Η νίκη του Macron στο γενικότερο πλαίσιο

Ο Ζακ Σιράκ δεν τα κατάφερε καλύτερα. Διαδέχτηκε τον Μιτεράν το 1995 και κατείχε την προεδρία μέχρι το 2007. (Η προεδρική θητεία μειώθηκε από επτά σε πέντε χρόνια το 2002). Η κυβέρνησή του έδωσε το διεθνές στίγμα της αντιτιθέμενη στην εισβολή στο Ιράκ, αλλά ο Σιράκ έκανε λίγα πράγματα για να βελτιώσει την ζωή στην Γαλλία. Δεν αντιμετώπισε τις οικονομικές και εργασιακές δυσκολίες της χώρας και ούτε αντιμετώπισε τις αυξανόμενες εντάσεις στις μεταναστευτικές κοινότητες που εξερράγησαν σε μεγάλες ταραχές το 2005. Ήταν μόνο λόγω των μάλλον ατυχών περιστάσεων για τους αντιπάλους του που κέρδισε την επανεκλογή του το 2002. Έλαβε μια συντριπτική νίκη αφού ο πρώτος γύρος των εκλογών ώθησε τον Jean-Marie Le Pen του Εθνικού Μετώπου μπροστά από τον σοσιαλιστή Lionel Jospin, ο οποίος είχε μια κακή προεκλογική εκστρατεία και έπρεπε να αντιμετωπίσει μια σειρά πιο αδύναμων υποψηφίων που δίχαζαν την Αριστερή ψήφο. Η δεύτερη θητεία του Σιράκ ήταν μια επανάληψη της πρώτης, με ελάχιστη δράση για να διορθώσει τα διογκούμενα οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα της Γαλλίας. Εν τω μεταξύ, απέναντι από τον Ρήνο, η Γερμανία ξεκίνησε ένα σημαντικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που την κατέστησε ακόμη περισσότερο ως υπαρκτό διεκδικητή της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτό τελικά μας φέρνει στις πιο πρόσφατες εποχές με δύο προέδρους μιας θητείας. Ο Νικολά Σαρκοζί ανέλαβε καθήκοντα το 2007 μετά από μια καριέρα που χαρακτηρίστηκε από έντονη προώθηση του νόμου και της τάξης ως υπουργός Εσωτερικών. Το επιθετικό στυλ του απέδωσε, όπως και οι υποσχέσεις του για σοβαρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην οικονομία. Αλλά σύντομα δεν ανταποκρίθηκε στις υποσχέσεις του, περιοριζόμενος από τον συντηρητισμό των υποστηρικτών του, την αυξανόμενη έλλειψη βούλησης για καταπολέμηση των κατεστημένων συμφερόντων, την διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 και την δική του φήμη ως «πολυτελή» προέδρου που ντρόπιαζε το αξίωμα καθώς αυτός και η σύζυγός του, το πρώην μοντέλο Carla Bruni, συνδιασκέδαζαν με διασημότητες και πλούσιους.

Ο François Hollande, ένας μακρόχρονος παρασκηνιακός διαχειριστής του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ήταν ο επόμενος, κερδίζοντας τη νίκη το 2012 λόγω της εξαιρετικής αντιδημοφιλίας του Σαρκοζί και του αντίκτυπου της λιτότητας της ευρωζώνης στο βιοτικό επίπεδο. Ο Hollande ήρθε στο αξίωμα δεσμευόμενος για σαρωτικές φορολογικές αυξήσεις προκειμένου να πληρώσει για την αναθέρμανση [της οικονομίας], αλλά αυτό το σχέδιο γρήγορα κατέρρευσε, ωθώντας τον να στρέφεται μεταξύ των Αριστερών πολιτικών υψηλής φορολογίας και των αυξανόμενων δημόσιων δαπανών και των Δεξιών μεταρρυθμίσεων της αγοράς. Η δημοτικότητά του βυθίστηκε. Δεν βοηθούσε ότι η προσωπική του ζωή ήταν επίσης ασταθής. Έγινε πρωτοσέλιδο όταν τον έπιασαν στο πίσω μέρος μιας μοτοσικλέτας μεταξύ επισκέψεων στον συνεργάτη του στο Élysée και στην ερωμένη του λίγο μακρύτερα. Τα ποσοστά αποδοχής του βυθίστηκαν μέχρι το 4% στην χειρότερη στιγμή τους. Αν και αντέδρασε σταθερά στο κύμα των τρομοκρατικών επιθέσεων που έπληξαν την Γαλλία το 2015 και το 2016, η χώρα αισθάνθηκε υπό πολιορκία.

