Είναι η Huawei ένα πιόνι στον εμπορικό πόλεμο; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Είναι η Huawei ένα πιόνι στον εμπορικό πόλεμο;

Η πολιτική της παγκόσμιας κούρσας τεχνολογίας
Περίληψη: 

Παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στον τομέα της τεχνολογίας της Κίνας, υποστηρίζουν κάποια μέλη της κινεζικής ελίτ, η βασισμένη στο κράτος προσέγγισή της και ο αυστηρότερος πολιτικός έλεγχος έχουν προκαλέσει γραφειοκρατική αρτηριοσκλήρυνση, σπατάλη και αναποτελεσματική διαχείριση.

Ο ROBERT WILLIAMS είναι ανώτερος ακαδημαϊκός ερευνητής και λέκτορας στη Νομική Σχολή του Yale, όπου υπηρετεί ως εκτελεστικός διευθυντής του Κέντρου Paul Tsai China Center.

Δεν ήταν πολύ καλές αυτές οι πρόσφατες εβδομάδες για την Huawei, τον κινεζικό τηλεπικοινωνιακό γίγαντα και μια από τις τεχνολογικές εταιρίες «εθνικές πρωταθλήτριες» του Πεκίνου. Την 1η Δεκεμβρίου, οι καναδικές Αρχές στο Βανκούβερ συνέλαβαν την οικονομική διευθύντρια της εταιρείας, Meng Wanzhou, με εντολή των Ηνωμένων Πολιτειών. Στις 11 Ιανουαρίου, μεταδόθηκε η είδηση ότι Πολωνοί αξιωματούχοι είχαν συλλάβει [1] έναν υπάλληλο της Huawei με κατηγορίες περί κατασκοπείας. Στις 28 Ιανουαρίου, το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ αποκάλυψε κατηγορητήριο εναντίον της εταιρείας ότι συστηματικά παραβίασε τις κυρώσεις των ΗΠΑ εναντίον του Ιράν και κλέβει εμπορικά μυστικά από τον εμπορικό εταίρο της στις ΗΠΑ, την T-Mobile.

04022019-1.jpg

Μια γυναίκα έξω από ένα κατάστημα της Huawei στο Πεκίνο, τον Δεκέμβριο του 2018. THOMAS PETER/REUTERS
----------------------------------------------------------------

Η σύλληψη της Meng ήρθε ακριβώς την ώρα που η Ουάσινγκτον και το Πεκίνο έφταναν σε μια εκεχειρία 90 ημερών για να σταματήσουν την πρόσφατη κλιμάκωση των δασμών τους ενώ οι εμπορικές συνομιλίες συνεχίζονταν. Αυτή η συγκυρία –και η πρόταση του προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τη Meng ως διαπραγματευτικό χαρτί στις διαπραγματεύσεις- προκάλεσε μια κατακραυγή από τους Κινέζους αξιωματούχους, οι οποίοι απεικόνισαν την σύλληψή της ως ένα κυνικό παιχνίδι ισχύος. Η ανταπόκριση από το Πεκίνο ήταν γρήγορη: Σχεδόν αμέσως μετά την σύλληψη της Meng στο Βανκούβερ, η Κίνα συνέλαβε δύο Καναδούς, μια ενέργεια που θεωρήθηκε ευρέως ως μέτρο αντιποίνων. Λίγες εβδομάδες αργότερα, ένας τρίτος Καναδός καταδικάστηκε [2] σε θάνατο για λαθρεμπόριο ναρκωτικών με μια επιθετική δικαστική διαδικασία που διατάχθηκε λίγο μετά την σύλληψη της Meng.

Παρά τα απερίσκεπτα tweets του Trump, είναι εξαιρετικά απίθανο η σύλληψη της Meng να ήταν συγχρονισμένη για να δώσει στην Ουάσιγκτον πρόσθετη ισχύ έναντι του Πεκίνου. Συνελήφθη με κατηγορίες απάτης που σχετίζονται με παραβιάσεις κυρώσεων και η αμερικανική ποινική έρευνα για την Huawei άρχισε [3] πολύ πριν από τον τρέχοντα γύρο εμπορικών συνομιλιών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Η Meng δεν είναι όμηρος˙ η κράτησή της ήταν νόμιμη πράξη επιβολής του νόμου.

