Το Παρίσι δεν καίγεται | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το Παρίσι δεν καίγεται

Γιατί η Συμφωνία για το Κλίμα θα επιβιώσει του Trump

Ο ρυθμός της αλλαγής πιθανότατα θα συνεχίσει να ξεπερνά τις προβλέψεις. Οι τεχνολογικές καινοτομίες στην αποθήκευση ενέργειας θα καταστήσουν την ανανεώσιμη ενέργεια αρκετά φθηνή ώστε να χρησιμοποιηθεί σε περισσότερα σημεία και να επιταχύνει την μετάβαση στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και τα άλλα ηλεκτρικά συστήματα μεταφοράς. Η Κίνα σχεδιάζει να επενδύσει 340 δισ. δολάρια σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2020. Η Σαουδική Αραβία επενδύει 50 δισ. δολάρια. Μόνο το τελευταίο έτος, η Ινδία διπλασίασε την ηλιακή της ικανότητα. Εγκαθιστά τους ηλιακούς συλλέκτες τόσο γρήγορα ώστε ο εξωφρενικός στόχος του πρωθυπουργού Narendra Modi να φθάσει τα 100 γιγαβάτ ηλιακής χωρητικότητας έως το 2022 δεν φαίνεται πλέον σαν όνειρο.

ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΛΟΓΟΙ ΠΛΕΟΝ

Καθώς οι νέες τεχνολογίες προωθούν τα οικονομικά της κλιματικής αλλαγής, αλλάζουν και οι πολιτικές γύρω από το περιβάλλον. Το 2008, η αμερικανική πρεσβεία στο Πεκίνο πήρε μια συνήθη απόφαση να τοποθετήσει στην οροφή της μια συσκευή παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα [4] και να δημοσιοποιήσει τις ενδείξεις. Ξεκίνησε ως ένας τρόπος ενημέρωσης των Αμερικανών και άλλων εκπατρισμένων που ζουν στο Πεκίνο για το πόσο ασφαλές ήταν να βγουν έξω σε κάποια συγκεκριμένη στιγμή. Οι περισσότεροι Κινέζοι δεν μπορούσαν να δουν τα μηνύματα αυτά, αφού το «Great Firewall» της Κίνας μπλοκάρει γενικά το Twitter. Όμως, καθώς περισσότεροι Κινέζοι πολίτες αποκτούσαν smartphones, οι προγραμματιστές εφαρμογών δημιούργησαν τρόπους για να παρακάμψουν το φίλτρο και να αποκτήσουν πρόσβαση στις ενημερώσεις ποιότητας αέρα. Κάτοικοι του Πεκίνου που ανήκουν στην μεσαία τάξη αντέδρασαν με αγανάκτηση στην προοπτική να εκθέσουν τα παιδιά τους σε επικίνδυνη ατμοσφαιρική ρύπανση. Τα σχολεία έχτισαν γιγάντιους θόλους για να παίζουν μέσα οι μαθητές, ασφαλείς από τον μολυσμένο αέρα. Πολλά παιδιά άρχισαν να φορούν μάσκες βαρέως τύπου στην διαδρομή τους προς το σχολείο. Η οργή ανάγκασε την κινεζική κυβέρνηση να δράσει. Μέχρι το 2013, είχε εγκαταστήσει εκατοντάδες οθόνες ποιότητας αέρα σε περισσότερες από 70 από τις μεγαλύτερες πόλεις της Κίνας. Την ίδια χρονιά, η κυβέρνηση υποσχέθηκε να ξοδέψει δισεκατομμύρια δολάρια για να καθαρίσει τον αέρα και δεσμεύθηκε να θέσει αρχικούς στόχους για την μείωση των εκπομπών ατμοσφαιρικών ρύπων στις μεγάλες πόλεις.

