Αυταρχισμός στην πΓΔΜ | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Αυταρχισμός στην πΓΔΜ

Πώς οι προοδευτικοί της χώρας μπορεί να αντιταχθούν καλύτερα στον Γκρουέφσκι
Περίληψη: 

Η εκλογή του Trump έχει στείλει κύματα σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά ο καλύτερος τρόπος για να αναλυθούν οι δυνατότητες μιας προεδρίας Trump είναι μέσω της εξέτασης συγκρίσιμων ηγετών. Και ο Γκρουέφσκι της πΓΔΜ μπορεί να αποδειχθεί ένα διδακτικό παράδειγμα.

Ο FABIO MATTIOLI είναι επιστημονικός συνεργάτης στο Κέντρο Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Σπουδών, στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης.

Γύρω στις 11 μ.μ., την Κυριακή 11 Δεκεμβρίου 2016, η πΓΔΜ ανακάλυψε ότι τα δύο κύρια κόμματά της είχαν τερματίσει στήθος με στήθος στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Οι υποστηρικτές του πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρουέφσκι, ηγέτη της κυβερνώντος κόμματος Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση-Δημοκρατικό Κόμμα Μακεδονικής Εθνικής Ενότητας (VMRO-DPMNE), και ο Ζόραν Ζάεφ, αρχηγός του αντιπολιτευόμενου κόμματος Σοσιαλδημοκρατική Ένωση της Μακεδονίας (SDSM), συγκεντρώθηκαν μόλις λίγα μέτρα μακριά οι μεν από τους δε στο κέντρο των Σκοπίων, την πρωτεύουσα της πΓΔΜ, για να γιορτάσουν την υποτιθέμενη νίκη τους. Ήταν ασαφές ποιο κόμμα, αν μπορέσει κάποιο, θα ήταν σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση.

Ο Γκρουέφσκι του VMRO-DPMNE εξασφάλισε 51 από τις 120 συνολικές έδρες, δύο περισσότερες από το SDSM του Ζάεφ. Ακριβώς όπως ψηφίστηκε για να κυβερνήσει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Donald Trump, παρά (ή εξαιτίας) τις απειλές του να στείλει στην φυλακή την πολιτική αντίπαλό του, την καταβολή 25 εκατομμυρίων για να διευθετήσει μια μήνυση για απάτη και την κομπορρημοσύνη του για μη-συναινετικό σεξ [1] σε μαγνητοταινία, έτσι και ο Γκρουέφσκι ήταν σε θέση να κερδίσει ένα πλήθος ψήφων παρά το γεγονός ότι είναι βυθισμένος σε σκάνδαλα, διαμαρτυρίες και κατηγορίες για απάτη. Η εκλογή του Trump έχει στείλει κύματα σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο, προκαλώντας μια χαοτική αναζήτηση απαντήσεων για το πώς εξελέγη, ποια θα είναι η πολιτική του, και πώς η αντιπολίτευση μπορεί να ξαναβρεί τον βηματισμό της. Εξαιρώντας τις δυνάμεις ενόρασης, ο καλύτερος τρόπος για να αναλυθούν οι δυνατότητες μιας προεδρίας Trump είναι μέσω της εξέτασης συγκρίσιμων ηγετών. Και ο Γκρουέφσκι της πΓΔΜ μπορεί να αποδειχθεί ένα διδακτικό παράδειγμα.

