Η Βόρεια Κορέα είναι τελικά πρόβλημα της Κίνας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Βόρεια Κορέα είναι τελικά πρόβλημα της Κίνας

Πώς η Ουάσινγκτον μπορεί να κάνει το Πεκίνο να δράσει
Περίληψη: 

Η Βόρεια Κορέα απλώς δεν είναι και τόσο σημαντική για την ασφάλεια των ΗΠΑ. Το πολύ λανθασμένο κλισέ των Δυτικών τηλεοπτικών ειδήσεων είναι ότι η κορεατική χερσόνησος ταλαντεύεται στο χείλος του πολέμου. Δεν είναι έτσι.

Ο ISAAC STONE FISH είναι επισκέπτης συνεργάτης στο German Marshall Fund, ανώτερος συνεργάτης στο Asia Society’s Center on U.S.-China Relations, και δημοσιογράφος επί διεθνών σχέσεων.
Ο ROBERT E. KELLY είναι καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Διπλωματίας, του Εθνικού Πανεπιστημίου Pusan.

Δεν αποτέλεσε έκπληξη το γεγονός ότι η πρώτη γνωστή συνάντηση του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Kim Jong Un, [1] με έναν ξένο ηγέτη από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 2011, ήταν η επίσκεψή του στον Κινέζο πρόεδρο, Xi Jinping [2]. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, ο Kim και ο πατέρας και προκάτοχός του, Kim Jong Il, συναντήθηκαν περισσότερες φορές με Κινέζους ηγέτες από ό, τι με όλους τους άλλους ξένους ηγέτες μαζί. Ως γείτονας της Βόρειας Κορέας, ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της και ο σημαντικότερος προστάτης της, η Κίνα, είναι τόσο η χώρα που ευθύνεται περισσότερο για την διευκόλυνση των προκλήσεων της Πιονγκγιάνγκ, όσο και εκείνη με τα περισσότερα να χάσει σε περίπτωση κατάρρευσης του καθεστώτος -πάντοτε μια πιθανότητα για ένα τόσο χαοτικό πολίτευμα.

11062018-1.jpg

Ο ηγέτης της Βόρειας Κορέας, Kim Jong Un, συναντάται με τον πρόεδρο της Κίνας, Xi Jinping, στο Dalian της Κίνας, σε αυτή την αχρονολόγητη φωτογραφίας που δημοσιοποιήθηκε τον Μάιο του 2018. KCNA VIA REUTERS
------------------------------------------------------------------

Και όμως στους μήνες πριν από την εκρηκτική ανακοίνωση του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, τον Μάρτιο του 2018, σχετικά με την επερχόμενη σύνοδο κορυφής μεταξύ του ιδίου και του Kim -που φαίνεται ότι πιθανότατα θα συμβεί στις 12 Ιουνίου- οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν αναλάβει πάρα πολύ μεγάλη ευθύνη για κάτι που ως επί το πλείστον είναι πρόβλημα της Κίνας. Με άλλα λόγια, το πυρηνικό ζήτημα της Βόρειας Κορέας, και μάλιστα ολόκληρη η συζήτηση για τον Βορρά, έχει γίνει πολύ αμερικανοποιημένη. Είναι μια από τις ιδιαιτερότητες της διπλωματίας στην Βορειοανατολική Ασία ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αναλάβει να κάνει την «βρομοδουλειά» για ένα ζήτημα πάνω από 5.000 μίλια [μακριά] από την χώρα της, όταν οι περιφερειακοί παίκτες με πολύ μεγαλύτερα συμφέροντα στο παιχνίδι αυτό θα έπρεπε να διαδραματίσουν πολύ μεγαλύτερο ρόλο στην διαδικασία.

