Η οκτωβριάτικη έκπληξη από την Ρωσία | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η οκτωβριάτικη έκπληξη από την Ρωσία

Η αποτυχημένη προσπάθειά της να επηρεάσει τις εκλογές στις ΗΠΑ
Περίληψη: 

Οι Δυτικοί αξιωματούχοι θα πρέπει να λάβουν περαιτέρω αντίμετρα κατά της ρωσικής προπαγάνδας στην τηλεόραση και τα social media, και να αποκαλύψουν τις προσπάθειες της Ρωσίας να επηρεάσει τις εκλογές στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως και στην Γαλλία και την Γερμανία.

Ο MITCHELL A. ORENSTEIN είναι καθηγητής Ρωσικών και Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια και βασικός συνεργάτης στο Foreign Policy Research Institute.

Ο μήνας Οκτώβριος δεν είναι ποτέ ήσυχος σε ένα έτος προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ. Αλλά αυτή την φορά, η πορεία προς την ψηφοφορία σημαδεύτηκε από μια σειρά από υψηλού ρίσκου κυβερνο-αψιμαχίες μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας. Κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, έχοντας την πρόθεση να εκτροχιάσει την εκστρατεία της προεδρικής υποψήφιας των Δημοκρατικών, Χίλαρι Κλίντον, η Ρωσία κυκλοφόρησε καταδικαστικά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mails) από την Εθνική Επιτροπή των Δημοκρατικών (Democratic National Committee, DNC), οδηγώντας στην παραίτηση την πρόεδρο Debbie Wasserman Schultz. Ελπίζοντας να δημιουργήσει μια ακόμη αναταραχή, η Ρωσία, στην συνέχεια, παρέδωσε μια παρτίδα e-mails της Κλίντον στο WikiLeaks στις 7 Οκτωβρίου. Όμως, προς μεγάλη λύπη της Μόσχας, η Ουάσιγκτον ήταν σε θέση να κλέψει από την Μόσχα το στοιχείο του αιφνιδιασμού, και η «οκτωβριάτικη έκπληξη» της Ρωσίας ξεθύμανε.

Λίγο πριν από την παράδοση στο WikiLeaks, ο Λευκός Οίκος εξέδωσε μια δήλωση με την οποία για πρώτη φορά κατηγόρησε ευθέως την Ρωσία ότι έκλεψε τα e-mails της DNC και μελών του Δημοκρατικού Κόμματος. Η αναπάντεχη και άνευ προηγουμένου ανακοίνωση κυριάρχησε στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, κάνοντας παράπλευρο θέμα τις προσπάθειες της Ρωσίας και του WikiLeaks για να εμφανίσουν την Κλίντον ως ανέντιμη και ως ευρισκόμενη κοντά στην Wall Street.

Την ίδια ημέρα ανέκυψε η διαβόητη πλέον ηχητική ταινία των «αποδυτηρίων», στην οποία ο Ρεπουμπλικανός προεδρικός υποψήφιος Donald Trump καυχιέται για σεξουαλική επίθεση κατά γυναικών. Αυτό το σκάνδαλο χάλασε τις πολυ-αναμενόμενες αποκαλύψεις του WikiLeaks, και έγινε το επίκεντρο του δεύτερου προεδρικού debate, κάτι που έστρεψε περαιτέρω την προσοχή μακριά από τις διαρροές. Στο δεύτερο προεδρικό debate, η συζήτηση για το ηχητικό στα «αποδυτήρια» πήρε 23 λεπτά και οι αποκαλύψεις του WikiLeaks μόνο λίγα λεπτά. Η Κλίντον τις απέρριψε με μια εμβριθή ιστορία για τον Αβραάμ Λίνκολν. Η μια οκτωβριάτικη έκπληξη χάλασε την άλλη, ας πούμε.

