Η ανθεκτική συμμαχία Ρωσίας και Κίνας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ανθεκτική συμμαχία Ρωσίας και Κίνας

Μια αντίστροφη «στρατηγική Νίξον» δεν θα λειτουργήσει για τον Trump

Σίγουρα, υπάρχουν κάποιες δυνατότητες για μια ρήξη ανάμεσα στην Κίνα και την Ρωσία. Η Μόσχα ανησυχεί για μια μονόπλευρη οικονομική σχέση που βασίζεται στην εμπορία ρωσικών πόρων για κινεζικά τελικά προϊόντα. Η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στην Κεντρική Ασία και οι αραιοκατοικημένες περιοχές της ανατολικής Ρωσίας, οι πωλήσεις όπλων της Μόσχας προς την Ινδία και το Βιετνάμ, και η κλοπή σχεδίων ρωσικών όπλων από την Κίνα, απειλούν να εκτροχιάσουν την εταιρική σχέση. Αλλά η ικανότητα των Ηνωμένων Πολιτειών να τροφοδοτήσει αυτές τις διαφορές προκειμένου να προωθηθούν τα ρήγματα παραμένει, στην καλύτερη περίπτωση, περιορισμένη. Επιπλέον, ο Σι και ο Πούτιν έχουν βρει ένα modus vivendi που υποβαθμίζει και εμποδίζει αυτές τις τριβές, ενώ εστιάζουν στις συνεταιριστικές πτυχές της σχέσης τους. Όταν οι Κινέζοι ηγέτες μιλούν για έναν «νέο τύπο σχέσεων μεγάλων δυνάμεων» με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οραματίζονται [16] κάτι που μοιάζει πολύ με την σινο-ρωσική σχέση ως μοντέλο.

ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ

Σε αντάλλαγμα για την στροφή της εναντίον της Κίνας, η Μόσχα θα μπορούσε να ζητήσει την άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, ένα τέλος στην υποστήριξη των ΗΠΑ προς μια ελεύθερη και ανεξάρτητη Ουκρανία, και συναίνεση στο καθεστώς του Σύρου προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ. Μπορεί επίσης να απαιτήσει την απομάκρυνση της πυραυλικής άμυνας από την Ευρώπη, την παύση της επέκτασης του ΝΑΤΟ, ή, ακόμα καλύτερα κατά την ρωσική προοπτική, την κατάργηση του ΝΑΤΟ συνολικά. Η πραγματοποίηση των ευχών του Πούτιν για τα θέματα αυτά θα υπονόμευε τις 70ετείς επενδύσεις των ΗΠΑ σε μια Ευρώπη ολόκληρη, ελεύθερη, και ειρηνική -μια επένδυση που προώθησε την ανάρρηση των Ηνωμένων Πολιτειών στην μεταπολεμική πρωτοκαθεδρία εξαρχής. Έτι περαιτέρω, αποδοχή της διά της βίας προσάρτησης εδαφών από την Ρωσία θα μπορούσε να υπονομεύσει τα επιχειρήματα των ΗΠΑ σχετικά με την απαγόρευση των δράσεων αυτών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όταν το Πεκίνο υποστηρίζει τις επεκτατικές αξιώσεις του στις Θάλασσες της Ανατολικής και της Νότιας Κίνας με την χρήση βίας.

Ακόμα κι αν ο Trump έπειθε τον Πούτιν να σταματήσει την συνεργασία της Μόσχας με το Πεκίνο, η Ρωσία θα εξακολουθούσε να έχει μικρή δυνατότητα να ανατρέψει την κακή συμπεριφορά της Κίνας σε χώρους που έχουν σημασία. Ο Στόλος Ειρηνικού της Ρωσίας, αν και σχετικά αρκετά μεγάλος σε αριθμό, πάσχει από σοβαρές ελλείψεις στην συντήρηση, και πολλά από τα στοιχεία του είναι γηρασμένα. Προγραμματισμένες προσθήκες στον στόλο -συμπεριλαμβανομένων των επιπλέον αμυντικών συστημάτων πυραύλων και υποβρυχίων- θα ενισχύσει τις δυνατότητες αποτροπής, αλλά θα έχει περιορισμένη εφαρμογή στα είδη των καθηκόντων της θάλασσας περιπολίας που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση του θαλάσσιου δυναμισμού της Κίνας. Θεωρητικά, η Μόσχα θα μπορούσε να βοηθήσει στον εξοπλισμό ασιατικών εθνών ώστε να συμβάλουν στην προσπάθεια εξισορρόπησης, αλλά η απευθείας βοήθεια από τις ΗΠΑ και τους άλλους συμμάχους θα μπορούσε εύκολα να τον υποκαταστήσει, οικοδομώντας σχέσεις πιο συμφέρουσες για τα συμφέροντα των ΗΠΑ κατά την διαδικασία.

