Το τέλος της εποχής Ερντογάν;

Ο Ερντογάν σκόπευε να επωφεληθεί από την στήριξη του MHP προκειμένου να κερδίσει την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών και, με αυτόν τον τρόπο, κατέληξε σε συμφωνία με την ηγεσία του MHP για να διασφαλίσει ότι θα διατηρήσει την κοινοβουλευτική του εκπροσώπηση, ακόμη και αν το μερίδιό του στην βουλή μειωθεί κάτω από το 10%. Ο Ερντογάν φαίνεται επίσης ότι πίστευε ότι η ιδεολογικά διχασμένη αντιπολίτευση δεν θα ήταν σε θέση να ενωθεί και να σχηματίσει μια δική της συμμαχία. Υπήρχε κάποια λογική σε αυτό το παιχνίδι: Η Εθνική Συμμαχία περιλαμβάνει το ισλαμικό Saadet, το νεοεθνικιστικό κόμμα IYI και το CHP, το οποίο είναι διχασμένο ανάμεσα σε παλαιότερους κεμαλιστές και νεαρότερους σοσιαλδημοκράτες.

Ωστόσο, ο Ερντογάν φαίνεται να έχει υποτιμήσει τον αντίκτυπο του δημοψηφίσματος του Απριλίου 2017, το οποίο δημιούργησε μια εκτελεστική προεδρία με λίγους ελέγχους στην εξουσία της. Παρά τις διαφορές τους, τα μέλη της Εθνικής Συμμαχίας μοιράζονται μια ανησυχία για το μέλλον της χώρας [5] και έναν φόβο ότι ο Ερντογάν θα αναλάβει τον έλεγχο του θώκου που δημιούργησε για τον εαυτό του. Ήταν έτσι σε θέση να παραμερίσουν τις τεράστιες ιδεολογικές διαφορές τους και κάνουν [προεκλογική] εκστρατεία στο όνομα της τουρκικής δημοκρατίας.

Ο Erdogan σε αφίσες του AKP στην γέφυρα του Γαλατά, στην Κωνσταντινούπολη, τον Ιούνιο του 2018. GORAN TOMASEVIC / REUTERS
------------------------------------------------------

Ο νόμος περί συνασπισμού του AKP-MHP, με την σειρά του, έχει καταστήσει την Εθνική Συμμαχία πιο ανταγωνιστική, επειδή έχει κάνει αμφισβητήσιμη την προϋπόθεση ότι τα κόμματα πρέπει να λάβουν τουλάχιστον 10% των ψήφων για να εισέλθουν στο κοινοβούλιο. Σύμφωνα με το νέο σύστημα, τα κόμματα θα λειτουργήσουν ως μέρος ενός συνασπισμού, αλλά κάθε μεμονωμένο κόμμα θα είναι στις εκλογές και θα πάρει έδρες στο κοινοβούλιο ανάλογα με τις επιδόσεις του. Αυτό σημαίνει ότι ένα μικρό κόμμα που ανήκει σε μια μεγαλύτερη συμμαχία, όπως το Saadet, θα πάρει λίγες θέσεις στο κοινοβούλιο παρά το γεγονός ότι θα κερδίσει λιγότερο από το 5% των ψήφων. Το όφελος για την Εθνική Συμμαχία είναι ότι οι υποστηρικτές του Saadet δεν χρειάζεται να ανησυχούν ότι θα σπαταλήσουν την ψήφο τους ή ότι θα αποστατήσουν και θα ψηφίσουν το ισλαμιστικό ΑΚΡ -γνωρίζουν ότι οι ψήφοι τους έχουν σημασία επειδή κάθε εταίρος του συνασπισμού θα πάρει έδρες.

ΠΡΟΣΚΑΛΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΚΟΥΡΔΟΥΣ

Παρόλο που οι βουλευτικές εκλογές είναι σημαντικές, το πραγματικό βραβείο είναι η προεδρία. Η Λαϊκή Συμμαχία εργάζεται σκληρά για να εξασφαλίσει ότι ο Ερντογάν θα κερδίσει μια καθαρή πλειοψηφία προκειμένου να αποφύγει έναν δεύτερο γύρο με τον δεύτερο σε ψήφους. Αντί να διακινδυνεύσει έναν μοναδικό συναινετικό υποψήφιο για να ανταγωνιστεί τον Ερντογάν στον πρώτο γύρο, κάθε κόμμα της Εθνικής Συμμαχίας έχει ορίσει τον δικό του υποψήφιο για την προεδρία. Η στρατηγική της αντιπολίτευσης εξαρτάται από το ότι κάθε κόμμα διεξάγει μια έντονη εκστρατεία υπέρ του κάθε υποψηφίου προκειμένου να προσελκύσει τους ψηφοφόρους και να αποτρέψει διχασμούς στην βάση του κάθε κόμματος. Η ελπίδα είναι ότι αυτό θα αρνηθεί στον Ερντογάν την πλειοψηφία στον πρώτο γύρο, αναγκάζοντάς τον έναν δεύτερο γύρο στον οποίο η Εθνική Συμμαχία θα συσπειρωθεί γύρω από τον πιο δημοφιλή υποψήφιο της αντιπολίτευσης.

Αυτός ο υποψήφιος είναι πιθανό να είναι ο Muharrem Ince (Μουχαρέμ Ιντσέ) του CHP. Επί του παρόντος, με τις δημοσκοπήσεις να του δίνουν μεταξύ 27% και 32%, ο Ιντσέ αναδείχθηκε ως ο δεύτερος πιο δημοφιλής υποψήφιος της Τουρκίας και αυτός που είναι ο πλέον κατάλληλος για να αμφισβητήσει τον Ερντογάν σε έναν θεωρητικό δεύτερο γύρο. Έχει γοητεύσει τα πλήθη με παραδοσιακούς λαϊκούς χορούς, αμφισβήτησε την οικονομική διαχείριση του Ερντογάν και έκανε άμεσα ανοίγματα στην κουρδική μειονότητα της Τουρκίας, η οποία αποτελεί περίπου το 15% με 20% του εκλογικού σώματος της χώρας.

Ο Ερντογάν, αντιθέτως, δεν μπορεί πλέον να υπολογίζει στην κουρδική υπεραξία στα νοτιοανατολικά. Το ΑΚΡ εξακολουθεί να είναι το δεύτερο ισχυρότερο κόμμα στις κουρδικές περιοχές μετά το HDP και οι θρησκευόμενοι Κούρδοι αποτελούν ένα από τα βασικά εκλογικά σώματα του κόμματος. Ωστόσο, η επιθετική εκστρατεία αντιεξέγερσης του Ερντογάν κατά του ΡΚΚ και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις [6] εναντίον των Κούρδων μαχητών στην Afrin της Συρίας αποξένωσαν τους μετριοπαθείς Κούρδους, οι οποίοι προηγουμένως του είχαν πιστώσει την διεξαγωγή των ειρηνευτικών συνομιλιών με το ΡΚΚ. Η πολεμοχαρής, αντι-Κουρδική στάση του Ερντογάν άνοιξε την πόρτα για την αντιπολίτευση ώστε να φλερτάρει τους Κούρδους ψηφοφόρους ως τμήμα της διττής εκλογικής εκστρατείας της.

Το HDP δεν είναι μέλος της Εθνικής Συμμαχίας, αλλά η επιτυχία του είναι κρίσιμη για την κοινοβουλευτική στρατηγική του μπλοκ. Το HDP θα πρέπει να ξεπεράσει το όριο του 10%, προκειμένου να εμποδίσει το AKP να διατηρήσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία. Το HDP κέρδισε το 13% των ψήφων το 2015, αλλά αυτό το αποτέλεσμα μπορεί να είναι δύσκολο να επαναληφθεί -ο υποψήφιος για την προεδρία, ο Demirtas, βρίσκεται στην φυλακή με την κατηγορία της διάδοσης προπαγάνδας υπέρ του PKK και εξαρτάται από αναπληρωτές του για να κάνουν προεκλογική εκστρατεία εκ μέρους του.