Υπάρχει, ωστόσο, μια λιγότερο διαδραστική και πιο θεμελιώδης σχέση μεταξύ του αυξημένου ελέγχου της Huawei και του εμπορικού πολέμου της Ουάσιγκτον κατά του Πεκίνου: Και τα δύο προέρχονται από τις αυξανόμενες εντάσεις και την δυσπιστία μεταξύ των Δυτικών κρατών και της Κίνας σε θέματα τεχνολογίας, οικονομικής πολιτικής και εθνικής ασφάλειας. Αμφότερα προκλήθηκαν, εν μέρει, από τον φόβο ότι η λαβή του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος στον ιδιωτικό τομέα της χώρας σημαίνει ότι οι κινεζικές εταιρείες δεν μπορούν πραγματικά να είναι ανεξάρτητες από το κινεζικό κράτος.

ΜΗΝ ΕΜΠΙΣΤΕΥΕΣΑΙ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΚΙΝΟΥ

Καθώς προχωρούν τα big data και τεχνητή νοημοσύνη (artificial intelligence, ΑΙ), η παγκόσμια οικονομία αναμένεται να στηριχθεί όλο και περισσότερο στα δίκτυα κινητής τηλεπικοινωνίας πέμπτης γενιάς (5G) [4], τα οποία επιτρέπουν μεγάλες ροές δεδομένων μεταξύ μηχανών (machine-to-machine) σε εξαιρετικά γρήγορες (ultra-fast) ταχύτητες. Ως ο μεγαλύτερος παραγωγός του τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού στον κόσμο που απαιτείται για την λειτουργία τέτοιων δικτύων, η Huawei είναι ένας κολοσσιαίος παίκτης στον παγκόσμιο αγώνα για την κυριαρχία στην 5G. Στα τέλη του 2018, η εταιρεία κατείχε το 28% [5] της παγκόσμιας αγοράς τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού και είχε υπογράψει περισσότερες από 25 συμβάσεις σε όλο τον κόσμο για να αναπτύξει τον εξοπλισμό της στα δίκτυα 5G του μέλλοντος.

Αλλά ακόμα και πριν την σύλληψη της CFO (επικεφαλής των οικονομικών υπηρεσιών, chief financial officer) της Huawei τον Δεκέμβριο, η παγκόσμια επέκταση της εταιρείας είχε αντιμετωπίσει εμπόδια. Η Επιτροπή Πληροφοριών της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ εξέδωσε ήδη μια έκθεση προειδοποιώντας [6] ότι η Huawei θα μπορούσε να εγκαταστήσει «κακόβουλα εμφυτεύματα» σε κρίσιμη δικτυακή υποδομή, πιθανώς ανοίγοντας μια κερκόπορτα για την κυβέρνηση της Κίνας ώστε να διεξάγει κυβερνοκατασκοπεία και κυβερνοεπιθέσεις. Τέτοιες ανησυχίες είναι ακόμη μεγαλύτερες στην περίπτωση των δικτύων 5G που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τα πάντα, από τα έξυπνα ηλεκτρικά δίκτυα μέχρι τα αυτόνομα οχήματα -για να μην αναφέρουμε τα εμπορικά δίκτυα στα οποία εξαρτώνται οι στρατιωτικές επικοινωνίες και η επιμελητεία (logistics) των ΗΠΑ

Κατά το παρελθόν έτος, η κυβέρνηση των ΗΠΑ άρχισε να αποστασιοποιείται. Τον Φεβρουάριο του 2018, αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ προειδοποίησαν τους Αμερικανούς να μην αγοράζουν τηλέφωνα Huawei και τον Απρίλιο το Πεντάγωνο απαγόρευσε την πώληση smartphones της Huawei σε στρατιωτικές βάσεις των ΗΠΑ. Τον Αύγουστο, ο Trump υπέγραψε νομοσχέδιο που περιορίζει την χρήση τεχνολογίας της Huawei και μιας άλλης κινεζικής τεχνολογικής εταιρίας, της ZTE, από την κυβέρνηση. Τώρα η διοίκηση Trump μελετά [7] μια εκτελεστική εντολή που θα εμπόδιζε όλες τις εταιρείες των ΗΠΑ να χρησιμοποιούν εξοπλισμό Huawei ή ZTE.