Ο κίνδυνος εκτουρκισμού της Κύπρου

Η Κύπρος αντιμετωπίζεται στο παρόν ερμηνευτικό σχήμα ως κλειστή ενότητα, ως εξεταζόμενη μονάδα αναφοράς. Η μεταβολή των εθνοτικών αναλογιών μεταξύ του ελληνικού και του τουρκογενούς πληθυσμού οφείλεται στην αντίστοιχη γονιμότητα και γεννητικότητα κάθε πληθυσμιακής ομάδος και στην δυνητική εξωτερική ανατροφοδότηση του κλειστού συστήματος με μεταναστευτικές ροές από την Ελλάδα και την Τουρκία. Η σχέση των δημογραφικών δεδομένων των δύο πληθυσμών προσλαμβάνεται ως παίγνιο μηδενικού αθροίσματος. Με άλλα λόγια, η αύξηση του σχετικού ποσοστού της μιας εθνοτικής ομάδος εντός ενός διεθνοτικού κράτους αποτελεί διπλό κέρδος για αυτή. Εάν λ.χ. σε ένα παραδειγματικό σύνολο εκατό (100) ποσοστιαίων μονάδων, στο οποίο το ποσοστό των τουρκογενών προσδιορίζεται ως 30%, παρατηρείται υπέρτερη γεννητικότητα των τουρκογενών έναντι του ελληνικού πληθυσμού, τότε η μειονοτική ομάδα αυξάνει το σχετικό ποσοστό της επί του συνόλου αποκτώντας διπλό κέρδος έναντι της πλειονοτικής ομάδας, η οποία χάνει το αντίστοιχο ποσοστό (Κατάσταση α: Έλληνες Κύπρου: 70%, Τουρκογενείς 30%, Κατάσταση β: Έλληνες Κύπρου: 60%, Τουρκογενείς 40%, διπλό δημογραφικό κέρδος 20% για τους τουρκογενείς).

Ο ελληνικός πληθυσμός της Κύπρου διαθέτει Συντελεστή Ολικής Γονιμότητας, ο οποίος σταθερά κυμαίνεται σε επίπεδο χαμηλότερο από το επίπεδο αναπλήρωσης γενεάς, περίπου στο 1,5. Ο Συντελεστής Ολικής Γονιμότητας αφορά στον αριθμό των τέκνων, τα οποία αναμένεται να γεννήσει μια γυναίκα κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής της ηλικίας. Η διατήρηση στο ίδιο ποσοτικό επίπεδο του πληθυσμιακού δυναμικού προϋποθέτει την ύπαρξη Συντελεστή Ολικής Γονιμότητας μεγέθους 2,1 τουλάχιστον, γνωστού ως Συντελεστή Αναπληρώσεως, ώστε να σημειωθεί πλήρης αντικατάσταση μιας γενεάς [15]. Η γονιμότητα του ελληνικού πληθυσμού στην Κύπρο έχει υποστεί σημαντική μείωση τις τελευταίες δεκαετίες ως συνέπεια του υψηλού βαθμού εξαστισμού και της οικονομικής ανάπτυξης [16].

-----------------------------------------------------------------------------------

Ενδεχόμενη επανένωση της Κύπρου με ισλαμικό τουρκογενή πληθυσμό που έχει υπέρτερη γεννητικότητα σε σχέση με τον χριστιανικό/εκκοσμικευμένο ελληνικό πληθυσμό ενέχει δυνητικές αρνητικές συνέπειες για την ασφάλεια του ελληνικού πληθυσμού στην Κύπρο και για τον ιστορικό χαρακτήρα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το σχετικό ποσοστό των τουρκογενών της Κύπρου, το οποίο ανωτέρω προσδιορίσθηκε σε ένα προσλαμβανόμενο ποσοστό 30%, μετά την επίλυση και την δημιουργία του συνομοσπονδιακού κρατικού σχηματισμού θα αυξανόταν εντός ορισμένων δεκαετιών σε 40% και σε 50% επί του συνόλου του κράτους. Σημειωτέον ότι η αύξηση αυτή θα επιτυγχανόταν μόνο χάρις στην υπέρτερη γονιμότητα του τουρκογενούς ισλαμικού πληθυσμού σε σχέση με τον ελληνικό πληθυσμό. Αν συνυπολογίσουμε την εξωτερική ανατροφοδότηση του συστήματος και προσλάβουμε τον πληθυσμό της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ανοικτό πληθυσμό, τότε η μεταβολή των εθνοτικών αναλογιών θα είναι πολύ πιο έντονη.

