Πώς ο Trump χειραγωγεί την συζήτηση για τη μετανάστευση | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς ο Trump χειραγωγεί την συζήτηση για τη μετανάστευση

Η χρήση και η κατάχρηση της παραπληροφόρησης
Περίληψη: 

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, έχει αποδείξει ότι είναι αριστοτέχνης της χειραγώγησης, ειδικά όταν πρόκειται για το θέμα της μετανάστευσης και της πολιτικής για τους πρόσφυγες. Ο Trump χρησιμοποίησε συστηματικά την απόσπαση της προσοχής και την επανάληψη παραπλανητικών πληροφοριών για να συνδυάσει τα πραγματικά προβλήματα της μεταναστευτικής πολιτικής με ψευδή.

Η KELLY M. GREENHILL είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια και διευθύντρια του Προγράμματος Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Tufts και ερευνήτρια στην Σχολή Διακυβέρνησης Kennedy του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Συμπληρώνει ένα νέο βιβλίο για την στρατηγική χρήση της extra-factual information στην διεθνή πολιτική.

Η ψυχολογική χειραγώγηση είναι μια τεχνική επιρροής που έχει σχεδιαστεί για να αλλάζει την συμπεριφορά ή τις πεποιθήσεις του στοχευόμενου κοινού μέσω της διάσπασης της προσοχής, της εξαπάτησης και της διαστρέβλωσης. Μια εντυπωσιακά αποτελεσματική παραλλαγή βασίζεται στην στρατηγική ανάπτυξη και εκμετάλλευση φημών, θεωριών συνωμοσίας, ψεύτικων ειδήσεων και άλλων μορφών αυτού που ονομάζω «extra-factual information» [1] -ένας όρος που περιλαμβάνει όχι μόνο ψευδή ή παραπλανητικά στοιχεία, αλλά και μη επαληθευμένες δηλώσεις και άλλες πηγές μη πραγματικών γνώσεων, όπως η λογοτεχνία και η «κοινή λογική»- προκειμένου να ενισχυθούν οι φόβοι που έχουν λίγη ή καθόλου βάση στην αντικειμενική πραγματικότητα, αλλά αντηχούν τρομακτικά αληθινά στα στοχευόμενα κοινά.

Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ [2], έχει αποδείξει ότι είναι αριστοτεχνικός χειριστής μιας τέτοιου είδους χειραγώγησης, ειδικά όταν πρόκειται για το θέμα της μετανάστευσης και της πολιτικής για τους πρόσφυγες. Ο Trump χρησιμοποίησε συστηματικά την απόσπαση της προσοχής και την επανάληψη παραπλανητικών πληροφοριών για να συνδυάσει τα πραγματικά προβλήματα της μεταναστευτικής πολιτικής με ψευδή (αν και ψυχολογικά ικανοποιητικά) προβλήματα, κάτι που του επέτρεψε να κανονικοποιήσει προηγουμένως περιθωριακές λύσεις, συμπεριλαμβανομένων των γνωστών προτάσεών του για την κατασκευή συνοριακού τείχους με το Μεξικό και να απαγορεύσει σε Μουσουλμάνους να εισέρχονται στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με τον τρόπο αυτό, ο Trump μετασχημάτισε το νόημα του κεντρικού πολιτικού διαλόγου, καταστρέφοντας την ικανότητα των δημοσιογράφων, των πολιτικών και των πολιτών να αποτιμήσουν αποτελεσματικά τους ισχυρισμούς του, και με τον τρόπο αυτό άλλαξε θεμελιωδώς το περιθώριο της πολιτικής διαπραγμάτευσης.

06072018-1.jpg

Ο Τραμπ σε δείπνο προς τιμήν στρατιωτικών στο White Sulphur Springs, στην Δυτική Βιρτζίνια, τον Ιούλιο του 2014. LEAH MILLIS / REUTERS
---------------------------------------------------------------------------------

Η καταπολέμηση της επιδέξιας χρήσης εξαπάτησης και παραπληροφόρησης του Trump, θα απαιτήσει κάτι περισσότερο από τον έλεγχο των πραγματικών δεδομένων -παρότι οι αφηγήσεις που προωθεί συχνά περιέχουν ψέματα, είναι επιτυχείς επειδή δίνουν την αίσθηση της αλήθειας και έχουν σκοπό να αντιμετωπίσουν τις πραγματικές ανησυχίες πολλών Αμερικανών ψηφοφόρων. Αυτό που χρειάζονται όσοι επιδιώκουν να αντιταχθούν στις μεταναστευτικές πολιτικές του Trump είναι μια δική τους συναρπαστική αφήγηση, η οποία θα παίρνει σοβαρά υπόψη της τις ανησυχίες των ψηφοφόρων, καθορίζοντας τα προβλήματα με υπευθυνότητα [3] και προσφέροντας κατανοητές και εφικτές λύσεις. Δυστυχώς, όποια και αν είναι η μορφή και το περιεχόμενο αυτής της αφήγησης, οι αλλαγές που έφερε ο Trump στον δημόσιο διάλογο και στην πολιτική σφαίρα των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να αποδειχθούν πιο δύσκολο να ανατραπούν από όσο χρειάστηκε για να εφαρμοστούν.

ΛΑΜΠΕΡΑ, ΓΥΑΛΙΣΤΕΡΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ

Παρόλο που υπάρχουν μυριάδες [4] από παλιά [5] μέθοδοι ψυχολογικής χειραγώγησης, ο Trump χρησιμοποίησε τέσσερις με μεγάλη επίδραση προκειμένου να διαμορφώσει τις δημόσιες αντιλήψεις για τη μετανάστευση, εκ των οποίων όλες περιλαμβάνουν την ανάπτυξη εξωπραγματικής πληροφόρησης: Απόσπαση της προσοχής, συνδυασμό απειλών, κανονικοποίηση και επανάληψη.

Η πρώτη από αυτές τις μεθόδους αποσκοπεί να κάνει ακριβώς αυτό που υποδηλώνει το όνομά της: Ενθαρρύνει το κοινό να εκτρέψει την ενέργεια και τους πόρους μακριά από τα θέματα που ο χειραγωγός βρίσκει πολιτικά ανησυχητικά και προς τα γνωστικά ισοδύναμα αυτού για τα οποία η Ρεπουμπλικανή πρώην προεδρική υποψήφια του πρώτου γύρου, Carly Fiorina , αναφέρθηκε [6], ως «λαμπερά, γυαλιστερά αντικείμενα» -διχαστικά, συχνά συμβολικά θέματα που μονοπωλούν την προσοχή και παραγκωνίζουν πιο περίπλοκες και πραγματικές συζητήσεις.

Σύμφωνα με ένα άρθρο της 1ης Ιουνίου [7] στην εφημερίδα The Washington Post, ο Trump είχε κατά μέσο όρο πάνω από 6,5 ψευδείς ή παραπλανητικές δηλώσεις την ημέρα κατά τις πρώτες 497 μέρες του στον Λευκό Οίκο. Όχι μόνο η εν λόγω δυναμική οδήγησε τους δημοσιογράφους να αφιερώνουν χρόνο και κείμενα στην διασταύρωση ανοησιών αντί να εστιάζουν σε επακόλουθα ζητήματα πολιτικής, αλλά έκανε την προκύπτουσα κάλυψη [από τα ΜΜΕ] να υποδηλώνει αβεβαιότητα σχετικά με τα πεπραγμένα γεγονότα, ενώ δεν έπρεπε να υπάρχει καθόλου.

Παρότι ο Trump χρησιμοποίησε αυτή τη μέθοδο σε όλα, από την διπλωματία μέχρι την αλλαγή του κλίματος, οι δηλώσεις του σχετικά με τη μετανάστευση ήταν ιδιαίτερα διαβόητες. Έχει σταθερά παρερμηνεύσει (ή απλά απέτυχε να κατανοήσει) τη «λαχειοφόρο βίζα ποικιλομορφίας» (diversity visa lottery) [8] την οποία επιθυμεί να καταργήσει και κατ’ επανάληψη ισχυρίστηκε ότι κομμάτια του συνοριακού φράκτη [9] που βρίσκονται υπό κατασκευή σε τμήματα των συνόρων ΗΠΑ-Μεξικού -τοπικά έργα υποδομής εν εξελίξει ήδη από την προηγούμενη κυβέρνηση- αποτελούν μέρος του δικού του από καιρό υπεσχημένου συνοριακού τείχους. Ένα από τα αγαπημένα του κόλπα [10] ήταν να κατηγορήσει εξέχοντες Δημοκρατικούς, μεταξύ των οποίων και η εκπρόσωπος Νάνσι Πελόζι και η γερουσιαστής Καμάλα Χάρις, ότι υποστήριξαν την βίαιη σαλβαδοριανή συμμορία MS-13 -ένας παράλογος ισχυρισμός που παρά ταύτα είναι αποτελεσματικός στο να αποσπά την προσοχή από τις τραχιές και αμφιλεγόμενες μεταναστευτικές πολιτικές επιβολής.

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΑΠΕΙΛΩΝ