Το Libra του Facebook θα αλλάξει τον τρόπο της παγκόσμιας τραπεζικής;

Το Libra θα υπονομεύσει τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα; Δεδομένης της κλίμακας και του ιστορικού του Facebook, η δυνατότητα αξίζει να ληφθεί σοβαρά υπόψη. Εκτός από το να βάλει σε τραπεζικές συναλλαγές αυτούς που δεν είχαν σχέση με τράπεζες, το Libra θα μπορούσε να αντικαταστήσει τους παραδοσιακούς μεσάζοντες σε διασυνοριακές συναλλαγές, όπως τα εμβάσματα, τα οποία ανέρχονται σε περισσότερα από 600 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Το Libra θα μπορούσε επίσης να καταλήξει να μειώσει την δύναμη των κεντρικών τραπεζών σε χώρες με αδύναμα νομίσματα ή με ισχυρούς ελέγχους κεφαλαίου, επειδή θα επιτρέψει στους ανθρώπους να μεταφέρουν τα χρήματά τους από αυτές τις χώρες πιο εύκολα. Αν έχουν δεσμευτεί αρκετά κεφάλαια στο Libra Reserve, το Libra θα μπορούσε να γίνει μια γιγαντιαία σκιώδης τράπεζα, διαφορετική από το υφιστάμενο χρηματοπιστωτικό σύστημα, αλλά συνδεδεμένη με αυτό.

Η κατάσταση προοιωνίζεται αρνητικά για τις κυβερνήσεις που είναι επιφορτισμένες με την ρύθμιση και την παρακολούθηση των μεταβιβάσεων πλούτου. Κατ’ αρχήν, το Libra θα μπορούσε να εμποδίσει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες [ξέπλυμα χρήματος] και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Επιπλέον, τα κράτη θα χρειαστεί να εφαρμόσουν τίτλους, τραπεζικές και άλλες κατηγορίες οικονομικών ρυθμίσεων στην Libra Association και στο νόμισμα Libra. Πώς θα το κάνουν αυτό παραμένει ασαφές. Τέλος, το Libra θα πρέπει να λογοδοτεί σε δημόσιους και ιδιωτικούς δρώντες -πανικοβλημένους σχετικά με την οικονομική αστάθεια- εάν οι χρήστες τραβήξουν χρήματα κατά την διάρκεια μιας κρίσης.

Αυτά τα θέματα θα χρειαστούν χρόνο για να τύχουν επεξεργασίας, έστω και αν το Libra ξεπεράσει επιτυχώς τα αρχικά προβλήματα. Το λιγότερο, η ημερομηνία έναρξης που έχει θέσει το Facebook για τα μέσα του 2020 φαίνεται μακράν αισιόδοξη. Πριν από δέκα χρόνια, οι ρυθμιστικές Αρχές μπορεί να περίμεναν να δουν ποια προβλήματα θα προέκυπταν με την πάροδο του χρόνου. Σήμερα, θα είναι σημαντικά πιο επιθετικές στα αρχικά στάδια. Το Facebook είναι ήδη στο στόχαστρο των κυβερνήσεων σε όλο τον κόσμο, και το διακύβευμα δεν είναι τίποτα λιγότερο από την σταθερότητα της παγκόσμιας οικονομίας.

Τελικά, η πρωτοβουλία του Facebook θα επιταχύνει τις προσπάθειες που βρίσκονται τώρα εν εξελίξει για την προσαρμογή των κρυπτονομισμάτων και των εφαρμογών που βασίζονται σε blockchain σε νομικά και κανονιστικά πλαίσια. Με την ρύθμιση των νέων τεχνολογιών, οι κυβερνήσεις επιβάλλουν κόστη και περιορισμούς σε καινοτόμα εργαλεία όπως το blockchain. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, τέτοια όρια είναι υγιή. Τα συστήματα βασισμένα σε blockchain πρέπει να είναι αξιόπιστα ώστε να χρησιμεύσουν ως πλατφόρμες συναλλαγών. Ένα μεγάλο μέρος του σημερινού χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι απαρχαιωμένο [αν το δει κανείς] κάτω από την επιφάνεια. Το blockchain είναι μια πιο αποδοτική τεχνολογία, αλλά η αύρα της παρανομίας και της απάτης αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την υιοθέτησή της.

ΤΟ LIBRA ΚΑΙ Η ΝΕΜΕΣΗ ΤΟΥ

Η χώρα με τις περισσότερες απώλειες από το Libra έχει επίσης τα περισσότερα να κερδίσει από μια επανάσταση στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αυτή η χώρα είναι η Κίνα. Η Κίνα απαγορεύει το Facebook και απαγορεύει συναλλαγές σε κρυπτονομίσματα (όπως το Bitcoin) που θα μπορούσαν να παρακάμψουν τους ελέγχους κεφαλαίου. Η Κίνα φιλοξενεί επίσης τα μεγαλύτερα συστήματα ψηφιακών πληρωμών στον κόσμο. Τα WeChatPay και AliPay επεξεργάζονται από κοινού τόσες συναλλαγές ημερησίως όσες οι Ηνωμένες Πολιτείες σε εννέα μήνες. Λειτουργούν μόνο με το νόμισμα της Κίνας, το ρενμίνμπι, και ελέγχονται κεντρικά, γεγονός που καθιστά εύκολο για την κυβέρνηση να έχει πρόσβαση ή να περιορίζει τις πληρωμές. Το επιχείρημα του Facebook στις ρυθμιστικές Αρχές είναι ότι εάν μια αμερικανική εταιρεία δεν κινηθεί επιθετικά στις πληρωμές που βασίζονται σε blockchain, θα το κάνει η Κίνα. Η αλήθεια είναι ότι η είσοδος του Facebook έχει επιταχύνει τις κινήσεις της Κίνας προς αυτήν την κατεύθυνση.

Καμία χώρα δεν ενδιαφέρεται περισσότερο από την Κίνα για να εκτοπίσει την αμερικανική ηγεμονία επί των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών θεσμών. Τα κρυπτονομίσματα εξυπηρετούν αυτόν τον στόχο. Για τον σκοπό αυτό, το Πεκίνο ίδρυσε ένα Εργαστήριο Ερευνών Ψηφιακών Νομισμάτων πριν από δύο χρόνια και διερευνά την δική του εναλλακτική για το Libra. Ίσως η επόμενη κίνηση θα είναι οι χώρες του G-7, οι οποίες δεν θέλουν ούτε ένα κυριαρχούμενο από την Κίνα σύστημα ούτε ένα κυριαρχούμενο από το Facebook, να δημιουργήσουν το δικό τους παγκόσμιο ψηφιακό νομισματικό μέσο. Υπάρχει επίσης το ΔΝΤ, του οποίου η [πρώην] διευθύντρια, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει ήδη υπαινιχθεί ένα πιθανό «IMFcoin» με βάση τα περιουσιακά στοιχεία που υποστηρίζονται από το ΔΝΤ και είναι γνωστά ως Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα.

Τελικά, τα νέα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πιθανόν να συμπληρώσουν τα υφιστάμενα και όχι να τα αντικαταστήσουν. Τα νέα συστήματα πρέπει να αλληλεπιδρούν με τα παλιά. Και θα υπάρξουν πάντα συμβιβασμοί. Εάν θέλετε να κάνετε εύκολη την αποστολή χρημάτων σε όλο τον κόσμο χωρίς επαχθή επαλήθευση ταυτότητας, δεν μπορείτε ταυτόχρονα να καταστήσετε δύσκολο για κάποιον που υπόκειται σε κυρώσεις από τις ΗΠΑ να πληρώνει τρομοκρατικές οργανώσεις ή άτομα που ξεπλένουν χρήμα. Το Libra ίσως να αναπτύξει καλύτερες ποντικοπαγίδες, αλλά με κόστος στην προσβασιμότητα και την ευκολία χρήσης. Το Facebook θα πρέπει να βρει μια ισορροπία που να λειτουργεί.