Το μέλλον της Κίνας είναι το παρόν της Νότιας Κορέας | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Το μέλλον της Κίνας είναι το παρόν της Νότιας Κορέας

Γιατί μετά την στασιμότητα θα ακολουθήσει η φιλελευθεροποίηση

Μετά το θάνατο του Park, διαδοχικές κυβερνήσεις της Νότιας Κορέας συνέχισαν να απελευθερώνουν τους τομείς της οικονομίας που βρίσκονταν υπό τον άμεσο κυβερνητικό έλεγχο. Στην δεκαετία του 1980, η κυβέρνηση άνοιξε τις κεφαλαιαγορές της χώρας, επιτρέποντας στις εταιρείες της Νότιας Κορέας να αντλούν κεφάλαια από τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και όχι από κρατικές τράπεζες. Το 1997, η Νότια Κορέα έπεσε θύμα της ασιατικής χρηματοπιστωτικής κρίσης, αναγκάζοντας την χώρα να ζητήσει διάσωση από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Ήταν μια ταπεινωτική στιγμή για την Σεούλ, αλλά οι ηγέτες χρησιμοποίησαν την κρίση για να προωθήσουν σημαντικές μεταρρυθμίσεις με γνώμονα την αγορά, οι οποίες διέλυσαν το κεντρικά σχεδιασμένο επενδυτικό μοντέλο. Δύο χρόνια αργότερα, η οικονομία αναπτυσσόταν και πάλι, σημειώνοντας ρυθμό ανάπτυξης 11% το 1999. Παράλληλα, η Νότια Κορέα ενσωματωνόταν όλο και περισσότερο στην αυξανόμενη φιλελεύθερη οικονομική τάξη, προσχωρώντας στον ΠΟΕ το 1995, στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης το 1996 , και συνάπτοντας 15 συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με 52 εταίρους, μεταξύ των οποίων η ΕΕ (το 2011), οι Ηνωμένες Πολιτείες (το 2012) και η Κίνα (το 2015). Η μετάβαση της χώρας από την καταπιεστική στασιμότητα στην δημοκρατική ισχύ ήταν πλήρης.

Η ΕΠΟΧΗ PARK CHUNG-HEE ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ

Όπως και η Νότια Κορέα κατά την διάρκεια της εποχής του Παρκ, η Κίνα βιώνει τα όρια της οικονομικής απελευθέρωσης χωρίς πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Η κινεζική οικονομία [8] σήμερα πάσχει από μαζική αναποτελεσματικότητα και προβλήματα παραγωγής λόγω υπερβολικής εξάρτησης από τον κρατικό έλεγχο. Οι κρατικές επιχειρήσεις έχουν γίνει ένα σημαντικό βάρος για την οικονομία, αλλά η μεταρρύθμιση έχει σταματήσει. Εν τω μεταξύ, οι κινεζικές τράπεζες επιβαρύνονται με τεράστια ποσά επισφαλών δανείων. Η φούσκα των ακινήτων, το προϊόν του υπερβολικού χρέους και της υπερβολικής οικοδόμησης, θα μπορούσε να σκάσει ανά πάσα στιγμή.

Παρά τα προβλήματα αυτά, το τεράστιο μέγεθος του επιτεύγματος του ΚΚΚ για την άρση της χώρας από την φτώχεια και τη μετατροπή της στην δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο [9] έχει πείσει πολλούς παρατηρητές ότι οι Κινέζοι μπορεί πράγματι να έχουν βρει κάτι. Και η ικανότητα του καθεστώτος μέχρι τώρα να διαψεύδει τις περιοδικές προβλέψεις για τον θάνατό του έχει οδηγήσει πολλούς παρατηρητές να υποστηρίξουν ότι το λεγόμενο κινεζικό μοντέλο προσφέρει μια εναλλακτική πορεία πολιτικής και οικονομικής ανάπτυξης.

Αυτή η τάση να βλέπουμε το κινεζικό σύστημα ως κάτι άλλο εκτός από προ-φιλελεύθερο, προ-δημοκρατικό, και μάλιστα προ-μοντέρνο αυταρχισμό, ενισχύεται από την ευρεία αυτο-αμφιβολία μέσα στις φιλελεύθερες δημοκρατίες σήμερα. Η άνοδος της Κίνας έρχεται σε μια στιγμή βαθιάς ανησυχίας [10] σχετικά με τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της φιλελεύθερης διεθνούς τάξης. Αυτές οι δύο εξελίξεις συμβαίνουν ταυτόχρονα, αλλά είναι προϊόν δύο πολύ διαφορετικών δυνάμεων. Η άνοδος της Κίνας είναι η ιστορία μιας αναπτυσσόμενης χώρας που γίνεται αναπτυγμένη, ενώ η τρέχουσα ενδοσκόπηση της Δύσης αποτελεί μια κρίση επιτυχίας που προήλθε από την πλήρη υιοθέτηση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής απελευθέρωσης.

Μήπως το Πεκίνο έχει βρει μια νέα μορφή κρατικού καπιταλισμού που θα ξεπεράσει ή και θα επιβιώσει [11] της φιλελεύθερης δημοκρατίας; Θα ήταν περίεργο εάν ο δρόμος της Κίνας αποκλίνει ξαφνικά από εκείνον της Νότιας Κορέας. Ακριβώς όπως η «δημοκρατία κορεατικού τύπου» δεν ήταν τίποτε άλλο παρά ένας ευφημισμός για την αναχρονιστική δικτατορία, το ίδιο ισχύει και για τον «σοσιαλισμό με κινεζικά χαρακτηριστικά».

Υπάρχουν δυο δυνατοί δρόμοι για να προχωρήσει η Κίνα: Η πολιτική φιλελευθεροποίηση, η οποία θα επέτρεπε την συνέχιση της οικονομικής επιτυχίας ή η αυταρχική περιστολή, η οποία θα υπονόμευε αργά αλλά σίγουρα την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Το μάθημα από τη Νότια Κορέα είναι ότι όταν πρόκειται για την διατήρηση της οικονομικής ανάπτυξης, η πολιτική φιλελευθεροποίηση δεν αποτελεί θέμα επιλογής.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/asia/2018-08-13/chinas-future-so...