Όταν ο Donald Trump συναντήσει τον Kim Jong Un

Από τότε που ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο να διεξαχθεί εαρινή σύνοδος κορυφής με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Kim Jong Un, υπήρξε μια πλημμύρα συζητήσεων για το τι πρέπει να επιδιώξει ο πρόεδρος από την πιθανή συνάντηση. Στο ένα άκρο του φάσματος είναι η δημοφιλής ιδέα της αποπυρηνικοποίησης της Βόρειας Κορέας, κάτι που συνήθως σημαίνει πλήρη, επαληθεύσιμη και μη αναστρέψιμη διάλυση (complete, verifiable, and irreversible dismantlement ή CVID) των πυρηνικών ικανοτήτων της Βόρειας Κορέας. Παρόλο που διακήρυξε ονομαστικά την δέσμευσή του σε αυτόν τον στόχο, ο Κιμ φαίνεται να θέτει προϋποθέσεις με τόσο τεράστιες απαιτήσεις, που είναι εξαιρετικά απίθανο το καθεστώς του να το επιδιώξει πραγματικά σε οποιοδήποτε χρονικό πλαίσιο που να έχει νόημα, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβάλλουν κυρώσεις, απειλήσουν ή ενθαρρύνουν. Ο Kim πιστεύει ότι θα ήταν αυτοκτονικό να παραιτηθεί από το «υπαρξιακό» αποτρεπτικό του, οπότε η πλήρης αποπυρηνικοποίηση απλά δεν βρίσκεται στο τραπέζι σήμερα.

Ακόμη και αν ήταν διαπραγματεύσιμη στο εγγύς μέλλον, η CVID βασίζεται σε μια ξεπερασμένη κατανόηση της πυρηνικής επιχείρησης της Βόρειας Κορέας. Όταν η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανέπτυξε την ιδέα της CVID στα μέσα της δεκαετίας του 2000, η Βόρειος Κορέα είχε διενεργήσει μόνο μια δοκιμή πυρηνικής έκρηξης και το πρόγραμμα των μεγάλης εμβέλειας βαλλιστικών πυραύλων της ήταν ακόμη σε νηπιακό στάδιο. Η τεχνική πρόοδος της Βόρειας Κορέας κατά την δεκαετία που μεσολάβησε -πέντε πρόσθετες πυρηνικές δοκιμές και δεκάδες εκτοξεύσεις πυραύλων- σημαίνει ότι χρειάζεται μια πιο εξελιγμένη και διεισδυτική προσέγγιση για την ανατροπή των επικίνδυνων δυνατοτήτων της.

Ο Βορειοκορεάτης ηγέτης, Kim Jong Un, στην Pyongyang, στην Βόρεια Κορέα, στις 10 Μαΐου 2016. DAMIR SAGOLJ / REUTERS
-------------------------------------------------------------------------

Από την άλλη άκρη του φάσματος, αυτό που η Βόρεια Κορέα ίσως θα δεχόταν μετά από μια σύνοδο κορυφής, είναι μια απλή προσωρινή αναστολή των πυρηνικών δοκιμών και των δοκιμαστικών εκτοξεύσεων πυραύλων, όπως πρότεινε η Ρωσία, για τα οποία ο Κιμ και πάλι θα απαιτούσε κάποιες ελαφρύνσεις των κυρώσεων ή άλλα κίνητρα. Αλλά η διοίκηση Trump θα απορρίψει αμέσως μια τέτοια μινιμαλιστική παραχώρηση. Εξάλλου, το ανεξέλεγκτο οπλοστάσιο της Πιονγκγιάνγκ είναι ήδη ανησυχητικό και μπορεί να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να βελτιώνεται χωρίς δοκιμές πλήρους κλίμακας.

Επομένως, εάν η CVID δεν είναι υπό διαπραγμάτευση και η αναστολή δεν αποτελεί από μόνη της ικανοποιητικό σημείο αναφοράς, ποια θα ήταν μια προσέγγιση που θα επέτρεπε στην Ουάσιγκτον να επιδιώξει έναν πολύ φιλόδοξο αλλά εφικτό στρατηγικό στόχο, εάν η διάσκεψη κορυφής Trump-Kim παραγάγει δυναμική για σοβαρές διαπραγματεύσεις;

Η πιο φιλόδοξη ιδέα της Κίνας για ένα πυρηνικό «πάγωμα» θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημείο εκκίνησης. Ένα τέτοιο πάγωμα μπορεί να συμβάλει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης κατά τις διαπραγματεύσεις, ότι η Βόρεια Κορέα είναι όντως πρόθυμη να μελετήσει βαθύτερους περιορισμούς στο πυρηνικό οπλοστάσιο και τις υποδομές της για να σταθεροποιήσει την κατάσταση, αφήνοντας σε εκκρεμότητα μια πλήρη αποπυρηνικοποίηση.