Εν τω μεταξύ, ο περιβαλλοντικός ακτιβισμός σε όλο τον κόσμο κινήθηκε από το περιθώριο προς την κύρια τάση. Γονείς στην Ινδία ανησύχησαν ότι η ρύπανση από τα οχήματα βλάπτει την υγεία των παιδιών τους. Κάτοικοι απομακρυσμένων νησιών, όπως το Κιριμπάτι, παρακολουθούσαν με αγωνία την θάλασσα να ανεβαίνει γύρω τους. Κτηνοτρόφοι στις δυτικές Ηνωμένες Πολιτείες είδαν την γη τους να καταστρέφεται από τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές σε αντίθεση με όσα είχαν βιώσει πριν. Μαζί με άλλους ανήσυχους πολίτες σε όλο τον κόσμο, άρχισαν να καλούν τους πολιτικούς να ενεργήσουν, με πιο δυνατές και πιο μαζικές φωνές από ποτέ άλλοτε.

Όταν οι ηγέτες του κόσμου συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι τον Δεκέμβριο του 2015, ανταποκρίθηκαν σε αυτό το κύμα κλιματικού ακτιβισμού. Στο συνέδριο, μια ομάδα από περισσότερες από 100 χώρες, οι οποίες παραδοσιακά ήταν αντίθετες με την κλιματική αλλαγή σχημάτισαν τον «συνασπισμό των υψηλών φιλοδοξιών». Παρακινημένες από τον ακτιβισμό, απαίτησαν επιτυχώς η συμφωνία να υιοθετήσει τον φιλόδοξο στόχο του περιορισμού της αύξησης της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας της γης στον 1,5 βαθμό Κελσίου. «Οτιδήποτε πάνω από δύο βαθμούς είναι ένα ένταλμα θανατικής ποινής για εμάς», δήλωσε ο Tony de Brum, τότε υπουργός Εξωτερικών των Νήσων Μάρσαλ, ο άτυπος ηγέτης του συνασπισμού. Τα κίνητρα των πολιτικών για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής μόνο θα ενισχυθούν καθώς περισσότεροι άνθρωποι, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, αφήνουν την φτώχεια για τις τάξεις της μεσαίας τάξης και αποκτούν πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η αλλαγή του κλίματος επηρεάζει άμεσα τις ζωές και τα μέσα διαβίωσής τους.

Αυτή η αλλαγή έχει ήδη ξεκινήσει. Τον Ιανουάριο, σε μια ομιλία που ήρθε σε πλήρη αντίθεση με την προηγούμενη απροθυμία της Κίνας να αναλάβει την ευθύνη για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping δήλωσε στο World Economic Forum [5] στο Νταβός ότι «όλοι οι υπογράφοντες πρέπει να τηρήσουν [την συμφωνία του Παρισιού] αντί να απομακρυνθούν από αυτήν, καθώς πρόκειται για μια ευθύνη που πρέπει να αναλάβουμε για τις μελλοντικές γενιές». Και την επόμενη μέρα από εκείνη που ο Trump υπέγραψε μια εκτελεστική εντολή για να ξεκινήσει την αναίρεση του κανόνα που είναι γνωστός ως Σχέδιο Καθαρής Ενέργειας (Clean Power Plan), τον οποίο ο Ομπάμα είχε εφαρμόσει για να μειώσει τις εκπομπές στις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ο επίτροπος της ΕΕ για την κλιματική δράση και την ενέργεια, Miguel Arias Cañete, ανάρτησε στο tweeter μια εικόνα με τον εαυτό του να αγκαλιάζει τον Κινέζο βασικό διαπραγματευτή για το κλίμα. «Μια νέα εποχή για το κλίμα έχει ξεκινήσει, και η ΕΕ και η Κίνα είναι έτοιμες να ηγηθούν», έγραφε η λεζάντα.

02062017-2.jpg

Ηλιακοί συλλέκτες στο Yinchuan, στην αυτόνομη περιφέρεια Ningxia Hui, τον Απρίλιο του 2017. CHINA STRINGER NETWORK / REUTERS
-------------------------------------------------------

Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