Το διακύβευμα των συνομιλιών για το Κυπριακό

Ακόμη και την επίσημη παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας όχι μόνο αμφισβητεί αλλά αρνείται η τουρκική πλευρά εφ’ όσον, κατ’ αυτούς, στις συνομιλίες συμμετέχουν οι δύο κοινότητες και όχι το επίσημο κράτος το οποίο ούτως ή άλλως δεν αναγνωρίζουν. Η τουρκική θέση είναι ότι η Κυπριακή Δημοκρατία έχει εκλείψει (defunct). Δυστυχώς η ελληνοκυπριακή πλευρά με το να έχει δεχθεί από τα παλιά «να συνομιλεί» ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως ηγέτης της ελληνοκυπριακής κοινότητος, έχει τουλάχιστον αποδυναμώσει την θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας (η οποία εμφανίζεται αμέτοχη) – η δε κυβέρνηση τρέχει τώρα να μαζέψει τα ασυμμάζευτα. Είναι ορισμένα θέματα τα οποία είναι προτιμότερο να είναι εξ υπαρχής ξεκάθαρα παρά να υπάρχει δημιουργική ασάφεια που σε δεδομένη στιγμή θα περιπλέξει την κατάσταση. Το σχέδιο του κ. Eide, ο οποίος προσπαθεί να ικανοποιήσει την Τουρκία, υιοθετεί την ευρεσιτεχνία του Σχεδίου Ανάν, δηλαδή ότι οι δύο κοινότητες θα υπογράψουν ως ένα κρατικό μόρφωμα μαζί με τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Το «νέο» κρατικό μόρφωμα θα παρθενογεννηθεί, κατά την τουρκική επιχειρηματολογία, με τις υπογραφές των δύο ηγετών. Με την σοφιστεία αυτή, η νόμιμη Κυπριακή Δημοκρατία καθίσταται περιττή και απούσα. Αντ’ αυτής, θα μετέχουν οι δύο κοινότητες οι οποίες έχουν μετεξελιχθεί στην Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου και στην Δημοκρατία της Νότιας Κύπρου, και οι οποίες θα δημιουργήσουν το καινούργιο συνεταιρικό κράτος. Ευτυχώς, ο πρόεδρος Αναστασιάδης αντιλήφθηκε και προσφάτως αναγνώρισε δημοσίως τον κίνδυνο, και δήλωσε ότι αν η τουρκική πλευρά εμμείνει σε θέσεις όπως η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας, τότε δεν υπάρχει «η προοπτική που όλοι προσδοκούν». Ο δε κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι «το θέμα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι ξεκαθαρισμένο… Ο τρόπος που θα εκπροσωπηθεί η Κυπριακή Δημοκρατία είναι κάτι το οποίο μελετούμε, το πώς διασφαλίζεται καλύτερα η εκπροσώπηση της Κυπριακής Δημοκρατίας». Η Λευκωσία σπεύδει εκ των υστέρων, καθώς η παρουσία και η συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας δεν διασφαλίσθηκε στην συμφωνία της 1ης Δεκεμβρίου. Ίδωμεν.

Η Ελλάδα έχει επισήμως ανακοινώσει ότι συμφωνεί με την εντατικοποίηση των συνομιλιών όσο και με την πολυμερή διάσκεψη η οποία, καθοδηγούμενη από την Τουρκία είναι μάλλον σίγουρο ότι θα συζητήσει όλα τα θέματα που απομένουν σε εκκρεμότητα μαζί με τα θέματα των εγγυήσεων και της παραμονής του τουρκικού στρατού. Κατά το λαϊκότερον, θα γίνει το λεγόμενο «ανατολίτικο παζάρι» όπως γίνεται συνήθως στο Κυπριακό. Η Ελλάδα δεν έχει λόγο να εναντιωθεί αν ο πρόεδρος Αναστασιάδης δεχθεί να συζητήσει τις εκκρεμότητες που υφίστανται. Άλλωστε «η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται».

Είναι φανερό ότι τόσο η κυπριακή κυβέρνηση όσο και η ελληνική αποδέχτηκαν ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα τα οποία επεδίωκε η τουρκική πλευρά, δηλαδή μέχρι και τις 11 Ιανουαρίου να συζητηθούν όλα τα θέματα και συγχρόνως να συγκληθεί η πολυμερής την επομένη για όλες τις εκκρεμότητες.

Η άποψη ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να διαφοροποιήσει την στάση της στο θέμα των εγγυήσεων και της παραμονής των τουρκικών στρατευμάτων δεν αντέχει στην βάσανο. Ήδη από διάφορες δηλώσεις κ.λπ. διαφαίνεται ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να συζητήσει επανεξέταση των εγγυήσεων μετά από ορισμένα χρόνια και προϋποθέσεις (εφ’ όσον οι Ελληνοκύπριοι είναι «καλά παιδιά»), επίσης τον περιορισμό του αριθμού των τουρκικών στρατευμάτων και την τμηματική συρρίκνωσή τους.

Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί (αριστερά) επιθεωρούν τιμητικό άγημα κατά την επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην βόρεια Κύπρο, στις 20 Ιουλίου 2015. REUTERS/Harun Ukar
-----------------------------------------

Ανεξαρτήτως των εκφρασθέντων απόψεων περί επανεξετάσεως των εγγυήσεων και της παραμονής του στρατού κατοχής, η Τουρκία έχει επανειλημμένως αποδείξει ότι είναι ικανή (και έτοιμη) να επέμβει ακόμη και χωρίς να έχει δικαίωμα επεμβάσεως – όρα την συμπεριφορά της στο Συριακό.

Εάν ανατρέξουμε διαχρονικά στην συμπεριφορά της Τουρκίας όσον αφορά τις Συνθήκες στις οποίες υπεισέρχεται, θα διαπιστώσουμε ότι η συνήθης πρακτική της είναι, εφ’ όσον της δοθεί η ευκαιρία, την συμφέρει και ελέγχει την κατάσταση, να τις καταστρατηγήσει. Φτάνει να θυμηθούμε την συστηματική και μεθοδευμένη πρακτική που ακολούθησε για τον αφελληνισμό της Ίμβρου και της Τενέδου, κατά παράβαση της Συνθήκης της Λωζάννης, τον εξοβελισμό του ελληνικού στοιχείου από την Κωνσταντινούπολη, τον εποικισμό της Κύπρου, κ.λπ., κ.λπ., κ.λπ.

Λόγω της συνεχούς ενασχολήσεως της κυπριακής διοικήσεως και των Κυπρίων πολιτών με το πρόβλημα και την επιθυμία για λύση που όλοι καλόπιστα επιθυμούν, ασχολούνται με το δένδρο και χάνουν το δάσος. Συζητούν για τον αριθμό των προσφύγων που θα επιστρέψει αν θα είναι 75.000 ή 90.000 ή 65.000 όπως ζητούν οι Τουρκοκύπριοι ή εάν το ποσοστό θα είναι 29,2% ή 28,2% και δεν αντιλαμβάνονται ότι οι λεπτομέρειες αυτές είναι άνευ ουσιαστικής σημασίας.