Τι έχει απομείνει από την Αριστερά; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Τι έχει απομείνει από την Αριστερά;

Οι ευρωεκλογές και η άνοδος των Πρασίνων
Περίληψη: 

Το κίνημα των πρασίνων δεν είναι καθόλου μια εναλλακτική αριστερά. Αυτή είναι η δύναμή του ως εκλογική δύναμη. Ωστόσο, οι στόχοι του είναι περιορισμένοι, και η Ευρώπη έχει απομείνει χωρίς εναλλακτική λύση απέναντι στη νικήτρια αγορά.

Ο MITCHELL ABIDOR είναι ο συγγραφέας του βιβλίου με τίτλο May Made Me: An Oral History of the 1968 Uprising in France [1].

Τις τελευταίες 29 εβδομάδες, κάθε Σάββατο στην Γαλλία ήταν επικεντρωμένο στις διαδηλώσεις των κίτρινων γιλέκων [2]. Η αριστερά, η δεξιά και οι πολιτικά αταξινόμητοι και οι μη δυνάμενοι να ταξινομηθούν, έχουν συμμετάσχει σε αυτές τις διαδηλώσεις, οι οποίες κατά καιρούς διολίσθησαν στην βία είτε από τους διαδηλωτές είτε από τις υποτιθέμενες δυνάμεις της τάξης. Όποιες και αν ήταν οι πολιτικές [πεποιθήσεις] των συμμετεχόντων, υπήρξε ένας κοινός παρονομαστής: Το απύθμενο μίσος για τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν [3].

04062019-1.jpg

Ο υποψήφιος Raphaël Glucksmann του συνασπισμού Σοσιαλιστικό Κόμμα/Place Publique, σε μια συγκέντρωση στην Λυών, τον Μάιο του 2019. EMMANUEL FOUDROT / REUTERS
---------------------------------------------------------------

Η δεξιά πιστεύει ότι ο Macron παραδίδει την Γαλλία στους Ευρωπαίους γραφειοκράτες και ανοίγει τις πόρτες της στους μετανάστες˙ η αριστερά τον βλέπει ως πρόεδρο των πλουσίων. Για όσους διαμαρτύρονται, και όχι μόνο γι’ αυτούς, είναι κάποιος που δεν έχει κατανοήσει -ούτε ανησυχεί για- τον μέσο Γάλλο πολίτη. Και έτσι, κάθε εβδομάδα, με την τακτικότητα του ρολογιού, έχει καθυβρισθεί και προσβληθεί στις πορείες του Σαββατοκύριακου σε όλη την Γαλλία.

Οι ευρωπαϊκές εκλογές, που έλαβαν χώρα στις 23-26 Μαΐου, δεν θα μπορούσαν να έρθουν σε χειρότερη στιγμή για τον Macron. Οι εκλογές θα ήταν δημοψήφισμα για την διακυβέρνηση του Macron, και η αντιπολίτευση τις είδε ως μια χρυσή ευκαιρία για να τον ταπεινώσει. Η κατάσταση ήταν ώριμη για μια πολιτική στροφή, και η περαιτέρω ανάπτυξη της ακροδεξιάς φαινόταν βέβαιη. Ένας μετασχηματισμός της γαλλικής και της ευρωπαϊκής πολιτικής βρισκόταν σε εξέλιξη.

Όμως δεν έγινε έτσι. Το ακροδεξιό Rassemblement National [Εθνικός Συναγερμός] της Marine Le Pen, ήρθε στην πρώτη θέση, απέναντι από το La Republique en Marche [Η Δημοκρατία Μπροστά] του Macron, αλλά τα δύο κόμματα είχαν τελειώσει πρώτο και δεύτερο στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2017 και τα μερίδιά τους στην ψηφοφορία μεταβλήθηκαν οριακά. Το κόμμα της Le Pen ανέβηκε από 21,2% το 2017 στο 24,52% το 2019, ενώ το κόμμα του Macron έπεσε από 24,01% σε 22,84%. Αυτό δύσκολα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σεισμική μεταβολή -μετά από αρκετούς μήνες που έθεταν υπό αμφισβήτηση την ηγεσία του Macron, οι αντίπαλοι του προέδρου είχαν ελπίσει για κάτι πολύ περισσότερο. Υπάρχει ένα κλισέ που ισχύει εδώ, τουλάχιστον για την κορυφή: plus ça change, plus c’est la même chose (όσο πιο πολύ αλλάζει, τόσο πιο ίδιο είναι).

Οι πιο σημαντικές μετατοπίσεις, ωστόσο, σημειώθηκαν κάτω από την κορυφή. Το παραδοσιακό κεντροδεξιό κόμμα της Γαλλίας, Les Républicains, έπεσε από το 20% το 2017 στο 13,05%. Το αριστερό La France Insoumise είδε μια ακόμη πιο απότομη βουτιά, πέφτοντας από το 19,58% στο 7,94%. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, συνεργαζόμενο με το νέο κίνημα Place Publique, έμεινε σταθερό γύρω από ένα μίζερο 6%. Το ετοιμοθάνατο Κομμουνιστικό Κόμμα είχε ελπίδες να επιστρέψει στο προσκήνιο με τον δυναμικό νέο ηγέτη του, Ian Brossat, αλλά το κόμμα δεν κατάφερε να κερδίσει έστω και μια έδρα και έπεσε κάτω από το 3% των ψήφων που χρειάζεται από την κυβέρνηση ώστε να καλύψει τα εκλογικά έξοδά του. Ένα κόμμα ήδη στερημένο από μετρητά είναι τώρα πιο βαθιά στο πρόβλημα. Ωστόσο, οι Γάλλοι Πράσινοι, οι οποίοι το 2017 συμμάχησαν με τους Σοσιαλιστές, αρνήθηκαν να το πράξουν το 2019 και υπερδιπλασίασαν τα αποτελέσματα σε σύγκριση με τους πρώην συμμάχους τους, κερδίζοντας το 13,47% των ψήφων -μια αύξηση κατά 50% από το μερίδιό τους στις τελευταίες ευρωεκλογές, αν και εξακολουθεί να είναι χαμηλότερα από το καλύτερο αποτέλεσμά του, το 16,28% που έλαβαν στις ευρωεκλογές του 2009. Οι ίδιες τάσεις ήταν εμφανείς και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, με τους συντηρητικούς της παλιάς γραμμής να πέφτουν μπροστά στην σφοδρή επίθεση της ευρωσκεπτικιστικής δεξιάς, ενώ η ήδη αδύναμη αριστερά έχασε από τα πράσινα κόμματα, τους πραγματικούς νικητές στην Ευρώπη.

ΔΥΣΚΟΛΟΙ ΚΑΙΡΟΙ

Σε δύσκολες οικονομικές περιόδους, με τους μετανάστες και τη μετανάστευση να διακρίνονται μεταξύ των ανησυχιών τους, οι Γάλλοι και οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι ζήτησαν απαντήσεις σε τρεις κατευθύνσεις: Μια [δόση] περισσότερα από τα ίδια, μια περαιτέρω ολίσθηση προς τον δεξιό εθνικισμό, και τις ιδιοτροπίες των πράσινων κομμάτων. Λίγοι ενδιαφέρονται για τις λύσεις που προσφέρει η αριστερά. Η αριστερή ομάδα European United Left/Nordic Green στο Στρασβούργο, η οποία αποτελείται από κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ από την Ελλάδα, το Podemos της Ισπανίας και το La France Insoumise, έχασαν 14 έδρες και τώρα είναι η μικρότερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Οι αναλύσεις για την παρακμή της αριστεράς τείνουν να εξετάζουν τις προσωπικότητες και τα μηνύματα των ηγετών των διαφόρων κομμάτων. Ο Robert Zaretsky, στην ανάλυσή του [4] για την γαλλική πολιτική σκηνή στο Foreign Affairs, εξέτασε κατά περίπτωση τις ιδέες που κινητροδότησαν την εκστρατεία του Raphaël Glucksmann, του αριστερού αρχηγού του Place Publique και κοινού υποψηφίου των Σοσιαλιστών/Place Publique. Ο Glucksmann αντιτάχθηκε στον νεοφιλελευθερισμό και στην αποδοχή από τον Macron της αχαλίνωτης βούλησης της αγοράς και επέμεινε ότι η Γαλλία πρέπει να «επανυφάνει τους δεσμούς που μας συγκρατούν», δεσμούς που έσπασαν από τις προόδους του καπιταλισμού του 21ου αιώνα.