Αλλά αυτό που πρέπει να θέσει η διοίκηση Trump ως στρατηγικό στόχο για τις διαπραγματεύσεις είναι ένα πλήρες και επαληθευμένο ανώτατο όριο στις απειλητικές στρατηγικές δυνατότητες και δραστηριότητες της Βόρειας Κορέας. Ένα ευρύ όριο θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα μεσοπρόθεσμα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών και των δύο συμμάχων τους, της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας, ενώ ταυτόχρονα θα έβρισκε αποδοχή στην Κίνα και την Βόρεια Κορέα.

Η τοποθέτηση ενός ανώτατου ορίου σημαίνει την επιβολή σημαντικών, επαληθεύσιμων ποιοτικών και ποσοτικών ορίων για την περαιτέρω ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων της Βόρειας Κορέας και των οχημάτων παράδοσής τους. Αυτό θα περιλάμβανε τη μείωση της παραγωγής των βασικών καυσίμων βομβών, του πλουτωνίου και του εμπλουτισμένου ουρανίου. Και θα κάλυπτε την ανάπτυξη και την κατασκευή πρόσθετων κρίσιμων δυνατοτήτων και δραστηριοτήτων, όπως τα οχήματα παράδοσης˙ τους βαλλιστικούς πυραύλους μεγάλης εμβέλειας και συναφή εξαρτήματα˙ και την έρευνα, ανάπτυξη και μηχάνευση όπλων.

Επιπλέον, για να ελαχιστοποιηθεί η ικανότητα της Βόρειας Κορέας να χρησιμοποιήσει πυρηνική ή συμβατική δύναμη επιθετικά, η στρατιωτικοποίηση των πυρηνικών δυνάμεων πρέπει να περιοριστεί πολύ στενά. Υπό μια συμφωνία ανώτατων ορίων, αυτό σημαίνει την παύση των δραστηριοτήτων για την αναβάθμιση, την ανάπτυξη, την αύξηση της ετοιμότητας και την βελτίωση της επιβιωσιμότητας των πυρηνικών δυνάμεων.

Το κόστος ενός τέτοιου περιορισμού είναι η σιωπηρή αναγνώριση της πραγματικότητας ότι η Πιονγκγιάνγκ θα διατηρεί πυρηνικά όπλα κατά την εφαρμογή της συμφωνίας. Αλλά αυτό το κόστος αξίζει να πληρωθεί, προκειμένου να εμποδιστεί η Βόρεια Κορέα από περαιτέρω στρατιωτικοποίηση σε ένα πλήρως ανεπτυγμένο, έτοιμο για μάχη οπλοστάσιο που μπορεί να στοχεύσει τις Ηνωμένες Πολιτείες, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτή η ικανότητα επίκειται.

Μια επιτυχημένη συμφωνία ανώτατου ορίου πρέπει επίσης να πραγματοποιηθεί παράλληλα με την αυστηρότερη εφαρμογή των υφιστάμενων γενικών κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό σημαίνει αποτελεσματικότερη παρακολούθηση της εισαγωγής απαγορευμένου εξοπλισμού και υλικού που αφορούν στην διάδοση [των πυρηνικών]. Ένα μέσο επίτευξης αυτού του στόχου θα ήταν να διοχετευθεί το εμπόριο της Βόρειας Κορέας μέσω ενός περιορισμένου αριθμού συμφωνηθέντων λιμένων στην περιοχή. Η ίδια ρύθμιση θα μπορούσε επίσης να χρησιμεύσει για να εξακριβωθεί ότι η Βόρεια Κορέα δεν διεξάγει μυστικές πυρηνικές δοκιμές ή δοκιμές πυραύλων στην ανοικτή θάλασσα, δεν εξάγει τα είδη αυτά σε άλλες χώρες ή δεν παράγει παράνομο σκληρό νόμισμα για την συντήρηση του προγράμματος.

Επειδή δεν είναι εφικτή η πλήρης αποπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου στο εγγύς μέλλον, αυτό το ανώτατο όριο θα πρέπει να είναι ανοικτό, σχεδιασμένο να διαρκεί από τώρα μέχρις ότου ένα τέτοιο μέλλον θα είναι δυνατό. Θα εξυπηρετούσε τον τελικό σκοπό της αποπυρηνικοποίησης, με τον περιορισμό του μεγέθους και της πολυπλοκότητας του πυρηνικού οπλοστασίου της Βόρειας Κορέας με ολοένα και πιο αμετάκλητα βήματα και παρέχοντας διαφάνεια σε ένα ευρύτερο φάσμα της βορειοκορεατικής πυρηνικής και πυραυλικής υποδομής, κάτι που θα διευκόλυνε την ενδεχόμενη εξάλειψή της. Και, με την πάροδο του χρόνου, θα δημιουργούσε ευκαιρίες για να ανακατευθύνει τους επιστήμονες και τους τεχνικούς της Βόρειας Κορέας από τα όπλα σε ειρηνική εργασία.

