Το τέλος των μεγάλων καρτέλ

Αντίθετα, τα συνθετικά μπορούν να παράγονται φτηνά από πρόδρομες χημικές ουσίες και είναι αρκετά δραστικά ώστε να είναι κερδοφόρα ακόμη και όταν παράγονται σε μικρή κλίμακα: Ένα ανάλογο του φεντανύλ, το carfentanil, είναι περίπου 100 φορές ισχυρότερο από το φεντανύλ, το οποίο είναι περίπου 80 έως 100 φορές ισχυρότερο από τη μορφίνη. Στην έκθεσή μας, παρομοιάζουμε το εμπόριο συνθετικών ναρκωτικών με την βιομηχανία μικροτσίπ, όπου η συνεχιζόμενη καινοτομία επιτρέπει την ολοένα αυξανόμενη δραστικότητα να ταιριάζει σε ολοένα και μικρότερα πακέτα.

Επειδή το φεντανύλ είναι τόσο ισχυρό, μπορεί να διακινηθεί σε μικρές αποστολές. Ένα μεγάλο μέρος του φεντανύλ που παράγεται στην Κίνα αποστέλλεται απευθείας στις Ηνωμένες Πολιτείες μέσω της αλληλογραφίας. Ακόμα και πολλά πρόδρομα χημικά, που επίσης παράγονται στην Κίνα, πηγαίνουν κατευθείαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους των ΗΠΑ και ειδικούς στον τομέα της υγείας που συμβουλευτήκαμε, αυτό το απευθείας από την Κίνα εμπόριο μπορεί να αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος του φεντανύλ στην αγορά των ΗΠΑ. Μόλις φθάσουν τα ναρκωτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, μικρέμποροι εμπορεύονται τα ναρκωτικά μέσω του σκοτεινού διαδικτύου (dark web), των κρυπτογραφημένων υπηρεσιών ανταλλαγής μηνυμάτων ή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, αποκόπτοντας τελείως τα καρτέλ.

Κάποια φεντανύλ και πρόδρομα φεντανύλ μετακινούνται μέσω του Μεξικού. Αλλά περνούν μέσω πολλών χεριών στον δρόμο τους προς την αγορά. Τα δύο βασικά λιμάνια του Μεξικού, το Lázaro Cárdenas και το Manzanillo, εξυπηρετούν διάφορα αφεντικά, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων εγκληματικών ομάδων που έχουν βαθιές επαφές στην Ασία από την εποχή που παρήγαγαν άλλα συνθετικά ναρκωτικά, ιδιαίτερα τη μεθαμφεταμίνη. Τα πρόδρομα βρίσκουν τον δρόμο τους σε εργαστήρια στην Sinaloa, αλλά και στην Πόλη του Μεξικού και κατευθύνονται βόρεια, όπως στην Baja California, όπου χρησιμοποιούνται για να φτιαχτεί φεντανύλ που στην συνέχεια διακινείται χύδην στα σύνορα των ΗΠΑ. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα μερικά από τα πρόδρομα να εισέλθουν στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην συνέχεια να περάσουν στο Μεξικό για παραγωγή στην μεξικανική πλευρά των συνόρων, όπως έδειξε μια πρόσφατη υπόθεση [10].

Υπάρχει, πολύ απλά, μια ποικιλία οργανώσεων που δουλεύουν. Μια αυξανόμενη ποσότητα φεντανύλ που έρχεται μέσω του Μεξικού, για παράδειγμα, είναι καμουφλαρισμένη ως οξυκωδόνη και άλλα συνταγογραφούμενα χάπια, καθώς οι πωλητές δεν θέλουν οι χρήστες να γνωρίζουν ότι παίρνουν το πιο θανατηφόρο ναρκωτικό στην αγορά. Και παρόλο που η παγκόσμια αγορά [11] για παραποιημένα φαρμακευτικά προϊόντα είναι τεράστια, δεν υπήρξε ποτέ ο στόχος ομάδων όπως το καρτέλ Sinaloa -είναι πιθανότερο να είναι ο τομέας μικρότερων ομάδων σε παραμεθόριες περιοχές όπως η Τιχουάνα, οι οποίες εξυπηρετούν την άκρως υπερτιμημένη αγορά των ΗΠΑ.

