Ο Bolsonaro τροφοδοτεί τις φλόγες

Στο ανταγωνισμό μεταξύ των τριών παρατάξεων που συγκροτούν την κυβέρνηση της Βραζιλίας, η φιλελεύθερη, υπέρ των επιχειρήσεων, παράταξη κατέχει ένα ατού και αυτό είναι η αβέβαιη κατάσταση της οικονομίας της Βραζιλίας με τις χαμηλές επιδόσεις της και τις φουσκωμένες τάξεις των 13 εκατομμυρίων ανέργων της. Αν δεν μπορέσει να επιτύχει μια επιστροφή σε σημαντική οικονομική ανάπτυξη, ο Bolsonaro πιθανώς δεν θα δει τα χαμηλά ποσοστά έγκρισής του να ανακάμπτουν. Η κυβέρνησή του έχει υποκύψει στις πιέσεις του επιχειρηματικού τομέα και παλαιότερα. Ως εκλεγμένος πρόεδρος το φθινόπωρο του 2018, ο Bolsonaro εξέφρασε την προθυμία του να αποσυρθεί από την συμφωνία του Παρισιού για την αλλαγή του κλίματος. Οι πρεσβευτές από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συντόνισαν μια εκστρατεία πίεσης, συναντώντας έναν προς έναν τους Βραζιλιάνους γερουσιαστές που εκπροσωπούσαν την αγροτική βιομηχανία. Οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες είπαν στους νομοθέτες ότι εάν η Βραζιλία εγκαταλείψει την συμφωνία του Παρισιού, οι καταναλωτές σε όλη την Ευρώπη θα μποϊκοτάρουν τα βραζιλιάνικα προϊόντα. Μέρες αργότερα, ο Salles, υπουργός Περιβάλλοντος, ανακοίνωσε ότι η Βραζιλία δεν θα παραιτηθεί από τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο Παρίσι.

Παρόλα αυτά, η ευρωπαϊκή πίεση μπορεί να μην κάνει μεγάλη εντύπωση στην εσωτερική πολιτική της Βραζιλίας. Σε αντίθεση με τις μεγάλες γεωργικές ενώσεις, οι μικροί αγρότες της Βραζιλίας εξακολουθούν να υποστηρίζουν την χαλάρωση των περιβαλλοντικών προστασιών από τον Bolsonaro. Έχοντας λιγότερη έκθεση στην διεθνή αγορά, αυτοί οι αγρότες τείνουν να προτιμούν χαλαρούς περιβαλλοντικούς κανόνες. Συχνά συμμετέχουν ενεργά στην αποδάσωση και δεν ενδιαφέρονται ή δεν γνωρίζουν τις παγκόσμιες επιπτώσεις της. Και η Βραζιλία δεν θα μείνει χωρίς εμπορικούς εταίρους σε περίπτωση ευρωπαϊκού μποϊκοτάζ: Η Κίνα αγοράζει το 80% των εξαγωγών σόγιας της Βραζιλίας και αυτή η σχέση αποδείχθηκε ότι δεν αντιδρά στο ξήλωμα των μέτρων προστασίας του περιβάλλοντος από τον Bolsonaro.

Ο Bolsonaro σίγουρα αντιμετωπίζει μικρή πίεση από τον Λευκό Οίκο. Κατά την συνάντηση του G-7 στο Μπιαρίτς τον Αύγουστο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, όντας και ο ίδιος σκεπτικιστής σχετικά με το κλίμα, απέρριψε την πυρκαγιά του Αμαζονίου ως ένα «εξειδικευμένο θέμα». Ακόμη και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν είναι ενωμένοι στην προσέγγισή τους. Ο Macron υιοθέτησε μια επιθετική στρατηγική κατηγορώντας τον πρόεδρο της Βραζιλίας ότι ψεύδεται και επιμένοντας ότι δεν θα επικυρώσει την συμφωνία ΕΕ-Mercosur υπό τις παρούσες συνθήκες. Η καγκελάριος της Γερμανίας, Άνγκελα Μέρκελ, διαφωνεί, υποστηρίζοντας ότι η άρνηση επικύρωσης της εμπορικής συμφωνίας δεν θα εμποδίσει «ούτε ένα εκτάριο» από το να ξυλευθεί παράνομα στο τροπικό δάσος της Βραζιλίας.

Η αποστολή στρατευμάτων στον Αμαζόνιο για την ανάσχεση των πυρκαγιών είναι αξιέπαινη αλλά ανεπαρκής. Για να προστατεύσει πραγματικά το τροπικό δάσος και να λάβει σοβαρά υπόψη τις περιβαλλοντικές ευθύνες της Βραζιλίας, ο Bolsonaro πρέπει να αντιστρέψει την συστηματική εξασθένιση της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος από την κυβέρνησή του. Πρέπει να αναγνωρίσει ρητά ότι η κλιματική αλλαγή είναι πραγματική. Και θα πρέπει να δεχθεί ότι οι ΜΚΟ συμβάλλουν θετικά στην καταπολέμηση της αποψίλωσης των δασών.

Μια τέτοια μεταστροφή είναι εξαιρετικά απίθανη. Οι ιδεολογικές αντι-περιβαλλοντικές απόψεις του Bolsonaro συνδέονται βαθύτατα με ολόκληρο το πολιτικό του σχέδιο. Οι οικονομικά φιλελεύθεροι μπορεί να εγείρουν το φάσμα μιας διαλυμένης εμπορικής συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, του μποϊκοτάζ των καταναλωτών, και της άρνησης μιας προσχώρησης στον ΟΟΣΑ- αλλά τέτοιες ρεαλιστικές ανησυχίες δεν μπορούν να επηρεάσουν έναν πρόεδρο τόσο δεσμευμένο στο να αψηφά, ανεξάρτητα από το κόστος.

Copyright © 2019 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/americas/2019-08-30/bolsonaro-fa...

Μπορείτε να ακολουθείτε το «Foreign Affairs, The Hellenic Edition» στο TWITTER στην διεύθυνση www.twitter.com/foreigngr αλλά και στο FACEBOOK, στην διεύθυνση www.facebook.com/ForeignAffairs.gr και στο linkedin στην διεύθυνση https://www.linkedin.com/company/foreign-affairs-the-hellenic-edition