Δι-ηπειρωτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι επιδεικνύονται στην διάρκεια στρατιωτικής παρέλασης, στην Πιονγκγιάνγκ, στις 15 Απριλίου 2017. DAMIR SAGOLJ / REUTERS
-------------------------------------------------------------------------------

Υπάρχουν, βεβαίως, αρκετοί τρόποι με τους οποίους η Πιονγκγιάνγκ θα μπορούσε να παίξει με τα όρια. Θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι έχει περισσότερες δυνατότητες από ό, τι στην πραγματικότητα έχει, για να τις εξαιρέσει [όταν βρεθεί] υπό ένα όριο. Ή, όπως συνέβη με την συμπεριφορά της στο παρελθόν, θα μπορούσε να προσπαθήσει να αποκρύψει στοιχεία των προγραμμάτων της, προκειμένου να διατηρήσει ανοιχτές τις επιλογές της σε περίπτωση που οι Ηνωμένες Πολιτείες απειλήσουν να παραβούν την συμφωνία ή να επιτεθούν. Προβλέποντας τέτοιες ενέργειες, στην αρχή μιας τέτοιας συμφωνίας η Πιονγκγιάνγκ θα πρέπει να ξεκαθαρίσει και να επιτρέψει την επαλήθευση των δυνατοτήτων που έχει επιτύχει στις κατηγορίες δραστηριοτήτων που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Αυτό θα αποτελέσει μια βάση για τη μελλοντική παρακολούθηση και θα καθορίσει πρόσθετες δυνατότητες που η Βόρεια Κορέα θα πρέπει να συμφωνήσει να μην επιδιώξει, και θα προσφέρει παράλληλα χρήσιμες ενδείξεις εξαπάτησης, αν κάτι τέτοιο προκύψει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η επαλήθευση πρέπει να είναι διεξοδική και ολοκληρωμένη. Οι δυνατότητες που η Βόρεια Κορέα ούτε θα παραδεχθεί ότι διαθέτει ούτε θα υποβάλει σε διαφάνεια και επαλήθευση, δεν πρέπει να γίνουν αποδεκτές. Οποιαδήποτε μη δηλωμένη δραστηριότητα θα αποτελούσε παραβίαση της συμφωνίας. Μαζί, αυτές οι διαφορετικές απαιτήσεις διαφάνειας και οι περιορισμοί στο πλαίσιο μιας συμφωνίας ανώτατων ορίων θα αυξήσουν την πιθανότητα ανίχνευσης παραβιάσεων.

Αυτή την στιγμή, η διοίκηση Trump πρέπει να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα, ότι καμία προηγούμενη διοίκηση δεν κατάφερε να εμποδίσει την Βόρεια Κορέα να γίνει το πυρηνικό κράτος που είναι τώρα. Η πλήρης αποπυρηνικοποίηση δεν είναι εφικτή στο ουσιαστικό μέλλον, και ως εκ τούτου η άμεση παύση των πιο ανησυχητικών εξελίξεων που θα ακολουθείται από ένα συνολικό επαληθεύσιμο ανώτατο όριο, είναι η καλύτερη και πιο ρεαλιστική επιλογή για την διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας με την Βόρεια Κορέα. Θα βελτιώσει την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών και των συμμάχων τους, θα αποκλιμακώσει τις εντάσεις και θα παράσχει μια ανεκτή διευθέτηση με την Βόρεια Κορέα, ανεξάρτητα από το αν η πλήρης αποπυρηνικοποίηση είναι εφικτή στην διάρκεια της ζωής μας. Στην ιδανική περίπτωση, τόσο οι Δημοκρατικοί όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι στην Ουάσιγκτον θα αγκαλιάσουν αυτόν τον σοβαρό, φιλόδοξο και πιο ρεαλιστικό στόχο να σταματήσει η κλιμάκωση προς την αντιπαράθεση. Μια τέτοια προσέγγιση όχι μόνο θα καθησυχάσει τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία για την σύνεση και την σταθερότητα των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά θα στερήσει επίσης από τον Kim Jong Un την ευκαιρία να χωρίσει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τους συμμάχους τους και να αποδυναμώσει την διεθνή επιβολή των κυρώσεων που τον έφεραν στο τραπέζι [των διαπραγματεύσεων].

Η εξασφάλιση μιας τέτοιας συμφωνίας δεν πρόκειται να είναι εύκολη και προφανώς θα απαιτήσει όχι μόνο σημαντική διαρκή πίεση στην Πιονγκγιάνγκ αλλά και κάποιες παραχωρήσεις από την Ουάσινγκτον. Αλλά με την Βόρεια Κορέα να σπεύδει ολομέτωπα να αποκτήσει την ικανότητα να βάλει μια βόμβα υδρογόνου στην μύτη ενός πυραύλου μεγάλης εμβέλειας που να μπορεί να φτάσει στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι καλύτερο να προσπαθήσουμε να επιτύχουμε μια ρεαλιστική συμφωνία ανώτατου ορίου τώρα και με λογικό κόστος, από το να κωλυσιεργήσουμε προς χάριν μιας συμφωνίας αποπυρηνικοποίησης που δεν μπορεί να αγοραστεί με καμία τιμή, εκτός από έναν αιματηρό πόλεμο, κι αυτό ίσως.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/north-korea/2018-03-26/when-trum...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition