Άλλος ένας μεγάλος συνασπισμός μορφοποιείται στο Βερολίνο | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Άλλος ένας μεγάλος συνασπισμός μορφοποιείται στο Βερολίνο

Θα είναι καλός για την Ευρώπη αλλά κακός για την Γερμανία
Περίληψη: 

Κάθε κόμμα του νέου μεγάλου συνασπισμού στην Γερμανία κέρδισε οριακές νίκες για να τις φέρει πίσω στην αντίστοιχη βάση του: Αυξημένες δαπάνες για τις υποδομές και την εκπαίδευση, ένα ήπιο ανώτατο όριο για τους πρόσφυγες, μια μέτρια φορολογική περικοπή και εγγυήσεις για τις συντάξεις. Εν τω μεταξύ, το μακροπρόθεσμο μέλλον της χώρας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, της οικονομικής ανταγωνιστικότητας, του κλίματος και της ενέργειας έχει παραμείνει περισσότερο ή λιγότερο στο περιθώριο.

Η SUDHA DAVID-WILP είναι ανώτερη διατλαντική συνεργάτις και αναπληρώτρια διευθύντρια του Γραφείου Βερολίνου του German Marshall Fund of the United States.

Το «μια από τα ίδια» δεν είναι αυτό που ψήφισαν οι Γερμανοί στις κοινοβουλευτικές εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου, αλλά είναι αυτό που θα πάρουν τώρα που οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) συμφώνησαν να προχωρήσουν σε επίσημες διαπραγματεύσεις για μια κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με τους Χριστιανοδημοκράτες της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ (CDU). Μετά από έντονες εσωτερικές μάχες, οι εκπρόσωποι του SPD ψήφισαν με μικρή διαφορά, σε μια σύνοδο του κόμματος την Κυριακή, να δώσουν στην ηγεσία τους την άδεια να υπηρετήσει για τρίτη φορά ως δευτερεύων εταίρος του συντηρητικού κόμματος της Μέρκελ. Η απόφασή τους βασίζεται σε ένα έγγραφο κοινής θέσης 28 σελίδων, το οποίο τα δύο κόμματα είχαν συζητήσει νωρίτερα στο Βερολίνο.

Δεδομένης της κατάρρευσης των συνομιλιών του κυβερνητικού συνασπισμού τον Νοέμβριο, η προθυμία του SPD να συμμετάσχει σε επίσημες συνομιλίες συνασπισμού με το CDU έδωσε στη Μέρκελ ένα πολιτικό σωσίβιο. Θα εισέλθει στην τέταρτη θητεία της, πιθανότατα κατά το Πάσχα, και μέχρι τότε το μελάνι στην συμφωνία συνασπισμού θα έχει στεγνώσει και τα 400.000 μέλη του κόμματος SPD θα έχουν δώσει την έγκρισή τους με μια τυπική ψηφοφορία του SPD. Αν όμως η ψηφοφορία της συνόδου του SPD την Κυριακή είχε πάρει την αντίθετη κατεύθυνση, η Γερμανία θα είχε να αντιμετωπίσει την ανυπόφορη προοπτική να χρειαστεί να διεξαχθούν νέες εκλογές, πράγμα που θα παρέτεινε τις καθυστερήσεις για κρίσιμες μεταρρυθμίσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα έβλαπτε την φήμη της χώρας ως παγκόσμιου ηγέτη. Με μια κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού, η ΕΕ και ο υπόλοιπος κόσμος μπορούν να περιμένουν ένα ισχυρό, σταθερό χέρι στο Βερολίνο. Αλλά εγχωρίως, αυτός ο συμβιβασμός θα συνεχίσει να αποδυναμώνει το γερμανικό κομματικό σύστημα, καθώς τα οραματικά σχέδια για το μέλλον της χώρας θα τεθούν σε αναμονή και τα λαϊκίστικα κόμματα θα έχουν την ευκαιρία να επικρίνουν τα δύο μεγάλα κόμματα με μια κίνηση.

23012018-1.jpg

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ, και ο ηγέτης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), Martin Schulz, σε συνέντευξη Τύπου μετά από διερευνητικές συνομιλίες για την συγκρότηση νέας κυβέρνησης συνασπισμού στην έδρα του SPD, στο Βερολίνο, στις 12 Ιανουαρίου 2018. HANNIBAL HANSCHKE / REUTERS
-----------------------------------------------------------------------------

Στις εκλογές τον Σεπτέμβριο, τα αποτελέσματα υπογράμμισαν σαφώς την δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων με την τετραετή διακυβέρνηση του CDU και του SPD. Και τα δύο κόμματα είχαν κακή επίδοση, και ειδικότερα το SPD υπέστη μια ιστορική απώλεια στις κάλπες ως το παλαιότερο πολιτικό κόμμα της Γερμανίας. Σε σύγκριση, τα μικρότερα κόμματα -οι Πράσινοι, οι υπέρ της αγοράς Ελεύθεροι Δημοκράτες (FDP), η Αριστερά, καθώς και το πρόσφατα καθιερωμένο κόμμα Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD)- έχουν κερδίσει έδαφος. Ένας αριθμός-ρεκόρ επτά κομμάτων, αν μετρηθεί και το αδελφό κόμμα των Χριστιανοδημοκρατών, οι Χριστιανοί Σοσιαλιστές της Βαυαρίας (CSU), κατέχουν θέσεις στην Βουλή της Γερμανίας, καθιστώντας δύσκολο για οποιονδήποτε πιθανό καγκελάριο να σχηματίσει πλειοψηφία. Αρχικά, ο ηγέτης του SPD, Martin Schulz, ήλπιζε να αναζωογονήσει το κόμμα του και αρνήθηκε να ξεκινήσει άλλον έναν κύκλο διαπραγματεύσεων για μεγάλο συνασπισμό. Αυτό άφησε τη Μέρκελ να βρει την τύχη της με έναν λεγόμενο Συνασπισμό Τζαμάικα που θα αποτελείτο από το CDU-CSU, τους Πράσινους και το FDP. Αλλά οι ελπίδες για αυτό το σχέδιο κατέρρευσαν τον Νοέμβριο, όταν το FDP αποσύρθηκε από τις συνομιλίες, φέρνοντας το Βερολίνο στην τρέχουσα στιγμή του πολιτικού déjà vu.

Για το SPD, η συνεργασία με τη Μέρκελ επέφερε κάποιες επιθυμητές αλλαγές πολιτικής, όπως η θέσπιση ελάχιστου μισθού, αλλά απείλησε επίσης το καθεστώς του ως βιώσιμου Volkspartei (λαϊκό κόμμα). Οι αρχικές φιλοδοξίες του SPD να κάνει τους συντηρητικούς να δεσμευτούν σε ένα σχέδιο ασφάλισης για όλους τους πολίτες, σε έναν υψηλότερο φορολογικό συντελεστή για τα μεγαλύτερα εισοδήματα και σε οικογενειακή επανένωση χωρίς περιορισμούς για τους πρόσφυγες, δεν υλοποιήθηκε. Στην πραγματικότητα, κάθε πλευρά κέρδισε οριακές νίκες για να τις φέρει πίσω στην αντίστοιχη βάση τους: Αυξημένες δαπάνες για τις υποδομές και την εκπαίδευση, ένα ήπιο ανώτατο όριο για τους πρόσφυγες, μια μέτρια φορολογική περικοπή και εγγυήσεις για τις συντάξεις. Εν τω μεταξύ, το μακροπρόθεσμο μέλλον της Γερμανίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, της οικονομικής ανταγωνιστικότητας, του κλίματος και της ενέργειας έχει παραμείνει περισσότερο ή λιγότερο στο περιθώριο.