Συναντώντας τον Macron στη μέση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Συναντώντας τον Macron στη μέση

Πώς η Γαλλία και η Γερμανία μπορούν να αναζωογονήσουν την ΕΕ
Περίληψη: 

Η Ευρώπη και η Γερμανία δεν θα υποφέρουν απλώς εάν αποτύχει ο Macron: Θα επωφεληθούν εάν πετύχει. Μια πιο ισορροπημένη σχέση μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας θα βοηθούσε να μπει ένα τέλος στην φήμη του Βερολίνου ως εγωιστικού ευρωπαϊκού ηγεμόνα, και να ξεκινήσει η εφαρμογή πιο ευέλικτων πολιτικών στην ΕΕ.

Ο THORSTEN BENNER είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Δημόσιας Πολιτικής, στο Βερολίνο. Μπορείτε να τον ακολουθείτε στο Twitter @ thorstenbenner [1].
Ο THOMAS GOMART είναι διευθυντής του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων, στο Παρίσι και στις Βρυξέλλες. Μπορείτε να τον ακολουθείτε στο Twitter @ThomasGomart [2].

Τον Μάρτιο, μια σειρά φωτογραφιών που αναπαρήχθησαν στον διεθνή Τύπο κατέγραψαν δύο πιθανά μέλλοντα για τις σχέσεις της Γαλλίας με την Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια φωτογραφία έδειχνε την Marine Le Pen [3], την προεδρική υποψήφια του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου, να συναντάται με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο Κρεμλίνο. Η άλλη έδειχνε τον Εμμανουέλ Μακρόν [4], τον 39χρονο υποψήφιο του κεντρώου En Marche!, να κάθεται με την Γερμανίδα ηγέτιδα Άνγκελα Μέρκελ στην καγκελαρία στο Βερολίνο.

Από τη μια πλευρά ήταν μια προεδρική ελπίδα που υποσχόταν να αποκοπεί από την συναίνεση της ελίτ της εξωτερικής πολιτικής της Γαλλίας -η οποία απαιτεί στρατηγική ανεξαρτησία και στενή συνεργασία με την Γερμανία σε ένα ευρωπαϊκό, πολυμερές πλαίσιο- υπέρ μιας εξόδου από την ΕΕ και στενότερων δεσμών με την Ρωσία. Από την άλλη ήταν ένας υποψήφιος που ηγείτο μιας φιλελεύθερης, φιλοευρωπαϊκής προεκλογικής εκστρατείας και υπήρξε σημαιοφόρος των παραδοσιακών δεσμών της Γαλλίας με την Γερμανία [5].

11052017-1.jpg

Ο Emmanuel Macron χαιρετά υποστηρικτές του στην πόλη Le Touquet, στην Γαλλία, τον Μάιο του 2017. BENOIT TESSIER / REUTERS
--------------------------------------------------

Στις 7 Μαΐου, ο Macron εξελέγη πρόεδρος της Γαλλίας, λαμβάνοντας το 66% των ψήφων έναντι 34% της Le Pen. Η προεδρία του προσφέρει μια σπάνια ευκαιρία να αναβιώσει η γαλλο-γερμανική σχέση ακριβώς την ώρα που η Ευρώπη την έχει ανάγκη περισσότερο. Μαζί, το Βερολίνο και το Παρίσι μπορούν να ενισχύσουν την ΕΕ και την ευρωζώνη, να συσπειρώσουν την ήπειρο ενάντια στον αντι-φιλελευθερισμό και να υπερασπιστούν καλύτερα τα ευρωπαϊκά συμφέροντα στην παγκόσμια σκηνή.

Δεν θα είναι εύκολο. Χωρίς έναν καλολαδωμένο κομματικό μηχανισμό και την εγγύηση μιας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, ο Macron βρίσκεται σε επισφαλή θέση. Πρέπει να προωθήσει τις φιλοευρωπαϊκές πολιτικές σε μια χώρα όπου οι περισσότεροι ψηφοφόροι βλέπουν την ΕΕ δυσμενώς [6] και όπου πολλοί έχουν στραφεί προς την άκρα Δεξιά και την άκρα Αριστερά λόγω της ανησυχίας τους για τις επιπτώσεις της παγκοσμιοποίησης. Οι οικονομικές ανισορροπίες και οι διαφορές σχετικά με την πολιτική της ΕΕ, μεταξύ της Γαλλίας και της Γερμανίας, έχουν προκαλέσει δυσαρέσκεια και στις δύο πλευρές.

