Τεθωρακισμένη Ελλάδα | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τεθωρακισμένη Ελλάδα

Η Αθήνα δαπανά πάρα πολλά στις ένοπλες δυνάμεις της
Περίληψη: 

Τα εκατοντάδες τανκς της Ελλάδας θα μπορούσαν να σηματοδοτούν αναποτελεσματικότητα, καθώς η ΝΑΤΟϊκή προϋπόθεση περί αμυντικής δαπάνης στο 2% του ΑΕΠ λέει λίγα για τα αποτελέσματα των δαπανών.

Η ELISABETH BRAW είναι ανώτερη εξωτερική συνεργάτις στο Atlantic Council.

Νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι, το ΝΑΤΟ διεξήγαγε την μεγαλύτερη στρατιωτική άσκηση μέχρι σήμερα. Η Saber Strike, μια άσκηση για την υπεράσπιση της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής, αφορούσε 20 κράτη-μέλη και περιλάμβανε μεταξύ άλλων περισσότερους από 10.000 στρατιώτες και μεγάλο αριθμό τανκς, αεριωθούμενων αεροσκαφών και τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού. Ο στρατός των ΗΠΑ, αναμενόμενα είχε φέρει τανκς, όπως και η Πολωνία και άλλες χώρες. Όμως, παραδόξως, η Ελλάδα δεν προσέφερε ούτε ένα, αν και ως το έθνος που κατέχει τα περισσότερα τανκς στην Ευρώπη διαθέτει πάνω από 1.300 τεθωρακισμένα οχήματα -έξι φορές περισσότερα από το Ηνωμένο Βασίλειο.

08082017-1.jpg

Τανκς του ελληνικού στρατού σε στρατιωτική παρέλαση για την Ημέρα Ανεξαρτησίας της Ελλάδας μπροστά στο κτίριο του κοινοβουλίου στην Αθήνα, στις 25 Μαρτίου 2015. ALKIS KONSTANTINIDIS / REUTERS
-------------------------------------------------------------

Η Ελλάδα δικαιολογεί την μεγάλη συλλογή της λόγω της μακρόχρονης εδαφικής της διαμάχης με την Τουρκία, η οποία κατέχει 2.492 τανκς. Οι δύο χώρες είχαν συγκρουστεί για την κατοχή της βόρειας Κύπρου από την Άγκυρα, στην οποία εισέβαλε η Τουρκία το 1974. «Η κύρια ανησυχία της Ελλάδας είναι η Τουρκία», εξήγησε ο Θάνος Ντόκος, γενικός διευθυντής του think tank ΕΛΙΑΜΕΠ με έδρα την Αθήνα. «Η πιο συντηρητική σχολή σκέψης μεταξύ αξιωματικών και αξιωματούχων της Ελλάδας είναι ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί μια μεγάλη σύγκρουση άγνωστης διάρκειας στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και έτσι η Ελλάδα πρέπει να διατηρήσει αυτόν τον υψηλό αριθμό ΜΒΤ». Στις ένοπλες δυνάμεις, τα τανκς αναφέρονται ως ΜΒΤ, ή main battle tanks (τανκς κύριας μάχης).

Ίσως όχι παράλογα, δεδομένης της ιστορίας της με την Τουρκία, στην προηγούμενη γενιά η Ελλάδα δαπάνησε τεράστια ποσά για τις ένοπλες δυνάμεις της. Το 1988, δαπάνησε το 4,2% του ΑΕΠ για την άμυνα, περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Δυτικής Ευρώπης εκτός από την Κύπρο. Μέχρι το 2000, όταν οι περισσότερες Δυτικές ευρωπαϊκές χώρες είχαν μειώσει τις αμυντικές τους δαπάνες σε λιγότερο από 2% του ΑΕΠ, η Ελλάδα εξακολουθούσε να δαπανά 3,6%. Και πέρυσι, η χώρα διέθεσε το 2,4% του ΑΕΠ της στην άμυνα. Αυτό την καθιστά ένα από τα αστέρια του ΝΑΤΟ. Αλλά ο καλά εξοπλισμένος στρατός της Ελλάδας είναι υπερβολικός για μια χώρα που βρίσκεται σε οικονομική κρίση. Παρά την υποχρέωση να μειώσει δραστικά τις συντάξεις, η Αθήνα δεν έχει μειώσει τον στόλο [των τανκς] της. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις διαθέτουν 1.341 τανκς κύριας μάχης, συμπεριλαμβανομένων 170 Leopard 2A6s, την δεύτερη πιο πρόσφατη έκδοση του γερμανικού οχήματος. Η Γερμανία, συγκριτικά, έχει μόνο 225 από αυτά.

Ούτε η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι δύο βασικές στρατιωτικές δυνάμεις της Ευρώπης, φτάνουν την Ελλάδα στον τομέα των τανκς. Σύμφωνα με το Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών (International Institute for Strategic Studies) που είναι ένα βρετανικό think tank, έχουν στόλους μόνο 200 και 227 τανκς, αντίστοιχα. Πράγματι, η Ελλάδα είναι ο αδιαφιλονίκητος πρωταθλητής των τανκς της Ευρώπης, με 12,47 από αυτά ανά 100.000 κατοίκους. Η Πολωνία στην ανατολική πλευρά είναι η σημαντικότερη ευρωπαϊκή χώρα με την υψηλότερη πυκνότητα τανκς -και εξακολουθεί να έχει μόνο 2,6 τανκς ανά 100.000 κατοίκους. Ο στόλος της Γαλλίας έχει μόλις 0,3 τανκς ανά 100.000 κατοίκους, ενώ ο βρετανικός στόλος διατηρεί 0,36 τανκς ανά 100.000 κατοίκους. Η Ολλανδία, μια χώρα 17 εκατομμυρίων σε σύγκριση με τα 10,8 εκατομμύρια της Ελλάδας, δεν έχει τανκς. Ακόμα και η Ρωσία έχει μόνο 1,87 τανκς ανά 100.000 κατοίκους. Σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, εκτός από την Ελλάδα, μόνο τέσσερις χώρες πληρούν το όριο της συμμαχίας για τις αμυντικές δαπάνες στο 2% [του ΑΕΠ]: Η Εσθονία, η Πολωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Το 2015, ακόμα και όταν η ΕΕ διέσωζε την Ελλάδα για τρίτη φορά, η Αθήνα αύξησε τις αμυντικές δαπάνες της.

08082017-2.jpg

Πηγή: International Institute for Strategic Studies 2017 Military Balance
------------------------------------------

«Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη μικρότερη χώρα που ξοδεύει πολλά στον στρατιωτικό εξοπλισμό», σημειώνει ο Dick Zandee, ανώτερος ερευνητής στο Clingendael, το Ολλανδικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, και πρώην διευθυντής πολιτικής και προγραμματισμού στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας. «Η Φιλανδία ξοδεύει επίσης μεγάλα ποσά σε βαρύ εξοπλισμό, αλλά η διαφορά είναι ότι έχει μακρά σύνορα με την Ρωσία». Σε αντίθεση με την Ρωσία, ο εχθρός της Ελλάδας, η Τουρκία, είναι μέλος του ΝΑΤΟ και τα ελληνοτουρκικά σύνορα είναι μόνο 124 μίλια, σε σύγκριση με τα 830 μιλίων σύνορα της Φινλανδίας με την Ρωσία. Ακόμα και η Φινλανδία έχει μόνο 2,18 τανκς ανά 100.000 κατοίκους.