Η αποτυχία της από μακρού χρόνου προγραμματισμένης οκτωβριάτικης έκπληξης της Ρωσίας να επηρεάσει τις εκλογές φαίνεται να εξόργισε την Μόσχα, η οποία είχε προγραμματίσει αυτήν την επιχείρηση πολύ νωρίτερα, με την ελπίδα να καταστρέψει την ευκαιρία της Κλίντον να κερδίσει την προεδρία. Ενώ οι ειδήσεις για τις διαρροές από την DNC εμφανίστηκαν για πρώτη φορά τον Ιούνιο, αναφερόταν ευρέως ότι είχαν λάβει χώρα μήνες νωρίτερα, και τα e-mails σκόπιμα κυκλοφόρησαν τον Ιούλιο, λίγο πριν το Εθνικό Συνέδριο των Δημοκρατικών. Στις 27 Ιουλίου, ο Trump εξέφρασε ξεκάθαρα την ικανοποίησή του για την δημοσιοποίηση των κλεμμένων e-mails από την Ρωσία, δηλώνοντας, «Εγώ θα σας πω αυτό, Ρωσία: Αν ακούτε, ελπίζω να είστε σε θέση να βρείτε τα 30.000 e-mails που λείπουν. . . . Νομίζω ότι μάλλον θα πρέπει να επιβραβευτείτε δυνατά από τον Τύπο μας». Όταν τα e-mails που διέρρευσαν απέτυχαν να κερδίσουν αρκετή προσοχή, οι υποστηρικτές του Trump ήταν βαθύτατα απογοητευμένοι. Ο συνεργάτης του Trump, Roger Stone, έγραψε την 1η Οκτωβρίου, «@HillaryClinton είναι έτοιμη. #Wikileaks». Υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε ότι οι Ρώσοι χάκερ και οι υποστηρικτές τους αισθάνθηκαν με τον ίδιο τρόπο και ήταν απογοητευμένοι όταν η υποστήριξη προς την Hillary αυξήθηκε μετά την δημοσιοποίηση, ενώ η εκστρατεία του Donald Trump χτύπησε σε ξέρα.

Η οργή της Μόσχας για την πανωλεθρία του WikiLeaks μπορεί να είναι ο λόγος για τον οποίο άλλαξε σύντομα ρότα και κλιμάκωσε τις φραστικές επιθέσεις της εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών για την Συρία. Λίγες ημέρες μετά τις διαρροές, η Ρωσία εξαπέλυσε ένα εξαιρετικά σκληρό μπαράζ απειλών, όταν οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν από τις διαπραγματεύσεις για την συριακή κατάπαυση του πυρός. Στις 10 Οκτωβρίου, για παράδειγμα, ο επικεφαλής της ρωσικής προπαγάνδας Dmitry Kiselyov είπε ότι η «αναιδής συμπεριφορά» των Ηνωμένων Πολιτειών απέναντι στην Ρωσία θα μπορούσε να έχει «πυρηνικές» επιπτώσεις και ότι υπήρξαν «ριζικές αλλαγές» στις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις κατά τις τελευταίες εβδομάδες. Ο Βλαντιμίρ Ζιρινόφσκι, ένα άλλο από τα ενεργούμενα του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, συμβούλεψε τους Αμερικανούς να ψηφίσουν υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ αλλιώς κινδυνεύουν να συρθούν σε έναν πυρηνικό πόλεμο. Την ίδια στιγμή, η Ρωσία τοποθέτησε πυραύλους (ικανούς να μεταφέρουν πυρηνικά) στο Καλίνινγκραντ, το οποίο βρίσκεται κοντά στην Πολωνία και την Λιθουανία, και εκτόξευσε δοκιμαστικά τρεις βαλλιστικούς πυραύλους αλλού, καθιστώντας σαφές ότι ο πόλεμος των λέξεων συντονίστηκε με την απειλή της στρατιωτικής δράσης.

Ίσως η Ρωσία σκέφθηκε ότι η επιθετική συμπεριφορά της θα φοβίσει την αμερικανική κοινή γνώμη ώστε να υποστηρίξει τον Τραμπ, ο οποίος τάσσεται υπέρ πιο φιλικών σχέσεων με την Ρωσία. Αλλά στην πραγματικότητα, η προσπάθεια της Μόσχας φαίνεται να λειτούργησε σαν μπούμερανγκ.

24102016-1.jpg

Ο Donald Trump και η Hillary Clinton στο τελικό προεδρικό debate, στις 19 Οκτωβρίου 2016. MIKE BLAKE / REUTERS
-----------------------------------------------------

Η συνεχιζόμενη πτώση του Τραμπ στις δημοσκοπήσεις όλον τον Οκτώβριο δείχνει ότι οι διαξιφισμοί της Ρωσίας δεν είχαν καμία σαφή εκλογική επίπτωση. Οι διεθνείς υποθέσεις απλά δεν είναι στο επίκεντρο της προσοχής των περισσότερων ψηφοφόρων σε αυτές τις εκλογές. Αυτό είναι ένα γεγονός δύσκολα κατανοητό για τον μέσο Ρώσο, καθώς η τηλεοπτική προπαγάνδα τους, τους κρατά σε υψηλή επιφυλακή για το ενδεχόμενο μιας Δυτικής εισβολής. Ως αποτέλεσμα, έχουν την τάση να πιστεύουν ότι οι Αμερικανοί είναι επίσης επικεντρωμένοι στην Ρωσία, κάτι που σαφώς δεν συμβαίνει.