Η αυτοκρατορική προεδρία είναι μια χαρά | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η αυτοκρατορική προεδρία είναι μια χαρά

Μην εκλάβετε εσφαλμένα τη μομφή ως μια προσπάθεια του Κογκρέσου να ξαναπάρει εξουσία
Περίληψη: 

Μην ξεγελιέστε από την ξαφνική εστίαση του Κογκρέσου στην εξωτερική πολιτική. Το Κογκρέσο παραμένει σε αδύναμη θέση να περιορίσει τον πρόεδρο στο εξωτερικό.

Η SARAH BINDER είναι καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο George Washington και ανώτερη συνεργάτις του Ινστιτούτου Brookings.
Ο JAMES GOLDGEIER είναι ο ανώτερος επισκέπτης συνεργάτης (στην έδρα Robert Bosch) στο Ινστιτούτο Brookings και καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο American University.
Η ELIZABETH N. SAUNDERS είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Σχολή Εξωτερικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Georgetown.

Λιγότερο από μια εβδομάδα αφότου ο πρόεδρος Donald Trump διέταξε τον φόνο του διοικητή της ιρανικής Δύναμης Quds, Qasem Soleimani, η Βουλή των Αντιπροσώπων ενέκρινε ψήφισμα που απαιτεί από τον Trump να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου για οποιαδήποτε περαιτέρω στρατιωτική δράση εναντίον του Ιράν. Η Γερουσία πιθανότατα θα περάσει σύντομα παρόμοιο ψήφισμα, με πολλούς Ρεπουμπλικάνους να αναμένεται να ξεφύγουν από την κομματική γραμμή για να ψηφίσουν να ελεγχθεί η εξουσία του προέδρου να κάνει πολέμους. Και το Κογκρέσο βρίσκεται ταυτόχρονα βαθιά σε μια διαδικασία μομφής που προέκυψε από τις σχέσεις του προέδρου με την Ουκρανία.

22012020-1.jpg

Ο Trump στην ομιλία του «για την Κατάσταση της Ένωσης» στο Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον, τον Φεβρουάριο του 2019. Doug Mills / The New York Times
------------------------------------------------------

Κάποιος μπορεί να μπει στον πειρασμό να συμπεράνει από όλες αυτές τις δραστηριότητες ότι το νομοθετικό σώμα επιδιώκει τελικά να πάρει πίσω κάποια από την εξουσία επί της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας που έχει αναθέσει στον πρόεδρο μέσα στον τελευταίο μισό αιώνα και ιδιαίτερα μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001. Και βέβαια, τις εβδομάδες πριν από το χτύπημα κατά του Σολεϊμανί, το Σώμα άκουσε μαρτυρίες από μια σειρά διπλωματών και αξιωματούχων της εθνικής ασφάλειας για την εμπειρία τους κατά την δημιουργία και την υπεράσπιση της πολιτικής των ΗΠΑ έναντι της Ουκρανίας. Η Γερουσία προέβη σε ακροάσεις σχετικά με την έκθεση του γενικού επιθεωρητή για την προέλευση της έρευνας του FBI σχετικά με τους πιθανούς δεσμούς μεταξύ της [προεκλογικής] εκστρατείας του Τραμπ και της ρωσικής παρέμβασης στις εκλογές του 2016. Και το Κογκρέσο ψήφισε το ετήσιο νομοσχέδιο για την άμυνα, καθώς και μια εμπορική συμφωνία που θα αντικαταστήσει την Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερων Συναλλαγών (North American Free Trade Agreement, NAFTA).

Αλλά μην ξεγελιέστε από την ξαφνική εστίαση του Κογκρέσου στην εξωτερική πολιτική. Το Κογκρέσο παραμένει σε αδύναμη θέση να περιορίσει τον πρόεδρο στο εξωτερικό. Οι Δημοκρατικοί πιστεύουν ότι οι προσπάθειες του Trump να παρακρατήσει την βοήθεια για την Ουκρανία έως ότου η κυβέρνησή της συμφωνήσει να ερευνήσει εάν ο πρώην αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν συνιστούν κατάχρηση εξουσίας, και απαίτησαν μια ψηφοφορία για μομφή κατά του προέδρου. Ωστόσο, η έκβαση της δίκης στην Γερουσία θα αντικατοπτρίζει την εσωτερική πολιτική, όχι τις απόψεις των γερουσιαστών σχετικά με τη νομοθετική εποπτεία επί των εξωτερικών υποθέσεων. Η αδυναμία του Κογκρέσου να περάσει ένα απρόσβλητο από βέτο νομοσχέδιο για να περιορίσει τις πολεμικές εξουσίες του προέδρου στο Ιράν είναι ακόμη ένα σημάδι ότι η ισορροπία δυνάμεων στην εξωτερική πολιτική δεν μετατοπίζεται προς τον νομοθετικό κλάδο.