ΤΟ ΦΟΡΤΙΟ ΤΟΥ ΠΕΚΙΝΟΥ

Επειδή η Βόρεια Κορέα είναι περισσότερο πρόβλημα για την Κίνα από όσο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Trump στην Σιγκαπούρη πρέπει να καταστήσει σαφή στον Kim τα μελλοντικά όρια της αμερικανικής πολιτικής και διπλωματικής εμπλοκής, υπενθυμίζοντάς του ότι οι περίπου 28.500 στρατιωτικοί που σταθμεύουν στη Νότια Κορέα θα παραμείνουν στην χερσόνησο. Θα πρέπει επίσης να γνωστοποιήσει στον Xi τον σεβασμό του για την θέση της Βόρειας Κορέας στην σφαίρα επιρροής της Κίνας. Πράγματι, την 1η Ιουνίου, ο Τραμπ είπε ότι [3] η Κίνα και η Νότια Κορέα θα είναι υπεύθυνες για την ανοικοδόμηση της Βόρειας Κορέας: «Αυτή είναι η γειτονιά τους˙ δεν είναι η γειτονιά μας». Οι παρατηρήσεις αυτές ταιριάζουν με την αρχική παρόρμηση του Trump για την Βόρεια Κορέα, η οποία ήταν να ωθήσει την Κίνα να κάνει περισσότερα. Και παρόλο που ο Trump μπορούσε να το συνεχίσει πολύ πιο επιδέξια και αποτελεσματικά, αυτή η παρόρμηση ήταν σωστή. Αυτός και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι και οι δημοσιογράφοι αναιτίως αμερικανικοποίησαν το θέμα έκτοτε.

Γιατί η Βόρεια Κορέα είναι τελικά το πρόβλημα της Κίνας; Κατά πρώτον, το Πεκίνο φοβάται μια κατάρρευση της Βόρειας Κορέας πολύ περισσότερο από όσο η Ουάσινγκτον. Σε μια τέτοια περίπτωση ή σε περίπτωση σοβαρής αποσταθεροποίησης, το Πεκίνο θα έπρεπε ενδεχομένως να διαχειριστεί χιλιάδες, ή και εκατομμύρια, πρόσφυγες που θα έφευγαν από τα πορώδη σύνορα μεταξύ των δύο εθνών. Το κυβερνών Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα είναι ασθενώς εξοπλισμένο για να αντιμετωπίσει μια προσφυγική κρίση: Δεν διαθέτει πολιτική επανεγκατάστασης και δεν έχει αντιμετωπίσει [4] μαζική εισροή προσφύγων από την δεκαετία του '70. Επιπλέον, αν και ο οικονομικός αντίκτυπος της Βόρειας Κορέας στην Κίνα είναι συνολικά μικροσκοπικός, το εμπόριο με αυτήν βοηθά την οικονομία της βορειοανατολικής Κίνας, μια περιοχή τύπου «ζώνη της σκουριάς», που έχει μείνει πίσω σε σχέση με τον οικονομικό εκσυγχρονισμό της Κίνας. Μια κατάρρευση, ή ακόμη και μια συνέχιση των ακραίων κυρώσεων, θα είχε αξιοσημείωτες αρνητικές οικονομικές επιπτώσεις στην περιοχή αυτή.

Μια κατάρρευση θα έκανε επίσης την χερσόνησο πιθανώς να ενοποιηθεί υπό μια φιλοαμερικανική κυβέρνηση στην Σεούλ, δυνητικά επιτρέποντας στις Ηνωμένες Πολιτείες να τοποθετήσουν στρατεύματα κοντά στα σύνορα της Κίνας. Η σύνοδος κορυφής της 12ης Ιουνίου μπορεί να μειώσει τις δυνάμεις των ΗΠΑ στην χερσόνησο ως παραχώρηση προς τον Κιμ, αλλά μια ενοποίηση υπό την ηγεσία του Νότου θα εξουδετέρωνε κάθε τέτοια συμφωνία. Αυτό παραμένει μια μεγάλη ανησυχία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας.

Επιπλέον, μια κατάρρευση της Βόρειας Κορέας θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πρόβλημα ανεξέλεγκτων πυρηνικών, χημικών και βιολογικών όπλων στο κατώφλι της Κίνας. Αυτά θα μπορούσαν να πέσουν στα χέρια περιφερειακών αυτονομιστών από την Xinjiang ή το Θιβέτ, για παράδειγμα, ή ευκαιριακών παγκόσμιων λαθρεμπόρων. Και, κρισίμως, θα μπορούσε να ενθαρρύνει την επιθυμία για απόκτηση κρατικής υπόστασης μεταξύ των εκατομμυρίων εθνοτικά Κορεατών που ζουν στην Κίνα -οι οποίοι, αντίθετα με αρκετές άλλες κινεζικές μειονότητες, παραδοσιακά δεν έχουν κινητοποιηθεί ενάντια στην διακυβέρνηση του κόμματος εν μέρει επειδή είναι πολύ καλύτερα από την ζωή στην Βόρεια Κορέα.