.

Όλα αυτά φέρνει στο νου η μακρά ελληνική αγωνία σχετικά με το ευρώ. Όταν η κρίση εξερράγη για πρώτη φορά το 2010, υπήρχαν ευρέως διαδεδομένες ανησυχίες ότι εάν η Ελλάδα κηρύξει στάση [πληρωμών] για το δημόσιο χρέος της, η [οικονομική] «μόλυνση» θα χρεοκοπήσει τράπεζες σε ολόκληρη την ευρωζώνη και θα καταστρέψει την αγορά των κρατικών ομολόγων στα επόμενα κράτη στην σειρά, όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και ίσως ακόμη και η Ιρλανδία. Οι φόβοι φάνηκαν κάπως δικαιολογημένοι: Κανείς δεν ήξερε αρκετά για το πώς θα αντιδράσουν οι αγορές, και οι πολύπλοκες διασυνδέσεις μεταξύ του ελληνικού χρέους και της φερεγγυότητας των τραπεζών σε ξένες χώρες δεν ήταν σαφείς ακόμη και σε έμπειρους ειδικούς. Ήταν ακριβώς αυτή η αίσθηση της αβεβαιότητας βάσει της οποίας οι ελληνικές κυβερνήσεις διαπραγματεύονται από την αρχή της κρίσης και στην οποία «οι θεωρητικοί των παιγνίων» του ΣΥΡΙΖΑ βάσισαν την υπερ-συγκρουσιακή στάση τους από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους.

Για τον λόγο αυτό, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσέφερε διάσωση έκτακτης ανάγκης στην Ελλάδα, διαγράφοντας ένα σημαντικό ποσοστό του χρέους ως αντάλλαγμα δεσμεύσεων για την μεταρρύθμιση του κράτους και της οικονομίας. Για να είναι ασφαλείς, όμως, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και οι τράπεζες έχουν περάσει τα τελευταία πέντε χρόνια κάνοντας το οικονομικό αντίστοιχο αυτού που έκαναν οι ομάδες του Y2K, βάζοντας σε καραντίνα την Ελλάδα έτσι ώστε οι όποιες παράπλευρες ζημιές να μπορούν να περιοριστούν με ασφάλεια και να αποφευχθεί το G2K. Πρόσφατα, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ υποστήριξε ότι αυτό είχε επιτευχθεί και ότι η Ευρώπη είναι πλέον «πολύ ισχυρότερη» από ό, τι όταν η ελληνική κρίση εξερράγη για πρώτη φορά το 2010.

Η ανακοίνωση αύξησε σημαντικά την προθυμία των Βρυξελλών και των άλλων ευρωπαϊκών πρωτευουσών να έρθουν αντιμέτωποι με αυτό που εκλαμβάνουν ως επαναλαμβανόμενη ελληνική υπαναχώρηση από την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί. Το αποτέλεσμα ήταν η αναμέτρηση μεταξύ ΕΕ και ΣΥΡΙΖΑ το περασμένο Σαββατοκύριακο, και το προχθεσινό «όχι» στο δημοψήφισμα για τους όρους διάσωσης φαίνεται να δείχνει ότι η χώρα είναι έτοιμη να βγει από το ευρώ. Έτσι θα δούμε τώρα αν θα πραγματοποιηθούν οι φόβοι για G2K ή εάν οι μηχανισμοί που εφαρμόζονται από την υπόλοιπη ΕΕ από το 2010 έχουν δουλέψει -αν και, όπως συνέβη και με το Y2K, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να είμαστε σίγουροι αν η απειλή ήταν εξαρχής στην φαντασία μας.

07072015-2.jpg

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ φθάνει στην Καγκελαρία στο Βερολίνο, στις 6 Ιουλίου 2015. Γαλλία και Γερμανία συγκάλεσαν έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ευρωζώνης για να συζητήσουν το εντυπωσιακό ελληνικό δημοψήφισμα της Κυριακής που απορρίπτει τους όρους της διάσωσης, καθώς πληθαίνουν οι φωνές στο Βερολίνο για αποκοπή της Ελλάδας από το κοινό νόμισμα. FABRIZIO BENSCH / REUTERS
---------------------------