Η αντίδραση του Ιράν στο χτύπημα κατά του Soleimani θα οδηγήσει σε πόλεμο; | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η αντίδραση του Ιράν στο χτύπημα κατά του Soleimani θα οδηγήσει σε πόλεμο;

Τι είναι πιθανό να κάνει η Τεχεράνη στην συνέχεια

Αλλά μια χαοτική απόσυρση των ΗΠΑ υπό πυρά θα μπορούσε επίσης να παρουσιάσει πραγματικούς κινδύνους. Η αποστολή για την αντιμετώπιση του ISIS εξακολουθεί να αποτελεί μια συνεχιζόμενη υπόθεση, και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγκαστούν να εγκαταλείψουν το Ιράκ, η προσπάθεια αυτή θα μπορούσε να υποστεί σοβαρό πλήγμα. Το ISIS διατηρεί μια υπόγεια παρουσία και θα μπορούσε να επωφεληθεί από το χάος μιας αμερικανικής απόσυρσης ή μιας διένεξης μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν για να βελτιώσει την θέση του στο Ιράκ.

Οι επιπτώσεις της δολοφονίας δεν θα περιοριστούν στο Ιράκ αναγκαστικά. Η λιβανέζικη Χεζμπολάχ, η οποία έχει στενή σχέση με το Ιράν και ενδέχεται να ανταποκριθεί στα ιρανικά αιτήματα, θα μπορούσε να επιτεθεί σε αμερικανικούς στόχους στον Λίβανο. Ακόμα κι αν το Ιράν αποφασίσει να αποφύγει μια μεγάλη κλιμάκωση στον Λίβανο, οι πράκτορες της Χεζμπολάχ έχουν διαχυθεί σε όλη τη Μέση Ανατολή και μπορούν να επιτεθούν στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλού στην περιοχή. Εναλλακτικά, η Χεζμπολάχ μπορεί να επιλέξει να ξεκινήσει πυραυλικές επιθέσεις στο ισραηλινό έδαφος, αν και αυτή η αντίδραση είναι λιγότερο πιθανή. Η Χεζμπολάχ θέλει να αποφύγει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ που θα καταστρέψει τον Λίβανο και η διοίκηση του Τραμπ έχει αναλάβει δημοσίως την ευθύνη για τον φόνο του Σολεϊμανί, αυξάνοντας την πιθανότητα ότι ένα χτύπημα αντιποίνων θα στοχεύσει απευθείας στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το Ιράν θα μπορούσε να διεξάγει επιθέσεις με πυραύλους κατά των αμερικανικών βάσεων στην Σαουδική Αραβία και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή κατά των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στον Κόλπο. Η ακρίβεια των χτυπημάτων των ιρανικών πυραύλων στην πετρελαϊκή μονάδα Abqaiq τον Σεπτέμβριο κατέλαβε εξαπίνης τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον υπόλοιπο κόσμο, αν και το Ιράν σκόπιμα προσπάθησε να κρατήσει την επίθεση περιορισμένη και συμβολική. Στο σημερινό κλίμα, το Ιράν θα μπορούσε να επιλέξει να γίνει πιο επιθετικό, υπολογίζοντας ότι στην αρένα των πυραυλικών χτυπημάτων υπήρξε εξαιρετικά επιτυχημένο στο να καταφέρνει χτυπήματα αποφεύγοντας αντίποινα τους τελευταίους έξι μήνες.

Πρέπει επίσης να περιμένουμε από το Ιράν να επιταχύνει σημαντικά το πυρηνικό του πρόγραμμα. Δεδομένου ότι η κυβέρνηση Trump εγκατέλειψε την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν τον Μάιο του 2018, το Ιράν ήταν αρκετά συγκρατημένο στην πυρηνική του αντίδραση. Μετά από έναν χρόνο παραμονής στην συμφωνία, τον Μάιο του 2019, το Ιράν άρχισε να παραβιάζει σταδιακά την συμφωνία κάνοντας μικρά βήματα κάθε 60 ημέρες. Το επόμενο παράθυρο διάρκειας 60 ημερών λήγει αυτή την εβδομάδα και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς αυτοσυγκράτηση μετά τον θάνατο του Σολεϊμανί. Το λιγότερο, το Ιράν θα ξεκινήσει εκ νέου το εμπλουτισμό του ουρανίου στο 19,75%, ένα σημαντικό βήμα προς το ουράνιο επιπέδου όπλου. Έχει απειλήσει πρόσφατα να προχωρήσει ακόμη περισσότερο, αποσυρόμενο από την Συνθήκη περί Μη Διάδοσης Πυρηνικών Όπλων ή απελαύνοντας τους επιθεωρητές. Αυτές θα ήταν βαθιά επικίνδυνες κινήσεις και μέχρι αυτή την εβδομάδα οι περισσότεροι αναλυτές πίστευαν ότι η Τεχεράνη ήταν απίθανο να τις κάνει πραγματικά. Τώρα μπορεί να βρίσκονται για τα καλά στο τραπέζι.

Ίσως το πιο προκλητικό πράγμα που θα μπορούσε να κάνει το Ιράν είναι να εκτελέσει τρομοκρατική επίθεση στο έδαφος των ΗΠΑ ή να προσπαθήσει να σκοτώσει έναν ανώτερο αξιωματούχο των ΗΠΑ στο επίπεδο του Σολεϊμανί. Αυτό θα ήταν πολύ πιο δύσκολο να το καταφέρει το Ιράν από όσο μια επίθεση στα συμφέροντα ή σε προσωπικό των ΗΠΑ στο εξωτερικό, αλλά μπορεί να θεωρηθεί από το Ιράν ως μια αρμόζουσα αναλογία. Η τελευταία φορά που το Ιράν είναι γνωστό ότι επιχείρησε επίθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν το 2011, όταν οι αμερικανικές υπηρεσίες επιβολής του νόμου και οι υπηρεσίες πληροφοριών ματαίωσαν μια συνωμοσία για την δολοφονία του πρεσβευτή της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσινγκτον, με το να ανατινάξουν ένα εστιατόριο. Σε αυτή την περίπτωση, η συνωμοσία εντοπίστηκε από νωρίς και ματαιώθηκε εύκολα λόγω της κακής ιρανικής τεχνικής. Το επεισόδιο υπονόησε ότι το Ιράν είναι πολύ λιγότερο ικανό εκτός της Μέσης Ανατολής παρά εντός της, μια εκτίμηση που υποστηρίζεται από τις ματαιωθείσες ιρανικές προσπάθειες βομβιστικών επιθέσεων στην Δανία και την Γαλλία φέτος. Έτσι, ενώ το Ιράν μπορεί να προσπαθήσει να διεξάγει μια επίθεση μέσα στις Ηνωμένες Πολιτείες, θα χρειαστεί να είναι τυχερό για να πετύχει.

Εάν η διοίκηση του Trump είναι έξυπνη, θα κάνει ό, τι μπορεί για να ενισχύσει τις εγκαταστάσεις των ΗΠΑ και να προστατεύσει τους Αμερικανούς, ενώ θα απορροφά μερικά από τα αναπόφευκτα χτυπήματα που έρχονται. Θα πρέπει επίσης να προσεγγίσει το Ιράν μέσω των εταίρων των ΗΠΑ που έχουν καλές σχέσεις με την χώρα, όπως το Ομάν, για να προσπαθήσει να αποκλιμακώσει ενώ ταυτόχρονα θα ορίσει σαφείς κόκκινες γραμμές ιδιωτικά ώστε να αποφευχθεί ένας ιρανικός εσφαλμένος υπολογισμός. Τέλος, ο Trump πρέπει να είναι ικανοποιημένος να δηλώσει τη νίκη και να καυχηθεί ότι πήρε το πάνω χέρι στο Ιράν φονεύοντας τον Soleimani -όχι να αναλάβει περαιτέρω στρατιωτικές ενέργειες. Αλλά αυτό το είδος συγκράτησης φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με την ίδια την φύση του Trump. Ακόμη και αν παρουσιάσει ασυνήθιστη αυτοσυγκράτηση τις προσεχείς εβδομάδες, η επιθυμία για εκδίκηση στο Ιράν, και η πολιτική δυναμική που ήδη δημιουργεί αυτή η επιθυμία, μπορεί να οδηγήσουν αναπόφευκτα τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ιράν σε μια μεγάλη σύγκρουση.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/iran/2020-01-03/will-irans-respo...