Γιατί οι τζιχαντιστικές επιθέσεις έχουν μειωθεί στην Ευρώπη | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Γιατί οι τζιχαντιστικές επιθέσεις έχουν μειωθεί στην Ευρώπη

Και γιατί η Ευρώπη δεν πρέπει να επαναπαυθεί ακόμα

Οι νέες εθνικές νομοθεσίες ενίσχυσαν επίσης τις ικανότητες της Ευρώπης στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Το 2015, η Ισπανία ποινικοποίησε [11] τον προσηλυτισμό υπέρ του εξτρεμισμού στο Διαδίκτυο και το Ηνωμένο Βασίλειο υιοθέτησε τον Νόμο για την Ασφάλεια και την Καταπολέμηση της Τρομοκρατίας (Counter-Terrorism and Security Act), ο οποίος επέκτεινε την πρόσβαση των Αρχών στις ηλεκτρονικά δεδομένα των υπόπτων για τρομοκρατία, των οποίων τις κινήσεις η αστυνομία μπορεί πλέον να παρακολουθεί και να περιορίζει καλύτερα. Εν τω μεταξύ, η Γαλλία ψήφισε νόμο τον Οκτώβριο του 2017, ο οποίος αντικατέστησε και κωδικοποίησε πτυχές των εξουσιών έκτακτης ανάγκης που τέθηκαν σε ισχύ μετά τις επιθέσεις του Νοεμβρίου του 2015. Ο νέος νόμος επέκτεινε τις εξουσίες της γαλλικής αστυνομίας να διεξάγει έρευνες, έκανε ευκολότερο για το κράτος να κλείνει εξτρεμιστικά τζαμιά, και επέκτεινε την χρήση των ελέγχων ταυτότητας στα σύνορα και κοντά στα σύνορα.

Το κύμα επιθέσεων το 2015 και το 2016 εξέθεσε λάθη στον συντονισμό μεταξύ τοπικών και εθνικών υπηρεσιών ασφαλείας. Ορισμένα από αυτά έχουν πλέον διορθωθεί. Το 2016, η Γερμανία ενέκρινε νέο νόμο [12], ο οποίος, εκτός από το να διευκολύνει την απέλαση «επικίνδυνων» αλλοδαπών και να αποστερεί την γερμανική ιθαγένεια από πολίτες με διπλή υπηκοότητα που είναι ύποπτοι για τρομοκρατία, έδωσε στην ομοσπονδιακή αστυνομία περισσότερη εξουσία για παρακολουθήσεις. Για μια χώρα που για πολύ καιρό υποπτευόταν την συγκέντρωση ομοσπονδιακής εξουσίας, αυτές ήταν σημαντικές μεταρρυθμίσεις. Ομοίως, τον Ιούνιο του 2018, ο Βρετανός υπουργός Εσωτερικών, Sajid Javid, ανακοίνωσε [13] ότι η MI5, η υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας της Βρετανίας, θα αποχαρακτήριζε [δηλαδή θα αποκάλυπτε] πιο εύκολα πληροφορίες σχετικά με πολίτες υπόπτους ως ότι έχουν τρομοκρατικές συμπάθειες και θα τις μοιράζεται με τις τοπικές Αρχές και τις ΜΚΟ.

Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επίσης βελτιώσει [14] την ικανότητα της ένοπλης αστυνόμευσής τους να ανταποκρίνεται γρήγορα στις επιθέσεις. Χάρη στο αυξανόμενο αριθμό των ανδρών και στις νέες πρακτικές εκπαίδευσης, για παράδειγμα, η αστυνομία του Λονδίνου χρειάστηκε μόνο οκτώ λεπτά [15] για να αντιδράσει στην επίθεση στην Γέφυρα του Λονδίνου τον Ιούνιο του 2017. Και τον Ιανουάριο του 2015, η Γαλλία ξεκίνησε την Opération Sentinelle [Επιχείρηση Φρουρός], με 10.000 στρατιώτες να φρουρούν πιθανούς στόχους σε όλη την Γαλλία. Οι στρατιώτες από αυτή την δύναμη, οι οποίοι στάθμευαν στην χριστουγεννιάτικη αγορά στο Στρασβούργο, ήταν εκείνοι που βρήκαν και πυροβόλησαν τον Τσεκάτ, σίγουρα σώζοντας ζωές.

ΚΥΜΑΤΑ ΦΟΒΟΥ

Κατά το τελευταίο έτος, υπήρξαν λιγότερες τρομοκρατικές επιθέσεις στην Ευρώπη, και εκείνες που ήταν επιτυχείς ήταν λιγότερο θανατηφόρες από ό, τι οι αντίστοιχές τους πριν από μερικά χρόνια. Ψάξτε, όμως, πίσω από αυτούς τους αριθμούς και υπάρχουν μερικοί λιγότερο καθησυχαστικοί δείκτες.

