Η Ουάσιγκτον πρέπει να προστατεύσει τους Σύρους που φεύγουν από την Idlib | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Η Ουάσιγκτον πρέπει να προστατεύσει τους Σύρους που φεύγουν από την Idlib

Μια ασφαλής ζώνη θα μπορούσε να αποτρέψει την ανθρωπιστική κρίση

Η ασφαλής ζώνη δεν είναι νέα ιδέα και έχει πολλά μειονεκτήματα που οδήγησαν την διοίκηση του Ομπάμα -στην οποία υπηρέτησα- να την απορρίψει. Το μεγαλύτερο δυνητικό πρόβλημα είναι η προστασία της ίδιας της ασφαλούς ζώνης. Οι συριακές δυνάμεις σχεδόν ασφαλώς θα δοκιμάσουν [να διαπεράσουν] την ασφαλή ζώνη, προκαλώντας μια τουρκική αμυντική αντίδραση. Εάν τα ρωσικά αεροσκάφη στηρίξουν μια συριακή εισβολή και βάλλουν κατά τουρκικών μονάδων που αμύνονται μέσα από την Τουρκία, τότε το ΝΑΤΟ [13] θα πρέπει να επικαλεστεί το άρθρο 5 για να υπερασπιστεί την τουρκική κυριαρχία και τις τουρκικές μονάδες. Αυτή η δέσμευση υπήρξε από τότε που η Τουρκία προσχώρησε στο ΝΑΤΟ πριν από 68 χρόνια, αλλά τώρα θα αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη δοκιμασία της. Η Ρωσία και η Συρία έχουν παραβιάσει τον τουρκικό εναέριο χώρο ή έχουν βάλλει κατά της Τουρκίας αρκετές φορές από το 2014. Όμως ποτέ στην ιστορία της συμμαχίας τόσο έντονες μάχες δεν μαίνονταν κοντά στα σύνορα του ΝΑΤΟ. Η Τουρκία έχει πολλούς επικριτές στην Ουάσινγκτον και σε άλλες πρωτεύουσες του ΝΑΤΟ, οι οποίοι είναι δυσαρεστημένοι με την αγορά ενός ρωσικού συστήματος αεροπορικής άμυνας από την Τουρκία, με το θλιβερό τουρκικό ιστορικό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εχθρότητά της έναντι των συριακών κουρδικών πολιτοφυλακών που συνεργάζονται με την Ουάσινγκτον ενάντια στο Ισλαμικό Κράτος (ή ISIS). Όμως, η Idlib δεν είναι το κατάλληλο μέρος για να τακτοποιηθούν οι λογαριασμοί με την Άγκυρα. Πέραν των υπέρογκων ανθρωπιστικών κινδύνων, η πιθανότητα τεράστιων νέων προσφυγικών ροών να αποσταθεροποιούν και πάλι την Ευρώπη, απαιτεί από το ΝΑΤΟ να σταθεί δίπλα στην Τουρκία εάν οι δυνάμεις της υπερασπίζονται μια ασφαλή ζώνη μόλις μέσα στην Συρία.

ΕΛΑΧΙΣΤΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥΣ

Για να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος μιας αντιπαράθεσης μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας, το μήνυμα από την Ουάσινγκτον και τις πρωτεύουσες του ΝΑΤΟ θα πρέπει να είναι σαφές: Τα μέλη του ΝΑΤΟ αναγνωρίζουν ότι η επικράτεια της ασφαλούς ζώνης είναι μέρος της Συρίας και πρέπει να επανέλθει στον κρατικό έλεγχο της Συρίας όταν υπάρξει πολιτική λύση στον πόλεμο. Τα μέλη του ΝΑΤΟ [15] πρέπει επίσης να υποστηρίξουν την πολιτική διαδικασία του ΟΗΕ την οποία επίσης υποστηρίζει η Ρωσία. Εν τω μεταξύ, η κυρίαρχη συριακή κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να παραβιάζει τους κανόνες της διεθνούς νομιμότητας με την εγχώρια βία της που ωθεί εκατομμύρια πολίτες της να φύγουν στα γειτονικά κράτη και προκαλεί την διεύρυνση της αστάθειας. Το ΝΑΤΟ θα υπερασπιστεί τα σύνορα των κρατών-μελών του.

