Θα συνεχίσουν να βελτιώνονται οι σχέσεις Ρωσίας-Σ. Αραβίας;

Δεδομένης αυτής της μακράς ιστορίας δυσπιστίας, αξίζει να διερευνηθεί γιατί υπάρχει μια νέα ώθηση για την βελτίωση της διμερούς σχέσης. Από την πλευρά της, η Μόσχα προσπαθεί να ενισχύσει τις οικονομικές της σχέσεις με το Ριάντ. Ο Πούτιν είναι ιδιαίτερα ρεαλιστής, και γνωρίζει ότι η στασιμότητα της οικονομίας της Ρωσίας χρειάζεται ξένες επενδύσεις. (Οι Σαουδάραβες δεν έχουν ακόμη τηρήσει την προηγούμενη δέσμευσή τους περί των 10 δισ. δολαρίων). Υπάρχουν επίσης κοινά πετρελαϊκά συμφέροντα. Τον Δεκέμβριο του 2016, η Ρωσία και ο ΟΠΕΚ συμφώνησαν [15] να μειώσουν την παραγωγή πετρελαίου, γεγονός που βοήθησε να αυξηθεί η τιμή του πετρελαίου στα 50 δολάρια το βαρέλι -ακόμα πολύ κάτω [16] από τα περίπου 100 δολάρια ανά βαρέλι που θα χρειαζόταν ο προϋπολογισμός της Ρωσίας, αλλά οπωσδήποτε μια μέτρια βελτίωση από τότε που το πετρέλαιο έπεσε κάτω από τα 40 δολάρια το βαρέλι. Μια τέτοια συνεργασία για τις τιμές του πετρελαίου ενισχύει την εμπιστοσύνη και θα μπορούσε σύντομα να φέρει υψηλότερες τιμές.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της μηδενικού αθροίσματος προσέγγισής του στην διπλωματία, ο Πούτιν εξακολουθεί να επιδιώκει να αποστερήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τους συμμάχους τους, ενώ παράλληλα πλησιάζει [17] τον σιιτικό κόσμο μέσω της βαθύτερης δέσμευσης με το Ιράν, της συνεργασίας με την Χεζμπολάχ και της εξασφάλισης της επιβίωσης του Σύρου προέδρου Bashar al-Assad στην Δαμασκό. Μια πιο ζεστή σχέση με το Ριάντ προσφέρει την αντίληψη της ισορροπίας.

Τα συμφέροντα του Ριάντ πιθανόν να βρίσκονται αλλού. Αναγνωρίζει ότι ο Assad δεν θα εγκαταλείψει σύντομα την εξουσία και έτσι επιδιώκει να ανοίξει την πόρτα [18] στην συμφιλίωση μέσω της Μόσχας. Επιπλέον, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όπως και ο Μπαράκ Ομπάμα πριν από αυτόν, φαίνεται πρόθυμος να επιτρέψει στην Ρωσία να αναλάβει ηγετικό ρόλο στην Συρία. Από καθαρά ρεαλιστική άποψη, λοιπόν, η Σαουδική Αραβία πρέπει να ασχοληθεί με την Ρωσία τώρα, ανεξάρτητα από το αν θα το ήθελε.

Η Σαουδική Αραβία ελπίζει ότι, προσφέροντας οικονομικά κίνητρα, μπορεί να ωθήσει την Ρωσία να αποστασιοποιηθεί από το Ιράν -πράγματι, αυτή ήταν η ελπίδα της με προηγούμενες οικονομικές συμφωνίες. Μπορεί επίσης να ελπίζει ότι η Ρωσία θα είναι πιο χρήσιμη για την Σαουδική Αραβία στην Υεμένη, όπου διεξάγει πόλεμο με το Ιράν. Ωστόσο, τέτοιες ελπίδες θα καταλήξουν πιθανώς σε απογοήτευση. Ο Πούτιν θα πάρει με χαρά τα χρήματα της Σαουδικής Αραβίας, αλλά δεν θα αλλάξει την θέση του στο Ιράν. Η Μόσχα και η Τεχεράνη έχουν, βεβαίως, τις διαφορές τους, αλλά τις βάζουν στην άκρη στην υπηρεσία ενός κοινού συμφέροντος –δηλαδή, για την μείωση της επιρροής των ΗΠΑ στην περιοχή. Αυτός ο στόχος είναι πολύ σημαντικός για να τον εγκαταλείψει ο Πούτιν, και η τοποθέτηση μιας σφήνας μεταξύ Ρωσίας και Ιράν είναι πολύ δυσκολότερη πρόκληση από ό, τι αναγνωρίζουν πολλοί αναλυτές. Για τον Πούτιν, η αντιστάθμιση του στοιχήματος [της μιας πλευράς], και η υποστήριξη και των δύο πλευρών στην Υεμένη, καθώς και σε άλλες περιφερειακές συγκρούσεις όπως το Κατάρ, είναι μια πιο ρεαλιστική στάση για να την υιοθετήσει.

Δεδομένης της μακράς ιστορίας έντασης και δυσπιστίας μεταξύ της Ρωσίας και της Σαουδικής Αραβίας, μπορεί να είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για μια θεμελιώδη μεταστροφή της σχέσης. Το εάν η κάθε πλευρά θα τηρήσει όσα έχει υποσχεθεί μέχρι στιγμής, παραμένει προς συζήτηση. Παρόλο που το Ριάντ αλλάζει άποψη για την θέση της Μόσχας στην Συρία και την αυξανόμενη περιφερειακή επιρροή της Ρωσίας γενικότερα, οι ανησυχίες των Σαουδαράβων για την αυξανόμενη επιρροή του Ιράν είναι απίθανο να μειωθούν και το Ριάντ θα εξακολουθήσει να ανησυχεί για την μεταχείριση των Μουσουλμάνων από την Ρωσία εντός των συνόρων της. Ο Πούτιν, από την πλευρά του, έχει την χαρά να υποδέχεται τις σαουδαραβικές επενδύσεις, αλλά δεν είναι αρκετά σημαντικές για αυτόν ώστε να αλλάξει πολιτικές που εξυπηρέτησαν καλά την Ρωσία. Η Μόσχα, για παράδειγμα, δεν θεωρεί την ιρανική εξαγωγή της επανάστασης ως υπαρκτική απειλή με τον τρόπο που το βλέπει η Σαουδική Αραβία. Για τον Πούτιν, το Ιράν είναι ένα χρήσιμο χαρτί για να το παίξει εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών και όχι ένα [χαρτί] που είναι πρόθυμος να εγκαταλείψει. Λαμβάνοντας όλα υπόψη, ο Πούτιν κρατά περισσότερα χαρτιά από τον βασιλιά Σαλμάν ή τον πρίγκιπα διάδοχο.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/saudi-arabia/2017-10-10/will-rus...