Μπορεί η Γροιλανδία να κερδίσει την ανεξαρτησία της με την πώληση λιωμένου πάγου;

Η Γροιλανδία είναι 50 φορές μεγαλύτερη από την Δανία, αλλά το 80% της επιφάνειάς της καλύπτεται από πάγο. Οι 56.000 κάτοικοι του νησιού περιορίζονται σε παράκτιους οικισμούς, από τους οποίους κανένας δεν συνδέεται με δρόμους. Η ναυτιλία είναι επομένως απαραίτητη για την ευημερία των περισσότερων Γροιλανδών. Η Βασιλική Αρκτική Γραμμή (Royal Arctic Line, RAL), ένας από τους διαδόχους του αποικιακού εμπορικού μοντέλου, δεν είναι λάθος να αυτοαποκαλείται «γραμμή ζωής της Γροιλανδίας». Η ναυτιλιακή εταιρεία ανήκει εξ ολοκλήρου στην κυβέρνηση της Γροιλανδίας και, όπως και ο αποικιακός προκάτοχός της, κερδίζει από την αποκλειστική παραχώρηση όλων των θαλάσσιων φορτίων που μεταφέρονται προς, από και εντός της Γροιλανδίας. Ωστόσο, η μοναδική σύνδεση της RAL με την ηπειρωτική Ευρώπη είναι το Aalborg της Δανίας, καθιστώντας τη ναυτιλία προς και από την Γροιλανδία υπερβολικά δαπανηρή για τις περισσότερες επιχειρήσεις που εδρεύουν εκτός της Δανίας. Και έτσι, αναμενόμενα, το 63% [3] όλων των εισαγωγών της Γροιλανδίας εξακολουθεί να προέρχεται από την Δανία.

Οι συνέπειες αυτής της παράξενης ρύθμισης μπορούν να γίνουν αισθητές σε ολόκληρη την Γροιλανδία, όχι μόνο στις υψηλές τιμές των εισαγωγών αλλά στα ίδια τα προϊόντα. Παράλληλα με τα κομμάτια του μοσχοβούβαλου και των ταράνδων, τα μπακάλικα φέρνουν οργανικά χορτοφαγικά κεφτεδάκια από την Σκανδιναβία. Στο Ilulissat, μια πόλη 4.413 κατοίκων και έναν δημοφιλή τουριστικό προορισμό, 150 μίλια βόρεια του Αρκτικού Κύκλου, τα τραμπολίνα σηματοδοτούν τους κήπους των ανθρώπων, όπως συμβαίνει στα προάστια της Κοπεγχάγης. Το Faxe Kondi, ένα δανέζικο αναψυκτικό, είναι ακόμη πιο πανταχού παρόν στην Γροιλανδία απ’ όσο στην Δανία, όπου αντιμετωπίζει μεγαλύτερο ανταγωνισμό από την Pepsi και την Coca-Cola.

Τα ζαχαρούχα ποτά δεν καλύπτουν την πικρή επίγευση της αποικιοκρατίας, ούτε έχουν ενσταλάξει μια αληθινή εθνικής αίσθηση του ανήκειν. Σε πρόσφατη δημοσκόπηση [4] που διενεργήθηκε από τα Πανεπιστήμια της Γροιλανδίας και της Κοπεγχάγης, το 67,7% των Γροιλανδών ευνόησε την ανεξαρτησία [5] από την Δανία εντός [των επομένων] 20 ετών. Για να φτάσει εκεί, το νησί θα πρέπει να είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει τον δημόσιο προϋπολογισμό του χωρίς υποστήριξη από την Κοπεγχάγη. «Θέλουμε να απαλλαγούμε από την κρατική επιχορήγηση επειδή θέλουμε την ανεξαρτησία», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας, Kim Kielsen, στο The Economist το 2018. Από την καθιέρωση της εσωτερικής διακυβέρνησης πριν από 40 χρόνια, η κυβέρνηση έχει εντοπίσει πολλά διαφορετικά μονοπάτια προς την οικονομική ανεξαρτησία. Τα περισσότερα, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων πετρελαίου και ορυχείων, δεν έχουν ακόμη ξεκινήσει -ακόμη και αφότου η μεταφορά πετρελαίου απαλλάχθηκε από το μονοπώλιο της RAL στη ναυτιλία. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το πετρέλαιο παραμένει σε μεγάλο βαθμό απρόσιτο κάτω από βαθιά στρώματα βυθού και η Γροιλανδία έχει περιορισμένη δυνατότητα εργασιών και επεξεργασίας για να αφιερώσει στο ουράνιο και τα ορυκτά σπανίων γαιών, πόσω μάλλον να χειριστεί τις πιθανές συνέπειες για το περιβάλλον της.

Τα τελευταία χρόνια, φαίνεται ότι η κυβέρνηση έχει θέσει τις ελπίδες της στους πλούσιους υδάτινους πόρους της χώρας. Η κυβέρνηση στη Nuuk έχει δοκιμάσει την καθαρότητα του νερού και έχει εντοπίσει τις καλύτερες θέσεις για να την μαζεύει μαζικά. Με βάση τις χημικές, φυσικές και μικροβιολογικές αναλύσεις, το Υπουργείο Βιομηχανίας, Ενέργειας και Έρευνας ισχυρίζεται [6] ότι το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας είναι η «πιο παρθένα δεξαμενή γλυκού νερού στο βόρειο ημισφαίριο». Οι ντόπιοι το γνωρίζουν αυτό -οι Γροιλανδοί καταναλώνουν επί αιώνες λιωμένο πάγο- και οι επισκέπτες με τα σακίδια συνιστάται να μπορούν να πίνουν οποιοδήποτε νερό αρκεί να είναι τρεχούμενο. Ένα πληροφοριακό φυλλάδιο για τις δυνητικές εταιρείες ύδρευσης δείχνει μια γυναίκα που γέρνει πάνω από την άκρη ενός σκάφους, κρατώντας μια πλαστική κανάτα σε έναν χείμαρρο. Η συλλογή χύμα για εμπορικούς σκοπούς είναι λίγο πιο περίπλοκη, αλλά ακόμη και το νερό που συλλέγεται με αυτόν τον τρόπο απαιτεί λίγη επεξεργασία πριν να φτάσει στην παγκόσμια αγορά.

Οπλισμένοι με γυαλιστερά φυλλάδια, εκπρόσωποι της κυβέρνησης ταξιδεύουν σε όλο τον πλανήτη για να προσελκύσουν εταιρείες ώστε να υποβάλουν αίτηση για τις πέντε διαθέσιμες άδειες. Σύμφωνα με την δελεαστική ρητορική, το πόσιμο νερό [υψηλής] ποιότητας καθίσταται σπάνιο και «το καθαρό νερό που τρέχει από το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας παρέχει την λύση». Η ανάπτυξη της βιομηχανίας εμφιαλωμένου νερού θα έχει σίγουρα περιβαλλοντικό κόστος, δεδομένου του δυνητικού αποτυπώματος άνθρακα των πλοίων που θα ταξιδεύουν προς και από την απομακρυσμένη Γροιλανδία και το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος του εμφιαλωμένου νερού βασίζεται στα (με βάση το πετρέλαιο) πλαστικά για συσκευασία. Αλλά η κυβέρνηση της Γροιλανδίας είναι κατανοητό ότι πιέζει προς τα εμπρός. Τον Μάιο, μια ομάδα από το υπουργείο οδήγησε ένα γκρουπ διεθνών επισκεπτών στις τοποθεσίες όπου υποτίθεται ότι θα συλλεχθεί το νερό.

Το αν το σχέδιο θα προσελκύσει στην πραγματικότητα αρκετά τέλη αδειοδότησης και οι φόρους για να βοηθήσει την κυβέρνηση να κλείσει την «τρύπα» στον προϋπολογισμό, μένει να φανεί. Σε μια από τις πέντε τοποθεσίες της τρέχουσας διαδικασίας υποβολής προσφορών, η απορροή νερού [από λιωμένο πάγο] είναι κατά μέσο όρο 4,16 γιγατόνους κάθε χρόνο -πολύ περισσότερο από όσο είναι πιθανό να συγκεντρώσει μια εταιρεία όπως η Inland Ice του Thomas Vildersboll, η οποία τοποθετείται εμπορικά με βάση την εξαιρετικότητά της. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αναζητήσει εταιρείες που επιθυμούν να δημιουργήσουν ένα φθηνότερο προϊόν μαζικής αγοράς.