Το πραγματικό κινεζικό μοντέλο

Οι επισκέπτες που εντυπωσιάζονται από τις αστραφτερές υποδομές και τον αυξανόμενο πλούτο των κορυφαίων πόλεων της Κίνας ενδέχεται να μπουν στον πειρασμό να καταλήξουν στο συμπέρασμα ότι αυτή η ευημερία είναι το αποτέλεσμα του αυταρχισμού. Αλλά από τότε που το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα ανέλαβε την εξουσία το 1949, η μονοκομματική διακυβέρνηση συνέπεσε με την αξιοθρήνητη αποτυχία όσο και με την δραματική επιτυχία. Η προσπάθεια του Μάο να φτάσει την βιομηχανική παραγωγή του Ηνωμένου Βασιλείου μέσα σε επτά χρόνια, κορυφώθηκε στον μεγαλύτερο λιμό από ανθρώπινες αιτίες: 30 εκατομμύρια αγρότες πέθαναν από πείνα μέσα σε τρία χρόνια.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ακόμη και οι Κινέζοι νομοθέτες δεν μπορούν να καταλήξουν σε μια συναίνεση σχετικά με το μοντέλο της Κίνας. Στο Πεκίνο, οι ελίτ εξακολουθούν να συζητούν αν ήταν ο μαοϊσμός ή ο ντενγκισμός, ο κεντρικός σχεδιασμός ή η αποκέντρωση, οι δημόσιες επενδύσεις ή τα ιδιωτικά κεφάλαια, που διαδραμάτισαν τον μεγαλύτερο ρόλο στην ανάπτυξη της Κίνας -και ποια θα έπρεπε να είναι η σωστή ισορροπία για να συνεχιστεί η πορεία προς τα εμπρός. Παρά την παρότρυνση προς άλλες χώρες να μάθουν από την «κινεζική σοφία» και την «λύση της Κίνας», ο Xi ποτέ δεν διευκρινίζει το τι σημαίνει αυτό. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι προσπάθειες της Κίνας να μοιραστεί διδάγματα από την ανάπτυξή της με άλλες χώρες συχνά περιορίζονται στην επίδειξη περιοχών-μοντέλων, στην επίκληση του Κομφουκιανισμού ή στην ιδεαλιστική απεικόνιση του κόμματος ως «αξιοκρατικού».

Υπάρχουν σίγουρα πολύτιμα διδάγματα από την ανάπτυξη της Κίνας -η χώρα πέτυχε μια άνευ προηγουμένου διάρκεια βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, και στην πορεία ήρε εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους από την φτώχεια. Αλλά είναι ζωτικής σημασίας το να αντλήσουμε τα σωστά μαθήματα. Η απολυταρχία από μόνη της δεν ήταν το κλειδί για την εντυπωσιακή ανάπτυξη της Κίνας. Αντιθέτως, ήταν η εισαγωγή κάποιων δημοκρατικών ποιοτήτων μέσω γραφειοκρατικών μεταρρυθμίσεων και η προθυμία του Πεκίνου να επιτρέψει και να κατευθύνει τον τοπικό αυτοσχεδιασμό που επέτρεψε τον οικονομικό δυναμισμό του έθνους. Αντί να βασίζεται σε εντολές «από τα πάνω προς τα κάτω», η χώρα αξιοποίησε τοπικές γνώσεις και πόρους, προώθησε την ποικιλομορφία και ώθησε τους ανθρώπους να συνεισφέρουν τις ιδέες και τις προσπάθειές τους. Αυτά τα χαρακτηριστικά πρέπει να είναι οικεία σε οποιαδήποτε δημοκρατία˙ η Κίνα απλώς τα ενσωμάτωσε στην μονοκομματική διακυβέρνηση.

Copyright © 2018 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/asia/2018-06-29/real-china-model

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.amazon.com/Escaped-Poverty-Cornell-Studies-Political/dp/1501...
[2] https://qz.com/1119447/china-is-training-africas-next-generation-of-lead...
[3] https://www.wsj.com/articles/xi-jinpings-ideological-ambitions-1519950245
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2007-07-01/return-authorit...
[5] https://www.foreignaffairs.com/articles/asia/2018-04-16/autocracy-chines...
[6] https://www.neweurope.eu/article/china-future-democracy/
[7] https://www.foreignaffairs.com/reviews/capsule-review/2016-04-14/seventh...
[8] https://www.ft.com/content/6105bd40-15a4-11e5-8e6a-00144feabdc0
[9] https://www.foreignaffairs.com/reviews/capsule-review/2017-12-15/how-chi...
[10] https://www.foreignaffairs.com/articles/2011-02-16/post-washington-conse...
[11] https://www.foreignaffairs.com/articles/china/2018-04-17/chinas-new-revo...