Ωστόσο, μια ανανεωμένη συνεργασία είναι η μόνη καλή επιλογή. Ο Macron θα μπορέσει να υλοποιήσει τα σχέδιά του για την μεταρρύθμιση των δημόσιων οικονομικών και της αγοράς εργασίας της Γαλλίας μόνο εάν η Γερμανία συμβάλει στην ανακούφιση των ανησυχιών των Γάλλων ψηφοφόρων για τα σχέδια αυτά, συμφωνώντας να υποστηρίξει περισσότερη κατανομή των κινδύνων και [περισσότερες] κοινές δημόσιες επενδύσεις στην ευρωζώνη. Και μόνο εάν ο Macron σημειώσει πρόοδο στην εγχώρια αγορά, θα έχει το πολιτικό κεφάλαιο που χρειάζεται ώστε να συνεργαστεί με την Γερμανία για να αναπτύξουν μια φιλόδοξη ατζέντα εξωτερικής πολιτικής για την Ευρώπη. Εάν οι Γερμανοί ηγέτες δεν είναι πρόθυμοι να συμβιβαστούν, η ευκαιρία που δημιούργησε η προεδρία του Macron για την Γαλλία, την Γερμανία και την Ευρώπη, θα χαθεί.

11052017-2.jpg

Η ηγέτις του Εθνικού Μετώπου Marine Le Pen και ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin στο Κρεμλίνο, τον Μάρτιο του 2017. SPUTNIK / MIKHAIL KLIMENTYEV / KREMLIN
-----------------------------------------------------------

Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΜΑΚΡΟΝ

Κατά την τελευταία δεκαετία, οι ανισορροπίες μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας έχουν επιδεινωθεί. Ενώ η Γαλλία έχει εμπορικό έλλειμμα, η Γερμανία έχει τεράστιο πλεόνασμα (φθάνει τα 35 δισ. δολάρια μόνο με την Γαλλία). Σχεδόν το 10% των Γάλλων εργαζομένων είναι άνεργοι, ενώ μόνο το 6% των Γερμανών εργαζομένων είναι το ίδιο. Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Γαλλίας. Για την Γερμανία, η Γαλλία έρχεται δεύτερη μετά την Κίνα. Και όταν πρόκειται για οικονομική πολιτική, η Γαλλία ευνοεί [7] την χρήση δημόσιων δαπανών για να κατευθύνει την ανάπτυξη και εκτιμά την ικανότητα ανταπόκρισης με ευελιξία στις κρίσεις, ενώ η Γερμανία πιστεύει σταθερά ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να αποτελέσουν την βάση για την προώθηση της ανάπτυξης και επιβραβεύει την τήρηση των αυστηρών κανόνων σχετικά με τις δαπάνες [8] και τους στόχους για τον πληθωρισμό. Οι διαφορές αυτές εξηγούν εν μέρει την αποκλίνουσα στάση του γαλλικού και του γερμανικού λαού για την ΕΕ, έναντι της οποίας η Γερμανία ασκεί εκτεταμένη επιρροή: Ενώ μόνο το 38% των Γάλλων πολιτών [9] βλέπει την ΕΕ ευνοϊκά, το αντίστοιχο ποσοστό των Γερμανών φθάνει το 50%.

Βοηθούν επίσης να εξηγηθεί η πρόσφατη άνοδος του αντι-γερμανικού αισθήματος στην Γαλλία. Η Le Pen, η οποία κατηγόρησε την Γερμανία ότι «κακομεταχειρίζεται» [10] την υπόλοιπη Ευρώπη και ο Αριστερός υποψήφιος Jean-Luc Mélenchon, ο οποίος χαρακτήρισε ως «δηλητήριο» [11] τις οικονομικές πολιτικές της Γερμανίας, βρήκαν ισχυρή υποστήριξη από Γάλλους ψηφοφόρους που ήθελαν να εγκαταλείψουν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ και να περιορίσουν τους δεσμούς με το Βερολίνο. Στην Γερμανία, εν τω μεταξύ, πολλοί παρατηρητές και αξιωματούχοι έχουν αναπτύξει [12] ένα είδος συγκατάβασης προς την Γαλλία [13], την οποία θεωρούν ως υπόθεση οικονομικά απροσάρμοστη. (Στην πραγματικότητα, σε τομείς όπως οι τράπεζες, οι ασφάλειες και η λιανική, οι γαλλικές εταιρείες κατέχουν ηγετική θέση παγκοσμίως και η χώρα απολαμβάνει υψηλή παραγωγικότητα και ισχυρό δημογραφικό προφίλ, μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων).