Η ιστορία δύο σοσιαλιστών | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η ιστορία δύο σοσιαλιστών

Ο Corbyn, ο Hollande, και το μέλλον της ευρωπαϊκής πολιτικής
Περίληψη: 

Η ψήφος του Brexit και η σοκαριστική ήττα της Χίλαρι Κλίντον από τον Ντόναλντ Τρόμπα ήταν κλήσεις αφύπνισης, τις οποίες κάποιοι ρεαλιστές στα αριστερά ήταν απρόθυμοι να προσέξουν. Απροσδόκητα, το Εργατικό Κόμμα δείχνει τώρα το πώς η Αριστερά μπορεί να κατευθύνει την διαδεδομένη απαίτηση για αλλαγή.

Ο JONATHAN HOPKIN είναι αναπληρωτής καθηγητής Συγκριτικής Πολιτικής στην Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου (LSE).

Οι πρόσφατες εκλογές στην Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο [1] οδήγησαν σε αλληλοσυγκρουόμενα [εκλογικά] αποτελέσματα σε πολλά επίπεδα. Στην Γαλλία, ένας υποψήφιος αουτσάιντερ, ο κεντρώος Εμμανουέλ Μακρόν, κέρδισε μια αποφασιστική νίκη επί της ακροδεξιάς Marine Le Pen [2], κάτι που απεικονίζει τα εκλογικά όρια της υπέρ του προστατευτισμού και κατά των μεταναστών πλατφόρμας της, και ανοίγει τον δρόμο για ένα πρόγραμμα οικονομικής μεταρρύθμισης και βαθύτερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η συντηρητική πρωθυπουργός Theresa May, μια τελείως κατεστημένη πολιτικός, έπαιξε με τις πρόωρες εκλογές σε μια προσπάθεια να ενισχύσει την πενιχρή κοινοβουλευτική της πλειοψηφία και κατέληξε χωρίς πλειοψηφία. Η επιτυχία του Macron και η αποτυχία της Μέι έχουν σημαντικές συνέπειες για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Ο νέος Γάλλος πρόεδρος είναι αναμφισβήτητα δεσμευμένος στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, ενώ η πλειοψηφία του βρετανικού εκλογικού σώματος έχει γυρίσει την πλάτη του στο όραμα της ηγέτιδας των Συντηρητικών για ένα λεγόμενο σκληρό Brexit [3]. Οι προβλέψεις ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος μιας λαϊκιστικής εξέγερσης μπορεί να αποδείχθηκαν πρόωρες. Αντ’ αυτού, η νίκη του Macron έδωσε νέα ώθηση στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ενώ η τολμηρή απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την ΕΕ δίνει ήδη την θέση της σε μια πιο νηφάλια συνειδητοποίηση των επιπτώσεων της αποχώρησης από την Ένωση.

30062017-1.jpg

Κολλώντας μια προεκλογική αφίσα του François Hollande στη Νάντη, στην Γαλλία, τον Απρίλιο του 2012. STEPHANE MAHE / REUTERS
-------------------------------------------------------------------------

Τα αποτελέσματα παρέχουν επίσης ένα σημαντικό μάθημα για τους ηγέτες των κεντροαριστερών κομμάτων σε ολόκληρο τον δημοκρατικό κόσμο. Ο προκάτοχος του Macron, ο σοσιαλιστής François Hollande, ήταν τόσο αντιδημοφιλής που αρνήθηκε να κατέβει στις εκλογές για δεύτερη θητεία και η επιλογή του κόμματός του για τον αντικαταστάτη του, ο Benoit Hamon, κατέληξε σε μια εξευτελιστική πέμπτη θέση στον πρώτο γύρο των εκλογών, με μόλις 6% των ψήφων. Παρά τις καλύτερες προσπάθειες του Hamon, είχε λίγο χρόνο για να αναζωογονήσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο χτυπήθηκε από την προεδρία του Hollande. Αντίθετα, το βρετανικό Εργατικό Κόμμα, με επικεφαλής τον καθόλου απολογητικό Αριστερό Jeremy Corbyn, εξέπληξε τους δημοσκόπους κερδίζοντας το 40% των ψήφων.

Τα τελευταία χρόνια, η συμβατική σοφία έχει κρίνει ότι τα σοσιαλιστικά και σοσιαλδημοκρατικά κόμματα πρέπει να στραφούν στο κέντρο για να κερδίσουν την εξουσία. Ωστόσο, οι Εργατικοί του Corbyn, οι οποίοι παραμένουν στην αντιπολίτευση, κέρδισαν τριάμισι εκατομμύρια ψήφους επιπλέον από όσες είχε κερδίσει το κόμμα υπό τον πραγματιστή προκάτοχό του, τον Ed Miliband, και πήρε περισσότερες ψήφους από οποιονδήποτε άλλον ηγέτη των εργατικών μετά την κατολίσθηση του Tony Blair το 1997. Η εκλογική επιτυχία του Κόρμπιν από μια αδιαμφισβήτητα αριστερή θέση δεν είναι μόνο μια καμπή στην πολιτική της βρετανικής αριστεράς. Έχει επίσης ευρύτερες επιπτώσεις για τις προοδευτικές δυνάμεις σε ολόκληρο τον δημοκρατικό κόσμο. Όπως και η άνοδος των νέων δυνάμεων της Αριστεράς στην Ελλάδα, την Πορτογαλία, την Ισπανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, δείχνει ότι υπάρχει μια ανεκπλήρωτη ζήτηση για προοδευτική πολιτική που να αντιμετωπίζει πιο μαχητικά την ανισότητα και την οικονομική στασιμότητα του σύγχρονου καπιταλισμού.

30062017-2.jpg

Ο Jeremy Corbyn στο Λονδίνο, τον Ιούνιο του 2017. MARKO DJURICA / REUTERS
------------------------------------------------------------

ΠΟΥ ΑΠΕΤΥΧΕ Ο HOLLANDE

Οι αντίθετες τύχες του κόμματος των Σοσιαλιστών και εκείνου των Εργατικών καταδεικνύουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αξιωματούχοι όταν προεδρεύουν της οικονομικής στασιμότητας και της δημοσιονομικής λιτότητας. Οι Εργατικοί είχαν την ατυχία να κυβερνούν κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008 και οι Συντηρητικοί της αντιπολίτευσης έσπευσαν να κατηγορήσουν τον πρωθυπουργό Gordon Brown [4] για την επακόλουθη ύφεση, κερδίζοντας εκλογικές ανταμοιβές το 2010 και το 2015. Τώρα, μετά από επτά χρόνια λιτότητας, το βρετανικό κοινό κατηγορεί τους Τόρηδες για τους δύσκολους καιρούς.

Η ψηφοφορία για το Brexit στο δημοψήφισμα του Ιουνίου 2016 ήταν τουλάχιστον εν μέρει διαμαρτυρία ενάντια στον τότε πρωθυπουργό, David Cameron, ο οποίος παραιτήθηκε σύντομα μετά. Η Μέι απέτυχε να μάθει αυτό το μάθημα, προκαλώντας παρόμοια μεταχείριση από ένα εκλογικό σώμα εξαντλημένο από την χειρότερη αύξηση μισθών [5] συγκριτικά με οποιασδήποτε ευρωπαϊκή οικονομία εκτός από της Ελλάδας. Ο Corbyn, ένας επαναστάτης των «ορεινών της Βουλής κατά την διάρκεια των ετών που κυβερνούσαν οι Μπλερ και Μπράουν, δύσκολα θα μπορούσε να κατηγορηθεί για τις οικονομικές δυσκολίες του Ηνωμένου Βασιλείου.