Ο Πούτιν θα πρέπει επίσης να μπαλώσει τις διπλωματικές σχέσεις στην Ασία, αν σκοπεύει να εξισορροπήσει κατά του Πεκίνου. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε σημαντικές διπλωματικές επενδύσεις και, πιθανόν, ρωσικές παραχωρήσεις. Η πομπώδης προσέγγιση του Πούτιν με το Τόκιο φαίνεται να έχει ναυαγήσει παρά την σαφή προθυμία από την πλευρά του Ιάπωνα πρωθυπουργού, Σίνζο Άμπε, για μια συμφωνία για την αντιμετώπιση της διαμάχης στα νησιά των Βορείων Εδαφών, τα οποία η Ρωσία αποκαλεί Νότιες Κουρίλες, καθώς και μια συνθήκη ειρήνης που θα λήγει επίσημα τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και η συνεχής υποστήριξη της Ρωσίας στην Βόρεια Κορέα και η έντονη αντίθεσή της στο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας Terminal High Altitude Area Defense έχει κάνει δύσκολες τις σχέσεις με την Σεούλ. Η ρωσική θέση για την Θάλασσα της Νότιας Κίνας -μελετημένη επιφυλακτικότητα, ενώ συμφωνεί σε κοινές ναυτικές ασκήσεις με την Κίνα- σημαίνει ότι οι στρατηγικές σχέσεις με τη Νοτιοανατολική Ασία θα απαιτήσουν επίσης σημαντική διπλωματική προπαρασκευή (παρά τις θερμές σχέσεις του Πούτιν με τον πρόεδρο των Φιλιππίνων Rodrigo Duterte).

ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΣ ΜΟΧΛΕΥΣΗ

Μια καλύτερη αμερικανική στρατηγική για να ανταγωνιστεί αποτελεσματικά στον χωρίς όρια ανταγωνισμό της πολιτικής των μεγάλων δυνάμεων -συμπεριλαμβανομένης της «τριγωνικής διπλωματίας» με την Μόσχα και το Πεκίνο- θα επικεντρωνόταν σε δύο γραμμές προσπαθειών. Κατ ‘ αρχάς, η διοίκηση Trump πρέπει να συνεργαστεί με την Ρωσία και την Κίνα, όπου είναι δυνατόν. Αυτές οι προσπάθειες θα πρέπει να επιδιώξουν να σφυρηλατηθεί μια τριμερής κατανόηση για επίμαχα θέματα που επηρεάζουν την στρατηγική σταθερότητα, όπως τα θέματα πυρηνικής ενέργειας και αντιπυραυλικής άμυνας, οι ορισμοί της κυριαρχίας στον εικοστό πρώτο αιώνα, και οι κανόνες για την ένοπλη επέμβαση. Τριμερείς συζητήσεις θα οικοδομήσουν επίσης την πρακτική συνεργασία σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως το κλίμα και η ενέργεια, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, και η μη διάδοση (πυρηνικών όπλων). Η απ’ ευθείας αντιμετώπιση των τριβών και η οικοδόμηση συνηθειών συνεργασίας θα μπορούσαν να μετριάσουν την στρατηγική δυσπιστία μεταξύ των τριών μεγάλων δυνάμεων, περιορίζοντας την ανησυχία ότι οι δύο θα κάνουν συμφωνίες σε βάρος του άλλου.