Ένας είναι ότι το πλήθος των έμπειρων ενεργών τζιχαντιστών στην Ευρώπη έχει αυξηθεί εκθετικά. Μεταξύ 2011 και 2017, το ISIS προσέλκυσε περίπου 40.000 αλλοδαπούς εθελοντές [16] από 110 χώρες. Εκτιμάται ότι 6.000 προήλθαν από την Ευρώπη. Ένας άγνωστος αριθμός σκοτώθηκε στο Ιράκ και την Συρία και περισσότεροι από 1.000 φυλακίστηκαν σε περιοχές που κρατούνται από Κούρδους σε εκείνες τις χώρες. Πολλοί επέστρεψαν στο σπίτι τους και μερικοί συνελήφθησαν. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές ποινές είναι αμελητέες [17] συγκριτικά με τα αμερικανικά πρότυπα: Όσοι καταδικάζονται για εγκλήματα που σχετίζονται με την τρομοκρατία καταδικάζονται [σε φυλάκιση] μόνο πέντε ετών κατά μέσο όρο και πολλοί απελευθερώνονται πριν εκτίσουν τον πλήρη χρόνο της φυλάκισής τους. Οι Αρχές στην Γαλλία προειδοποιούν ότι μέχρι το τέλος του 2019 οι γαλλικές φυλακές θα απελευθερώσουν [18] 500 τρομοκράτες και φυλακισμένους που είναι γνωστό ότι έχουν ριζοσπαστικοποιηθεί στην φυλακή. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι μισοί από τους περίπου 200 τρομοκράτες που στάλθηκαν στην φυλακή από το 2009, θα απελευθερωθούν μέχρι το 2019. Μεταξύ των τζιχαντιστών, η υποτροπή είναι υψηλή.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η εικόνα έχει αλλάξει αλλά δεν είναι απαραίτητα βελτιωμένη. Το ISIS είναι κάτω, αλλά η Αλ Κάιντα είναι πάνω. Επί του παρόντος, οι τρομοκρατικοί θύλακες στην βόρεια Συρία και στην Βόρεια Αφρική περιλαμβάνουν περίπου 2.000 μαχητές του ISIS. Μια θυγατρική της Αλ Κάιντα, η Hayat Tahrir al-Sham (HTS), έχει πενταπλάσιους ένοπλους πιστούς [19] στην περιοχή. Παρόλο που η HTS στρατολογεί οπαδούς μέσω διαδικτύου, κατά τα άλλα έχει κρατήσει χαμηλό προφίλ, επιλέγοντας να εδραιώσει την δύναμή της [20] στη Μέση Ανατολή αντί να οργανώσει επιθέσεις στην Ευρώπη που θα μπορούσαν να προσελκύσουν την πλήρη ισχύ της Δυτικής αντιτρομοκρατίας. Οι περισσότεροι από τους μαχητές της παραμένουν στην Idlib, αν και κάποιοι μπορεί να αρχίσουν να διαφεύγουν καθώς η συριακή κυβέρνηση επιχειρεί να επανακαταλάβει την επαρχία. Η Idlib συνορεύει με την Τουρκία, η οποία συνορεύει με την Ευρώπη.

Κάποιοι βλέπουν την HTS ως μια τοπική ομάδα τζιχαντιστών χωρίς διεθνείς φιλοδοξίες. Ωστόσο, είναι πιθανότερο ότι η HTS είναι ένα ακόμη παράδειγμα της χρήσης της τακτικής μεταβολής της εικόνας από την Αλ Κάιντα [21]. Στο παρελθόν, η Αλ Κάιντα έχει κυριεύσει άλλες τζιχαντιστικές οργανώσεις χρησιμοποιώντας αυτό που ο πολιτικός επιστήμονας Daniel Byman έχει αποκαλέσει [22] μια στρατηγική «συγχωνεύσεων και εξαγορών». Συνεργάζεται με τοπικές ομάδες και στην συνέχεια εργάζεται για να τις επηρεάσει εκ των έσω, αλλάζοντας τον «προσανατολισμό της τζιχάντ από τοπικό σε παγκόσμιο». Η Αλ Κάιντα είχε πάντα μια στρατηγική να στοχεύει τον «μακρινό εχθρό» -τους Δυτικούς- παρά τους τοπικούς αντιπάλους, και δεν πρέπει να αποτελέσει έκπληξη εάν ο ηγέτης της ομάδας, Ayman al-Zawahiri, αποφασίσει να στοχεύσει στην Ευρώπη στο εγγύς μέλλον.