Το απίθανο όραμα της Theresa May για το Brexit

Οπότε έμεινε στον Tusk και στους διαπραγματευτές της ΕΕ για το Brexit να παρουσιάσουν την πραγματικότητα [3]. Οι κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου της ΕΕ, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν δηκτικά ως ότι «επαναβεβαιώνουν τις κατευθυντήριες γραμμές της 29ης Απριλίου και της 15ης Δεκεμβρίου 2017», δήλωσαν ότι «η ύπαρξη εκτός της Τελωνειακής Ένωσης και της Ενιαίας Αγοράς θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε τριβές» και ότι «η απόκλιση σε εξωτερικούς δασμούς και εσωτερικούς κανόνες» θα σήμαινε «ελέγχους και ρυθμίσεις για την υπεράσπιση της ακεραιότητας της ενιαίας αγοράς της ΕΕ». Με άλλα λόγια, το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί είτε να έχει το κέικ του είτε να το φάει. Και στην περίπτωση που παρέμεναν οποιεσδήποτε αμφιβολίες, το Brexit «δυστυχώς θα έχει αρνητικές οικονομικές συνέπειες». Συγκεκριμένα, ο Tusk απέκλεισε οποιαδήποτε ειδική συμφωνία για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και επανέλαβε την θέση της ΕΕ ότι δεν υπάρχει προοπτική για τίποτε περισσότερο από μια βασική εμπορική συμφωνία για εμπορεύματα, εκτός κι αν το Ηνωμένο Βασίλειο δεχθεί αντίστοιχες υποχρεώσεις.

Η υπομονή προφανώς εξαντλείται στις Βρυξέλλες με την απροθυμία της βρετανικής κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα όσων αποφάσισε να κάνει. Αλλά αυτό που μπορεί να φαίνεται απ’ έξω ως επιμονή μέχρι του σημείου της ανοησίας, έχει πολύ περισσότερο νόημα όταν κάποιος βλέπει τους απίθανους περιορισμούς με τους οποίους δουλεύει σκληρά η Μέι μέσα στην κυβέρνησή της και στο κοινοβούλιο του Westminster. Η πρωθυπουργός ξεκίνησε την θητεία της με μια λεπτεπίλεπτη πλειοψηφία των Συντηρητικών στο Γουέστμινστερ και μια ξεκάθαρη εντολή από την πλειοψηφία των Βρετανών ψηφοφόρων να εγκαταλείψουν την ΕΕ. Δεσμευμένη από τα αιτήματα ενός σημαντικού μέρους του κόμματός της για ένα σκληρό Brexit, και με έλλειμμα εμπιστοσύνης [στο πρόσωπό της] λόγω της προηγούμενης στάσης της για την Ευρώπη, η Μέι είχε βάσιμους λόγους να υιοθετήσει τις κόκκινες γραμμές της για το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και την Τελωνειακή Ένωση.

Αλλά, έχοντας απεμπολήσει την πλειοψηφία της τον Ιούνιο του 2017, η ικανότητά της να ελιχθεί στον δρόμο της προς έναν συμβιβασμό με την ΕΕ περιορίζεται από την εξάρτησή της από τις ψήφους μιας μικρής κοινοβουλευτικής μειονότητας που κάνει τους Tory υπέρμαχους του Brexit να φαίνονται αρκετά εύπλαστοι. Στην Βόρειο Ιρλανδία, το σκληρό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (Democratic Unionist Party, DUP) [4] δεν αισθάνεται άνετα με την συμφωνία διαμοιρασμού της εξουσίας της επαρχίας, η οποία έχει ανασταλεί επί του παρόντος, αφού το ιρλανδικό εθνικιστικό κόμμα Sinn Fein αποχώρησε διαμαρτυρόμενο για τον χειρισμό ενός σχήματος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από το DUP. Το DUP είναι καχύποπτο για τα κίνητρα της ΕΕ και της ιρλανδικής κυβέρνησης, και αγωνίστηκε υπέρ του Brexit το 2016, αλλά αντιτίθεται επίσης στα αυστηρά σύνορα στο νησί της Ιρλανδίας, ενώ καταδικάζει έντονα κάθε πρόταση ρυθμιστικής απόκλισης από το υπόλοιπο της Ηνωμένο Βασίλειο. Κάθε συμφωνία που είναι αποδεκτή από την Ιρλανδία και τους διαπραγματευτές της ΕΕ κινδυνεύει να αποξενώσει το DUP και να κατεδαφίσει την επισφαλή κυβέρνηση της Μέι. Και οποιαδήποτε εναλλακτική κοινοβουλευτική στρατηγική θα έδινε στους υποστηρικτές ενός ηπιότερου Brexit, τόσο στο Συντηρητικό όσο και στο Εργατικό Κόμμα, μια ευκαιρία να αναδιαμορφώσουν τις κόκκινες γραμμές της Μέι, ανοίγοντας έναν εμφύλιο πόλεμο στην κυβέρνησή της.

Αν η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού, η Μέι θα πρέπει να αναρωτιέται πού έχει μπλέξει. Αλλά η παράλυση της κυβέρνησής της δεν μπορεί να διατηρηθεί πολύ περισσότερο. Το άρθρο 50 [5] της ΕΕ κάνει ένα αιφνίδιο και ενδεχομένως χαοτικό Brexit την πρώτη επιλογή, εάν δεν είναι δυνατή η επίτευξη μιας συμφωνίας. Τα αεροσκάφη θα μπορούσαν να μείνουν στο έδαφος, το εμπόριο θα μπορούσε να σταματήσει και οι ιατρικές προμήθειες θα μπορούσαν να τεθούν σε κίνδυνο εάν δεν σημειωθεί πρόοδος. Οι πέντε δοκιμασίες της Μέι δεν μπορούν να ικανοποιηθούν αν δεν απαντήσει στην ερώτηση που έθεσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου: Το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να έχει το κέικ του ή να το φάει;

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2018-03-12/theres...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2017-12-19/theres...
[2] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2016-08-19/mays-b...
[3] https://www.foreignaffairs.com/interviews/2016-07-26/economic-consequenc...
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/western-europe/2017-09-04/brexit...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/united-kingdom/2017-03-29/pullin...