Αυτός ο κατάλογος αποτυχιών στην κορυφή της γαλλικής πολιτικής εξηγεί την άνοδο των μη καθιερωμένων υποψηφίων στις φετινές προεδρικές εκλογές. Η απογοήτευση που οικοδομείτο επί αρκετές δεκαετίες έχει τελικά ξεσπάσει και αμφότερα τα δύο μεγάλα κόμματα πυροβόλησαν τα πόδια τους -οι Σοσιαλιστές, επιλέγοντας έναν Αριστερό υποψήφιο που δίχασε το κόμμα και οι κεντροδεξιοί Ρεπουμπλικανοί με τα σκάνδαλα για φερόμενες ως παράνομες πληρωμές που παρέσχε ο υποψήφιός τους στην σύζυγό του.

Με αυτόν τον τρόπο, ο Macron ενσωματώνει τις ελπίδες μιας νέας γενιάς που επιδιώκει να βγάλει την χώρα από τον πολιτικό ζουρλομανδύα που έχει παραλύσει τους ηγέτες του παρελθόντος. Παρ’όλο που ο Macron αντιπροσωπεύει το ρεφορμιστικό κατεστημένο, ήταν αυτός που κυρίως τάραξε την προεκλογική εκστρατεία. Το ερώτημα που τώρα επικρέμαται πάνω από την Γαλλία είναι εάν ο Macron μπορεί να θέσει την χώρα σε μια πορεία ισχυρότερης και πιο εστιασμένης ηγεσίας, ικανής να αντιμετωπίσει τις πολλαπλές προκλήσεις που αντιμετωπίζει τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Η απάντηση είναι, φυσικά, ασαφής. Ο Macron αντιμετωπίζει μια μεγάλη πρόκληση στις κοινοβουλευτικές εκλογές του Ιουνίου. Το κόμμα του, το En Marche!, ίσως είναι υπερβολικά νέο για να κερδίσει την πλειοψηφία των εδρών στην Εθνοσυνέλευση. Λέει ότι θα αγωνιστεί και στις 577 εκλογικές περιφέρειες, αλλά οι εκπρόσωποι των κεντρικών κομμάτων έχουν βαθιές τοπικές ρίζες. Το πιο πιθανό αποτέλεσμα είναι ένας συνασπισμός και μια συμφωνία συνεργασίας με τους Ρεπουμπλικάνους. Δεν θα αντιταχθούν στο αρχικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του Macron που στοχεύει στην απελευθέρωση της αγοράς εργασίας και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Γαλλίας στην παράλληλη μείωση του υψηλού ποσοστού ανεργίας.

Προς τον σκοπό αυτό, ο νέος πρόεδρος μπορεί να απολαύσει έναν σύντομο μετεκλογικό μήνα του μέλιτος, αλλά οι δυνάμεις του Εθνικού Μετώπου στα Δεξιά και η σκληρή Αριστερά, που ενισχύεται από το συνδικάτο General Confederation of Labor, γνωστό ως CGT, θα τον πυροβολούν με διαδηλώσεις και με κραυγές αντιπολίτευσης. Ο Macron είναι, άλλωστε, ένας αντάρτης που ασπάζεται μεταρρυθμιστικές, φιλελεύθερες, φιλοευρωπαϊκές απόψεις. Θα μπορούσε να βάλει την Πέμπτη Δημοκρατία σε μια νέα και πιο θετική πορεία, αλλά έχει να πλεύσει σε βαθιά νερά για να διορθώσει την διολίσθηση της ηγεσίας υπό τους προκατόχους του.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/france/2017-05-07/macrons-win-co...

Σύνδεσμοι:
[1] http://www.tsl.com