Το φεντανύλ, με την δραστικότητά του και την σχετική ευκολία κατασκευής και μεταφοράς, προσφέρει ένα ακραίο παράδειγμα των δυνάμεων που διαχέουν το εμπόριο ναρκωτικών, αλλά οι αγορές για παραδοσιακά ναρκωτικά όπως η κοκαΐνη, η ηρωίνη, η μαριχουάνα και η μεθαμφεταμίνη έχουν επίσης κατακερματιστεί, εν μέρει εξαιτίας της σύλληψης και της δίωξης ατόμων όπως ο El Chapo. Ωστόσο, αν και οι δυνάμεις ασφαλείας στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Μεξικό και αλλού διαδραμάτισαν κάποιο ρόλο σε αυτήν την διάχυση του εμπορίου ναρκωτικών, η σύλληψη των capo είναι διαφορετική από την διάλυση των εγκληματικών οργανώσεων.

ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΧΩΡΙΣ ΣΤΕΜΜΑ

Οι μεγάλες εγκληματικές ομάδες όπως το καρτέλ Sinaloa και το CJNG εξακολουθούν να είναι ισχυρές, και εξακολουθούν να εξυπηρετούν έναν σημαντικό σκοπό στο εμπόριο ναρκωτικών. Αναλαμβάνουν μεγάλο μέρος του κινδύνου μαζικής μεταφοράς φαρμάκων και πώλησής τους χονδρικά σε μικρότερα δίκτυα που ασχολούνται με την διανομή σε επίπεδο δρόμου. Στην περίπτωση του φεντανύλ, για παράδειγμα, τα μεξικανικά καρτέλ πωλούν σε δομινικανές ομάδες που ελέγχουν μεγάλο μέρος της αγοράς φεντανύλ και ηρωίνης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η διάλυσή τους πρέπει να αποτελεί μέρος της οποιασδήποτε στρατηγικής καταπολέμησης των ναρκωτικών.

Αλλά οι ημέρες των μονολιθικών, ηγεμονικών εγκληματικών ομάδων με πανίσχυρους ηγέτες έχουν τελειώσει. Για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ, ίσως να είναι υπερβολικό να κατευθυνθούν οι πόροι έξι ομοσπονδιακών υπηρεσιών επιβολής του νόμου προς την εξάρθρωση αυτών των ομάδων, ιδιαίτερα στην εποχή των συνθετικών ναρκωτικών.

Η αντιμετώπιση των παράνομων ναρκωτικών απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση αφοσιωμένη στην κατανόηση της πολυπλοκότητας της χρήσης ναρκωτικών και των επιπτώσεών της σε όλα, από το κράτος δικαίου έως την δημοκρατία. Κατά την διάρκεια της δίκης του El Chapo, για παράδειγμα, οι εισαγγελείς και ο δικαστής αφιέρωσαν σημαντική ενέργεια για την απόκρυψη μαρτυριών [12] σχετικά με τις συστηματικές αποτυχίες της μεξικανικής κοινωνίας -ατελείωτη φτώχεια, ενδημική διαφθορά, νόθα δημοκρατία- που επιτρέπει σε μεγάλες εγκληματικές ομάδες να ανθίζουν και μέχρι που εισχωρούν σε κυβερνητικούς οργανισμούς που έχουν συσταθεί για την καταπολέμησή τους. Αν και ορισμένοι ισχυρισμοί, όπως ο ισχυρισμός ότι ο πρώην πρόεδρος του Μεξικού Enrique Peña Nieto έλαβε 100 εκατομμύρια δολάρια από τον El Chapo, συνορεύει με το παράλογο [13], οι εξαιρούμενες μαρτυρίες κατέδειξαν προβλήματα στην μεξικανική κοινωνία που ξεπερνούν πολύ τα καρτέλ και σίγουρα θα επιζήσουν μετά από αυτά.

Ο El Chapo ήταν ένας ισχυρός και πλούσιος βαρόνος των ναρκωτικών, και η κατανίκησή του ήταν ένα αναμφισβήτητα σημαντικό βήμα στη μείωση των καρτέλ του Μεξικού. Αλλά η λάμψη του status του βαρόνου διαιωνίζει ένα ψευδές αφήγημα ότι η καταστροφή του -και εκείνων σαν αυτόν- θα λύσει τα προβλήματα που θέτει το εμπόριο ναρκωτικών. Στην πραγματικότητα, η καταδίκη ενός βαρόνου ναρκωτικών μοιάζει περισσότερο με την απομάκρυνση μιας μόνο μέλισσας από την κυψέλη.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.