Μετά την επανεκλογή του Ερντογάν

Η υποστήριξη του Ince προς τους Κούρδους προηγήθηκε της εκστρατείας. Το 2016, υιοθέτησε μια δίκαιη, δημοκρατική στάση, όταν το τουρκικό κοινοβούλιο ψήφισε να άρει την ασυλία των μελών του, μια κίνηση που είχε ως στόχο να ανοίξει τον δρόμο για την δίωξη βουλευτών από το φιλοκουρδικό αριστερό Λαϊκό Δημοκρατικό Κόμμα (HDP), συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη του κόμματος, Selahattin Demirtas. (Ο Demirtas συνελήφθη στα τέλη του 2016 και κατηγορήθηκε για την στήριξη των αυτονομιστών. Παραμένει έκτοτε στην φυλακή). Ο Ince διαφώνησε ακόμη και με το κόμμα του για το θέμα αυτό. Αφότου ο ηγέτης του CHP, Kemal Kilicdaroglu, έδωσε εντολή στα μέλη του να στηρίξουν το νομοσχέδιο, ο Ince προειδοποίησε ότι η κίνηση αυτή θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο την δημοκρατία στην Τουρκία. Την ημέρα της ψηφοφορίας, για να εκδηλώσει την αντίθεσή του, κάθισε με τον Ντεμιρτάς και τους συναδέλφους του στο τραπέζι τους, στον κήπο του κοινοβουλίου. Αφού ξεκίνησε την προεκλογική του εκστρατεία, η πρώτη ενέργεια του Ince ήταν να επισκεφθεί στην φυλακή τον Demirtas, τον υποψήφιο του HDP για την προεδρία.

Η Ακσενέρ, η άλλη βασική υποψήφια της αντιπολίτευσης, δαιμονοποιείται από τους Κούρδους. Η Aksener ήταν υπουργός Εσωτερικών σε μια συντηρητική κυβέρνηση στα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν οι υπηρεσίες ασφαλείας διεξήγαγαν έναν βρώμικο πόλεμο στις κουρδικές περιοχές, κατά την διάρκεια του οποίου δολοφόνησαν Κούρδους πολιτικούς, διανοούμενους και επιχειρηματίες. Η αγριότητά της τής προσέδωσε το ψευδώνυμο Σιδηρά Κυρία.

Το 2016, η Aksener εγκατέλειψε το ακροδεξιό MHP για να σχηματίσει το δικό της κόμμα, το Καλό Κόμμα, αλλά έμεινε κολλημένη στον αντι-κουρδικό εθνικισμό των παλαιών συμμάχων της. Υποσχέθηκε να λύσει το κουρδικό πρόβλημα σε έξι μήνες, πιθανώς με την χρήση πιο αδίστακτων μεθόδων αντιεξέγερσης.

Ο εθνικισμός της Ακσενέρ διαφέρει ελάχιστα από αυτόν που υιοθέτησε ο Ερντογάν τα τελευταία χρόνια και είναι σε αρμονία με την πλειονότητα των Τούρκων. Ωστόσο, το συντηρητικό οικονομικό της πρόγραμμα -επίσης ένα αντίγραφο των πολιτικών του Ερντογάν- αποδείχθηκε ότι ήταν λιγότερο. Δεν αντιμετώπισε την αυξανόμενη λαχτάρα για κοινωνική δικαιοσύνη και λιγότερη εισοδηματική ανισότητα. Η εργατική τάξη γίνεται όλο και πιο ανήσυχη. Οι μισθοί είναι χαμηλοί και στάσιμοι. Η εισοδηματική ανισότητα αυξήθηκε κατά την διάρκεια των ετών που το ΑΚΡ είναι στην εξουσία. Και η κυβέρνηση χρησιμοποίησε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να απαγορεύσει πολλές απόπειρες απεργίας. Αν και ο Ερντογάν ισχυρίζεται ότι αντιπροσωπεύει τον λαό ενάντια στην πλούσια ελίτ, η ελίτ έχει, στην πραγματικότητα, γίνει ο κύριος ωφελημένος των πολιτικών του.

ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΕΡΝΤΟΓΑΝ

Η δυσαρέσκεια με τις αυξανόμενες ταξικές διαφορές βοήθησε τον Ince, παρά την Aksener, να αναδειχθεί ως ο κύριος αμφισβητίας του Ερντογάν. Ωστόσο, ο Ince είναι ρεφορμιστής, όχι επαναστάτης. Διαβεβαίωσε την κεντρική τράπεζα ότι θα παραμείνει ανεξάρτητη. Θεωρήθηκε ως σοσιαλδημοκράτης σε κεϋνσιανό καλούπι˙ έκανε έκκληση για ανακατανομή του εισοδήματος και μια παραγωγική οικονομία που δημιουργεί θέσεις εργασίας. Το μήνυμα αυτό χτύπησε ένα νεύρο. Το οικονομικό μοντέλο της Τουρκίας στοχεύει κυρίως στην κατανάλωση, η οποία χρηματοδοτήθηκε από εισροή ξένου κεφαλαίου, ενώ οι βιομηχανικές επενδύσεις παρέμειναν χαμηλά. Η προσέγγιση αυτή έχει φθάσει σε αδιέξοδο, και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Τούρκων θέλουν οικονομικές πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στην δημιουργία θέσεων εργασίας.

Υποστηρικτές του AKP στην Κωνσταντινούπολη πανηγυρίζουν μετά τις εκλογές, τον Ιούνιο του 2018. HUSEYIN ALDEMIR / REUTERS
--------------------------------------------

Ωστόσο, παρόλο που η άνοδος του Ince αντικατοπτρίζει μια μεταβαλλόμενη κοινωνία, είναι ένας μοναχικός καβαλάρης από μια κρίσιμη άποψη: Την υποστήριξή του προς τους Κούρδους. Άλλοι Τούρκοι σοσιαλδημοκράτες αρνήθηκαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να σχηματίσουν ένα προοδευτικό μέτωπο με τη μετριοπαθή κουρδική αριστερά, η οποία θα προσέφερε ένα αντίβαρο στην δεξιά εθνικιστική συμμαχία του AKP με το MHP. Αντ’ αυτού, το σοσιαλδημοκρατικό CHP συμμάχησε με το Καλό Κόμμα της Aksener για τις κοινοβουλευτικές εκλογές.

Η έντονη παρουσία του Ince δείχνει ότι κατάφερε να κερδίσει τους Κούρδους διατηρώντας παράλληλα την υποστήριξη των εθνικιστών σοσιαλδημοκρατών. Παρόλο που δεν θα υπάρξει δεύτερος γύρος, η εμφάνιση ενός σοσιαλδημοκράτη, ο οποίος κατανοεί ότι η κοινωνική δημοκρατία πρέπει να ξεπεράσει τις πολιτιστικές και εθνικές διαιρέσεις, προκειμένου να αμφισβητήσει το μονοπώλιο της δεξιάς στην εξουσία, ενδέχεται να επηρεάσει σημαντικά τις μελλοντικές εκλογές.

Η τουρκική δημοκρατία χρειάζεται μια ισχυρή κοινωνική δημοκρατική εναλλακτική λύση στον εθνικισμό. Εάν η τουρκο-κουρδική σύγκρουση, η οποία ενισχύει την εθνικιστική δεξιά, καταλήξει να επισκιάσει τα κοινωνικά και ταξικά ζητήματα, ο αυταρχισμός θα επιβιώσει στην Τουρκία ακόμη και μετά τον Ερντογάν.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2018-06-25/erdogan-wins-r...