Ακόμη και αν τμήμα των εποίκων απομακρυνόταν μετά από ενδεχόμενη λύση σε μια Κύπρο με θεσμικώς αναγνωρισμένο τουρκογενή πληθυσμό, δεν θα ήταν δυνατόν να παρεμποδισθούν οι μαζικές άμεσες μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία για εργασία ή οι έμμεσες μεταναστευτικές ροές μέσω της αρχής της οικογενειακής επανένωσης, καθώς Τουρκοκύπριοι και έποικοι έχουν ενωθεί με επιγαμίες. Η μεταναστευτική εισροή τουρκικού πληθυσμού σε συνδυασμό με την υπέρτερη γεννητικότητα του τουρκογενούς πληθυσμού θα επιφέρει την μεταβολή των δημογραφικών δεδομένων της Κύπρου σε μεσοπρόθεσμο μάλιστα επίπεδο. Η Τουρκία ως εξωτερικός δρων είναι σε θέση να επιδοτήσει άμεσες μεταναστευτικές ροές προς την Κύπρο, οι οποίες πλέον δεν θα αποτελούν έγκλημα πολέμου ως εποικισμός κατεχομένης περιοχής, αλλά νομότυπη διαδικασία. Ο ελληνικός πληθυσμός της Κύπρου δεν θα έχει την νομική δυνατότητα να αντιταχθεί στην έμμεση μεταβολή των εθνοτικών αναλογιών στο σύνολο της Κύπρου.

ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΕΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ ΣΕ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ

Έχοντας εξισωθεί από ποσοτικής άποψης με τον ελληνικό πληθυσμό ο αναπροσδιορισμένος και διευρυμένος τουρκογενής πληθυσμός θα αποκτήσει πρόσθετη αυτοπεποίθηση δράσης, η οποία πλέον θα εδράζεται στην επίγνωση της αριθμητικής του ισοτιμίας με το ελληνικό στοιχείο. Ο τουρκογενής πληθυσμός θα αιτηθεί πιθανότατα τον επανακαθορισμό των υφισταμένων διατάξεων κατανομής της πολιτικής ισχύος. Ένα αίτημα αυτής της φύσης θα αποτελεί αντεστραμμένη εκδοχή των Δεκατριών Σημείων του Μακαρίου και της απόπειρας του ελληνικού πληθυσμού να αντιστρέψει τις ευμενείς προς τον τότε μειονοτικό τουρκοκυπριακό πληθυσμό διατάξεις των ιδρυτικών συνθηκών.

Μια εξέλιξη αυτού του είδους είναι δυνατόν να αποτραπεί μόνον με ισχυρή παρέμβαση ενός φιλικώς διακειμένου προς τον ελληνικό πληθυσμό της Κύπρου κρατικού δρώντος, δηλαδή της Ελλάδος. Καθώς, όμως, η ισορροπία ισχύος μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας παραμένει ευνοϊκή για την Τουρκία, ως πιθανότερη εξέλιξη κρίνεται ο μερικός αναπροσδιορισμός των θεσμικών ισορροπιών υπέρ των τουρκογενών. Στην περίπτωση αυτή, τμήμα του ελληνικού πληθυσμού στην Κύπρο θα αρχίσει να προσλαμβάνει την κατάστασή του εντός του διεθνοτικού κρατικού σχηματισμού ως δυνητικώς απειλητική για την συνοχή της εθνοτικής ομάδας. Τμήμα των Ελλήνων της Κύπρου θα εκρεύσει από την Κύπρο προς τον ελλαδικό χώρο και το Ηνωμένο Βασίλειο. Άλλωστε, κατά την περίοδο των ετών 1959-1974, παρά την θεσμική υπεροχή του ελληνικού παράγοντα στην Κύπρο, είχε παρατηρηθεί σημαντική εκροή ελληνικού πληθυσμού κυρίως προς το Ηνωμένο Βασίλειο.