Πέρα από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η υπεράσπιση της ασφαλούς ζώνης, η Τουρκία [16] και η διεθνής κοινότητα θα πρέπει να ελέγξουν εκείνους που επιζητούν προστασία εκεί, αποβάλλοντας τους τζιχαντιστές που αναμιγνύονται με τους φυγάδες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ δεν θα θέλουν να υπερασπιστούν, έστω και έμμεσα, μια στενή λωρίδα που κυριαρχείται από τρομοκρατικές ομάδες. Στην ιδανική περίπτωση, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα υιοθετήσει ψήφισμα που θα εγκρίνει την ασφαλή ζώνη και θα αναθέτει την ανάπτυξη διεθνών παρατηρητών που θα καθιερώσουν μηχανισμούς ελέγχου και μια δύναμη αστυνόμευσης αποδεκτής από τα μέλη του ΝΑΤΟ και την Ρωσία. Ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα μπορούσε επίσης να επιτρέψει στους εργαζόμενους της ανθρωπιστικής βοήθειας να έχουν πρόσβαση στην ασφαλή ζώνη.

Ένα ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών θα απαιτήσει βεβαίως την ρωσική συναίνεση, και η Μόσχα δεν θα συμφωνήσει χωρίς κίνητρο. Οι Δυτικές χώρες πρέπει να είναι έτοιμες να κάνουν μια παραχώρηση. Μια από τις επιλογές που πιθανώς θα προσελκύσει το ενδιαφέρον της Μόσχας θα είναι η άρση ορισμένων από τις πολλές κυρώσεις [17] κατά της συριακής κυβέρνησης. Για παράδειγμα, η Δύση θα μπορούσε να αναστείλει τις κυρώσεις κατά της παράδοσης πετρελαίου στην Συρία, ένα βήμα που θα βοηθούσε τον σύμμαχο της Ρωσίας στην Δαμασκό. Προφανώς, εάν οι συριακές ή οι ρωσικές στρατιωτικές ενέργειες κάνουν την ασφαλή ζώνη μη λειτουργική, οι κυρώσεις θα πρέπει να επιστρέψουν.

Μια ασφαλής ζώνη δεν είναι μακροπρόθεσμη λύση. Αλλά θα αποτρέψει μια σοβαρή και άμεση κρίση εάν, ή μάλλον όταν, ο συριακός στρατός αρχίσει να προχωρά ξανά κάτω από μια ρωσική αεροπορική ομπρέλα. Μια συρο-ρωσική νίκη στην Idlib [18] δεν απέχει πολύ, και εκατομμύρια πολίτες δεν έχουν πουθενά να πάνε εκτός από το να προσπαθήσουν να δραπετεύσουν προς την Ευρώπη. Η Ουάσινγκτον πρέπει να ξεκινήσει να θέτει τις βάσεις για μια ασφαλή ζώνη τώρα. Αυτό σημαίνει να αρχίσουν συνομιλίες άμεσα με τη Μόσχα για το απαράδεκτο του να οδηγηθούν οι πρόσφυγες στην Τουρκία, για τον τρόπο εντοπισμού των τζιχαντιστών, τον προσδιορισμό της μορφής της ασφαλούς ζώνης και τον τρόπο διευθέτησης μιας αποκλιμάκωσης, έτσι ώστε να μην καταρριφθεί άλλο ρωσικό αεροσκάφος μέσα στην Τουρκία. Αυτό σημαίνει επίσης την συγκέντρωση της στήριξης των μελών του ΝΑΤΟ για την υποστήριξη των τουρκικών σχεδίων και την οργάνωση μιας ανθρωπιστικής αντίδρασης για την υποστήριξη της ασφαλούς ζώνης. Η επόμενη επίθεση του στρατού του Συρίας θα μπορούσε να ξεκινήσει μέσα σε λίγες εβδομάδες. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.

Copyright © 2020 by the Council on Foreign Relations, Inc.
All rights reserved.

Στα αγγλικά: https://www.foreignaffairs.com/articles/turkey/2020-02-24/washington-mus...