Πώς η ανακοίνωση Τραμπ για την Ιερουσαλήμ επηρεάζει την παλαιστινιακή πολιτική

Ως αποτέλεσμα, ο Abbas σύντομα θα πρέπει να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους του, στην Χαμάς και σε άλλες αντιπολιτευτικές ομάδες, οι οποίοι θα τον κατηγορούν για εξ αρχής αφέλεια -ή και για χειρότερα- στην αντιμετώπιση της κυβέρνησης Trump κατά την ειρηνευτική διαδικασία. Ενθαρρυμένοι από την μεγάλη ηλικία και την αδύναμη στάση του Αμπάς, κάποιοι από το δικό του κόμμα της Φατάχ θα συμμετάσχουν στον χορό, ελπίζοντας να λαμπρύνουν τα εθνικιστικά τους διαπιστευτήρια πριν από τον αγώνα για να γίνουν ο διάδοχός του. Υπ’ αυτές τις συνθήκες, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς το πώς ο Abbas θα μπορέσει να συνεργαστεί με την διοίκηση του Trump για ένα ειρηνευτικό σχέδιο.

Κοντά στον Θόλο του Βράχου, στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, τον Οκτώβριο του 2014. AMMAR AWAD / REUTERS
---------------------------------------------------------

ΘΡΥΜΜΑΤΙΣΜΕΝΗ ΕΙΡΗΝΗ

Αν η ανακοίνωση έχει κάτι θετικό για τον Αμπάς, είναι ότι θα του επιτρέψει να συγκεντρώσει τα κράτη της Μέσης Ανατολής πίσω από την κυβέρνησή του. Οι σχέσεις του Abbas με τις περισσότερες από τις χώρες της περιοχής [8] έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια και περιστασιακά περιέρχεται υπό πίεση από αυτούς. Πέρυσι, για παράδειγμα, το λεγόμενο Αραβικό Κουαρτέτο -το οποίο περιλαμβάνει την Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα- προσπάθησε να πιέσει τον Αμπάς να διευκρινίσει την διαδικασία διαδοχής στην κυβέρνησή του. Ορισμένες από αυτές τις χώρες προσπάθησαν επίσης να πείσουν τον Αμπάς να συνεργαστεί στενότερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να αποτρέψει την ΠΑ από την υποστήριξη ψηφισμάτων στα Ηνωμένα Έθνη [9] που θα αποξένωναν την Ουάσινγκτον.

Αυτή η πίεση θα διαλυθεί τώρα, καθώς η κρίση στην Ιερουσαλήμ θα ρουφάει το οξυγόνο από τις άλλες συνομιλίες γύρω από το Παλαιστινιακό ζήτημα. Αυτή η νέα δυναμική θα επιτρέψει στον Abbas να αποτρέψει τις περιφερειακές πιέσεις για εγχώριες αλλαγές. Θα εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να σπρώξει τους ηγέτες της περιοχής να υποστηρίξουν τις θέσεις του, πιέζοντάς τους να υιοθετήσουν τις προϋποθέσεις των Παλαιστινίων για διαπραγματεύσεις με τους Ισραηλινούς και επιδιώκοντας να τους αποτρέψει από την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ πριν επιλυθεί το Παλαιστινιακό ζήτημα.

Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, οι επιδράσεις της ανακοίνωσης για τον Abbas θα είναι πολύ αρνητικές. Η κυβέρνησή του είναι ήδη αδύναμη, κάτι που οφείλεται εν μέρει στην πεποίθηση του κοινού ότι είναι διεφθαρμένη και αναποτελεσματική, και εν μέρει στην αποτυχία της διπλωματίας να ανταποκριθεί στην υπόσχεση της ΠΑ για Παλαιστινιακή ανεξαρτησία. Η απόφαση του Trump θα βλάψει περαιτέρω τη νομιμοποίηση του Αμπάς, πιέζοντάς τον να υιοθετήσει σκληρές θέσεις για να αποφύγει να ξεπεραστεί από την Χαμάς και άλλους.

Η Παλαιστινιακή Αρχή κάλεσε τους πολίτες να διαδηλώσουν στους δρόμους σε ένδειξη διαμαρτυρίας και ο Αμπάς θα καταργήσει πιθανώς την συνεργασία ασφαλείας της κυβέρνησής του με το Ισραήλ, όπως έκανε τον Ιούλιο. Αυτό θα αυξήσει τον κίνδυνο βίας. Συγκρούσεις είναι πιθανές τις επόμενες ημέρες.

Το αν η ανακοίνωση θα οδηγήσει σε παρατεταμένη αναταραχή ή σε μια τρίτη intifada είναι αδύνατο να προβλεφθεί. Το παλαιστινιακό κοινό είναι πιο κουρασμένο από τις διαμαρτυρίες από το τέλος της δεύτερης ιντιφάντα το 2005 και τα τελευταία χρόνια οι προβλέψεις των παρατηρητών για άλλη μια τέτοια εξέγερση -πιο πρόσφατα μετά τις συγκρούσεις στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ τον Ιούλιο- δεν έχουν υλοποιηθεί [10]. Ωστόσο, δεδομένης της εξαιρετικά συναισθηματικής φύσης της Ιερουσαλήμ, της αφθονίας παικτών όπως η Χαμάς που θέλουν να προκαλέσουν συγκρούσεις με τις ισραηλινές δυνάμεις, και της πολιτικής αδυναμίας της Παλαιστινιακής Αρχής, ο κίνδυνος συγκρούσεων είναι υψηλός. Ακόμη και αν δεν γίνει το χειρότερο, η ανακοίνωση του Trump θα αφήσει πίσω της μια αποδυναμωμένη Παλαιστινιακή Αρχή, μια ασταθή κατάσταση ασφάλειας, και μια ειρηνευτική διαδικασία θρυμματισμένη πριν καν μπορέσει να ξεκινήσει.

Copyright © 2017 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/israel/2017-12-06/how-trumps-jer...