Όπως και οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, οι εκλογές στα Σκόπια εξαπέλυσαν βαθιές εντάσεις. Ακόμη και πριν από τις εκλογές, οι ισχυρισμοί περί των εγκληματικών ενεργειών Γκρουέφσκι ξετυλίγονται σαν επεισόδιο του [σήριαλ] House of Cards. Τον Ιανουάριο του 2015 [2], ο Γκρουέφσκι δήλωσε δημοσίως ότι ο Ζάεφ ετοίμαζε πραξικόπημα και διέταξε να κατασχεθεί το διαβατήριό του. Λίγο αργότερα, ο Ζάεφ ξεκίνησε να δημοσιοποιεί μαγνητοφωνήσεις στις οποίες ακούγονταν μέλη της κυβέρνησης να συζητούν παράνομες δραστηριότητες. Ο Γκρουέφσκι και ο εσωτερικός κύκλος του VMRO-DPMNE φέρεται να μηχανεύτηκαν ένα τεράστιο πρόγραμμα υποκλοπών που κρατούσε στοιχεία για το 1% του πληθυσμού (περίπου 20.000 πολίτες) [3], όπου περιλαμβάνονται τα μέλη της αντιπολίτευσης, διπλωμάτες, δημοσιογράφοι και επιχειρηματίες. Ούσες τώρα δημόσιες, αυτές οι ηχογραφήσεις αποκαλύπτουν το αυταρχικό στυλ του Γκρουέφσκι: Πολιτικοί ξυλοδαρμοί, ισοπέδωση κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων επιχειρηματιών, και παράνομη κερδοσκοπία επί ακινήτων είναι μόνο μερικές από τις εγκληματικές πράξεις που αποκαλύπτονται. Στο πιο ποταπό σημείο τους, υπουργοί του VMRO-DPMNE ακούγονται να διακωμωδούν τον Martin Neskovski, ένα νεαρό συμπαθούντα το VMRO-DPMNE ο οποίος σκοτώθηκε το 2011 από τον σωματοφύλακά του Γκρουέφσκι, ενώ γιόρταζε την τρίτη εκλογική νίκη του Γκρουέφσκι.

Η δημόσια κατακραυγή για το σκάνδαλο οδήγησε σε ένα ξέσπασμα, τον Απρίλιο του 2016, όταν οι διαδηλωτές έριξαν «βόμβες» μπογιάς στο κοινοβούλιο της πΓΔΜ και σε άλλους θεσμούς. Η «πολύχρωμη επανάσταση» [4] δεν ήταν μια έκφραση εθνικής απογοητεύσεις, της κύριας πηγής της αστάθειας στην πΓΔΜ, αλλά μάλλον μια απαίτηση για την παραίτηση του Γκρουέφσκι και την κατάργηση μιας μαζικής απονομής χάριτος που προστάτεψε τον εσωτερικό κύκλο του VMRO-DPMNE από το να διωχθεί για παραπτώματα.

Αντιμέτωπος με την αυξανόμενη δυσαρέσκεια, ο Γκρουέφσκι δεν παραιτήθηκε. Αντ’ αυτού, οργάνωσε αντισυμμαχίες και όρμησε. Για να αποφευχθεί η κλιμάκωση της βίας, μεσολαβητές της ΕΕ μεσίτευσαν μια συμφωνία [5] για νέες εκλογές, που αποδείχθηκε ότι ήταν δύσκολο να οργανωθούν [6]. Οι ταινίες που διέρρευσαν είχαν αποκαλύψει εκτεταμένη εκλογική νοθεία στις προηγούμενες εκλογές. Ανελκυστήρες τέθηκαν εκτός λειτουργίας για να εμποδίσουν ηλικιωμένους ψηφοφόρους του SDSM να προσεγγίσουν τις κάλπες, θανόντες ήταν εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, και σε ορισμένες περιπτώσεις είχαν δοθεί σε αλλοδαπούς διαβατήρια της πΓΔΜ για να ψηφίσουν [7] υπέρ του VMRO-DPMNE. Προγραμματισμένες για τον Απρίλιο του 2016, στην συνέχεια για τον Ιούνιο και μετά για τον Σεπτέμβριο, οι εκλογές με τη μεσολάβηση της ΕΕ δεν πραγματοποιήθηκαν παρά τον περασμένο μήνα, όταν το SDSM και άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης αισθάνθηκαν σίγουρα για τις εκλογικές διαδικασίες.

Ο ΠΑΡΑΓΩΝ ΤΥΠΟΣ