Αυτός δεν είναι ανταγωνισμός μεγάλων δυνάμεων

Το να δούμε σήμερα την κατάσταση των διεθνών σχέσεων ως έναν νέο ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων δεν είναι μόνο ανακριβές αλλά και επικίνδυνο. Το να θεωρούνται οι ανταγωνιστές ως αντικαθρέφτισμα της εικόνας του ενός έναντι του άλλου -ως ομότιμες μεγάλες δυνάμεις, που κινητροδοτούνται με παρόμοιο τρόπο και ως υποκείμενες από του ίδιου τύπου επιρροές- εμποδίζει τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ να κάνουν κρίσιμες διακρίσεις. Η Ρωσία και η Κίνα, για παράδειγμα, θέτουν πολύ διαφορετικές προκλήσεις για την Ουάσινγκτον. Αμφότερες επιδιώκουν την ασφάλεια του καθεστώτος τους και την αναγνώρισή τους ως ισότιμες δυνάμεις, αλλά η Ρωσία σκοπεύει να διαταράξει την τρέχουσα υπό την ηγεσία των ΗΠΑ τάξη, ενώ η Κίνα επιδιώκει να αντικαταστήσει τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών στο κέντρο της παγκόσμιας πολιτικής.

Η αντίληψη της αναδυόμενης εποχής ως μιας εποχής κλασικού ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων όχι μόνο θα επισκιάσει σημαντικές διαφορές μεταξύ των ανταγωνιστών αλλά και θα οδηγήσει τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής στο να δώσουν υπερβολική έμφαση στην στρατιωτική ισχύ ως ένα μέσο προώθησης των συμφερόντων των ΗΠΑ. Σε μια εποχή κατά την οποία τα κράτη είναι πιθανό να επιδιώξουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα πρωτίστως μέσω μη στρατιωτικών μέσων, η θεώρηση αυτή θα ενίσχυε την ανισορροπία στην στρατηγική των ΗΠΑ μεταξύ στρατιωτικών και μη στρατιωτικών εργαλείων ισχύος.

Τελικά και πιο επικίνδυνα, ένα πλαίσιο ανταγωνισμού μεγάλων δυνάμεων κινδυνεύει να αποστερήσει την τεράστια ισχύ που προέρχεται από την ηγεσία μιας ευρέως ευθυγραμμισμένης ομάδας κρατών που ακολουθούν τους κανόνες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν ήδη σημεία ότι δεν εκτιμούν πλέον τον ρόλο τους [9] ως ηγέτη της διεθνούς τάξης [10] που έχουν διαμορφώσει από το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αν η Ουάσιγκτον σκέφτεται τον εαυτό της ως έναν απελπισμένο γεωπολιτικό σκακιστή εν μέσω πολλών, παλεύοντας για προσωρινά και συναλλακτικά πλεονεκτήματα, ο ρόλος αυτός πιθανότατα θα μειωθεί περαιτέρω. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα κάνουν πολύ καλύτερα να συνεχίσουν να ηγούνται της ομάδας των εθνών που κατέχουν το κυρίαρχο μερίδιο της παγκόσμιας οικονομικής και στρατιωτικής ισχύος, συνδέονται από ένα πυκνό δίκτυο θεσμών και παραμένουν αφοσιωμένα σε ορισμένους κανόνες, όπως εκείνοι εναντίον της στρατιωτικής επιθετικότητας και οικονομικής αρπακτικότητας. Η εγκατάλειψη αυτού του ρόλου θα ήταν σαν να απομακρύνονταν από το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχει γνωρίσει ποτέ μια μεγάλη δύναμη.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/2019-05-29/not-great-power-compe...

Σύνδεσμοι:
[1] https://www.whitehouse.gov/wp-content/uploads/2017/12/NSS-Final-12-18-20...
[2] https://www.reuters.com/article/us-usa-military-china-russia/u-s-militar...
[3] https://carnegieendowment.org/2019/02/25/eu-strategy-in-age-of-great-pow...
[4] https://www.foreignaffairs.com/articles/europe/2018-07-17/europe-new-era...
[5] https://www.brookings.edu/opinions/the-return-to-great-power-rivalry-was...
[6] https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/0163660X.2017.1328917?scrol...
[7] https://www.rand.org/pubs/research_reports/RR2397.html
[8] https://cpb-us-e1.wpmucdn.com/sites.dartmouth.edu/dist/b/174/files/2013/...
[9] https://www.rand.org/pubs/research_reports/RR2226.html
[10] https://www.foreignaffairs.com/articles/2018-02-09/how-win-great-power-c...