ΧΩΡΙΣ ΕΜΠΟΔΙΑ

Το 1973, ο ιστορικός Arthur Schlesinger ο νεώτερος, δημοσίευσε το βιβλίο The Imperial Presidency (Η Αυτοκρατορική Προεδρία), που περιγράφει λεπτομερώς την βαθμιαία επικράτηση του προέδρου έναντι του Κογκρέσου τις δεκαετίες μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι Ιδρυτές [του αμερικανικού έθνους] ανέθεσαν στο Κογκρέσο πολυάριθμες εξουσίες εξωτερικής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένης της εξουσίας να κηρύττει τον πόλεμο και να ρυθμίζει το εξωτερικό εμπόριο. Όμως, ο Schlesinger απέδειξε ότι οι ανάγκες του Ψυχρού Πολέμου, μαζί με τον συνταγματικό ορισμό του προέδρου ως αρχιστράτηγου και την προθυμία του νομοθέτη να μεταβιβάσει την εξουσία στον εκτελεστικό κλάδο για τις εξωτερικές υποθέσεις, επέτρεψαν στον πρόεδρο να χρησιμοποιήσει βία με λίγους περιορισμούς σε όλο τον κόσμο. Αυτή η τάση κορυφώθηκε με το Ψήφισμα για τον Κόλπο του Tonkin (1964 Gulf of Tonkin Resolution) το 1964, το οποίο έδωσε στον πρόεδρο Lyndon Johnson σχεδόν απεριόριστη εξουσία να χρησιμοποιήσει βία στη Νοτιοανατολική Ασία και είχε ως αποτέλεσμα την ιστορική τραγωδία στο Βιετνάμ.

Καθώς ο πόλεμος του Βιετνάμ τελείωνε, και η προεδρία του Ρίτσαρντ Νίξον εισερχόταν σε ταραγμένα νερά εγχωρίως, το Κογκρέσο προσπάθησε να επιβεβαιώσει εκ νέου τα προνόμιά του για την εξωτερική πολιτική. Το 1973, ψήφισε την Απόφαση για τις Εξουσίες του Πολέμου (War Powers Resolution, WPR), η οποία υποχρέωνε τον πρόεδρο να ειδοποιεί το Κογκρέσο σχετικά με την διαταγή στρατευμάτων να πολεμήσουν, και να ζητά άδεια για χρήση στρατιωτικής δύναμης (authorization for use of military force, AUMF) εάν τα στρατεύματα αυτά παραμείνουν αναπτυγμένα για περισσότερο από 60 ημέρες (με την δυνατότητα μιας περιόδου 30 ημερών για αποχώρηση). Ο Νίξον άσκησε βέτο στο ψήφισμα, αλλά το Κογκρέσο υπερίσχυσε του βέτο του. Έναν χρόνο αργότερα, η προεδρία του Νίξον τελείωσε ατιμωτικά και το 1975 η Γερουσία προχώρησε σε περαιτέρω περιορισμό της εκτελεστικής εξουσίας καθιερώνοντας αυτό που θα έμενε γνωστό ως Επιτροπή Τσερτς (Church Committee) από το όνομα του προέδρου της, τον Δημοκρατικό Γερουσιαστή Frank Church από το Αϊντάχο, για να εντοπίζει τις καταχρήσεις που διαπράττουν η CIA, το FBI, η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (National Security Agency, NSA) και η εφορία (Internal Revenue Service, IRS). Στην συνέχεια, το 1978, το Κογκρέσο ψήφισε τον νόμο για την Επιτήρηση των Εξωτερικών Πληροφοριών (Foreign Intelligence Surveillance Act), ο οποίος απαιτούσε από τον εκτελεστικό κλάδο να ζητά εντάλματα από το νεοσυσταθέν δικαστήριο FISA για παγιδεύσεις τηλεφώνων και άλλες δραστηριότητες παρακολούθησης.