Πώς θα έμοιαζε ένας πόλεμος με το Ιράν | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Πώς θα έμοιαζε ένας πόλεμος με το Ιράν

Καμία πλευρά δεν θέλει μια μάχη, αλλά αυτό δεν εξαλείφει τον κίνδυνο

Το Ισραήλ ενδέχεται να προσελκυστεί στην σύγκρουση μέσω συγκρούσεων με την Χεζμπολάχ, την σιιτική μαχητική ομάδα και πολιτικό κόμμα στο Λίβανο. Το Ιράν έχει τρομακτική επιρροή στην Χεζμπολάχ και θα μπορούσε ενδεχομένως να ωθήσει την ομάδα να επιτεθεί στο Ισραήλ χρησιμοποιώντας το οπλοστάσιό της των 130.000 ρουκετών [7] σε μια προσπάθεια να αυξηθεί το κόστος της σύγκρουσης για τις Ηνωμένες Πολιτείες και για έναν από τους πλησιέστερους συμμάχους τους. Μια τέτοια επίθεση πιθανώς θα κατακλύσει το σύστημα πυραυλικής άμυνας Iron Dome του Ισραήλ, αφήνοντας τους Ισραηλινούς χωρίς άλλη επιλογή παρά να εισβάλλουν στα οχυρά της Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο και ενδεχομένως στη νότια Συρία. Αυτό που άρχισε ως αψιμαχία μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν τώρα κατακλύζει ολόκληρη την περιοχή, επιβάλλοντας όχι μόνο καταστροφικές απώλειες στην ηγεσία και τον λαό του Ιράν, αλλά και σοβαρό κόστος αίματος και πλούτου για τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ, τον Λίβανο, τις χώρες του Κόλπου και άλλους περιφερειακούς παράγοντες.

Ακόμη και όταν οι μεγάλες στρατιωτικές επιχειρήσεις σταματήσουν, η σύγκρουση δεν θα έχει τελειώσει. Οι πληρεξούσιοι των Ιρανών είναι δύσκολο να εξαλειφθούν μέσω συμβατικών τακτικών στο πεδίο της μάχης και θα στοχεύουν τις αμερικανικές δυνάμεις και τους συνεργάτες τους στη Μέση Ανατολή τα επόμενα χρόνια. Τα αεροπορικά χτυπήματα των ΗΠΑ θα καθυστερήσουν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα για 18 μήνες έως τρία χρόνια [8]. Αλλά οι αεροπορικές επιδρομές δεν μπορούν να καταστρέψουν την επιστημονική τεχνογνωσία και η σύγκρουση μπορεί να ωθήσει το Ιράν να βάλει το πρόγραμμα ακόμα πιο βαθιά στην γη και να κατασκευάσει ένα πραγματικό πυρηνικό όπλο -έναν στόχο που έχει εμποδιστεί να επιτύχει μέχρι στιγμής.

Επιπλέον, ακόμη και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέλθουν στην διένεξη με την ελπίδα να αποδυναμώσουν στρατιωτικά το Ιράν, σύντομα θα αντιμετωπίσουν εκκλήσεις εγχωρίως και από την Ιερουσαλήμ, το Ριάντ και το Αμπού Ντάμπι για να ανατρέψουν την Ισλαμική Δημοκρατία. Ως αποτέλεσμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να σκοντάψουν στο είδος της επιχείρησης αλλαγής καθεστώτος που πραγματοποίησαν στο Ιράκ το 2003 και στην Λιβύη το 2011 -αλλά αυτή την φορά σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Το Ιράν σήμερα έχει πληθυσμό 80 εκατομμυρίων, περισσότερο από τρεις φορές του Ιράκ στην αρχή του πολέμου με το Ιράκ. Η τοπογραφία της χώρας έχει πολύ περισσότερες προκλήσεις από ό, τι του Ιράκ. Το κόστος μιας εισβολής θα φθάσει με την πάροδο του χρόνου σε τρισεκατομμύρια δολάρια. Και εξετάστε για μια στιγμή τις αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις μιας κρίσης προσφύγων που θα προέρχονται από μια χώρα με πληθυσμό του μεγέθους του Αφγανιστάν, του Ιράκ και της Συρίας συνδυαστικά.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν αντίθετα να προσπαθήσουν να σχεδιάσουν την κατάρρευση της Ισλαμικής Δημοκρατίας χωρίς να εισβάλλουν, όπως προσπάθησαν στο Ιράκ την δεκαετία του 1990. Όμως, σε αντίθεση με πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής που έχουν γίνει πιο ασταθείς τα τελευταία χρόνια, το Ιράν δεν αποτελεί ένα τεχνητό δημιούργημα της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας, αλλά είναι ένας χιλιετής πολιτισμός, ο εθνικισμός του οποίου είναι βαθύς. Οι Ιρανοί δεν είναι πιθανό να ανταποκριθούν σε έναν μεγάλο πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες κατηγορώντας την ηγεσία τους και προσπαθώντας να την ανατρέψουν. Ακόμα κι αν το έπρατταν, το πιο πιθανό αποτέλεσμα θα ήταν η μετάβαση από την διακυβέρνηση των κληρικών σε μια στρατιωτική δικτατορία με επικεφαλής το ισχυρό Σώμα της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς. Στην χειρότερη περίπτωση, η εσωτερική κατάρρευση θα οδηγήσει σε εμφύλιο πόλεμο, όπως συνέβη με αρκετούς γείτονες του Ιράν, δημιουργώντας δυνητικά περιοχές καταφύγια για τρομοκράτες και τεράστιες ροές προσφύγων.

05062019-4.jpg

Πύραυλοι που εκτοξεύθηκαν κατά την διάρκεια παιγνίων πολέμου σε έρημο νοτιοανατολικά της Τεχεράνης, τον Νοέμβριο του 2006. FARS NEWS / REUTERS
---------------------------------------------------

Ακόμη και αν δεν υπάρξουν τέτοια σενάρια της χειρότερης πιθανότητας (worst-case scenarios), οποιοσδήποτε πόλεμος με το Ιράν θα δεσμεύσει τις Ηνωμένες Πολιτείες σε μια ακόμη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή για τα επόμενα χρόνια. Ο πόλεμος και τα επακόλουθά του θα κοστίσουν πιθανώς εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια και δεν θα επιβαρύνουν μόνο τον Trump, αλλά και τους μελλοντικούς προέδρους των ΗΠΑ. Μια τέτοια δέσμευση θα σήμαινε το τέλος της υποτιθέμενης στροφής των Ηνωμένων Πολιτειών προς τον ανταγωνισμό μεγάλων δυνάμεων με την Ρωσία και την Κίνα.

Πιθανότατα, όλα τα μέρη καταλαβαίνουν αυτούς τους κινδύνους -και κυρίως η ιρανική κυβέρνηση, για την οποία ένας πόλεμος με τις Ηνωμένες Πολιτείες θα ήταν ιδιαίτερα καταστροφικός. Και για τον λόγο αυτό, και οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να προσπαθούν να αποφύγουν έναν πόλεμο. Αλλά μερικές φορές ακόμη και πόλεμοι που δεν θέλει κανείς, εξακολουθούν να συμβαίνουν. Η διοίκηση του Τραμπ και η Ισλαμική Δημοκρατία θα πρέπει να βαδίσουν πολύ πιο προσεκτικά, αν δεν θέλουν να στείλουν τις χώρες τους σε μια επικίνδυνη και δαπανηρή περιδίνηση που θα ξεφύγει γρήγορα από τον έλεγχο.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/iran/2019-06-04/what-war-iran-wo...