Ο κορωνοϊός θα μπορούσε να αλλάξει την παγκόσμια τάξη

Με εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων τώρα να αυτο-απομονώνονται σε ολόκληρο τον κόσμο, η νέα πανδημία των κορωνοϊών έχει γίνει ένα πραγματικά παγκόσμιο γεγονός. Και ενώ οι γεωπολιτικές επιπτώσεις της πρέπει να θεωρηθούν δευτερεύουσες έναντι των θεμάτων υγείας και ασφάλειας, οι επιπτώσεις αυτές μπορεί, μακροπρόθεσμα, να αποδειχθούν εξίσου σοβαρές -ειδικά όταν πρόκειται για την παγκόσμια θέση των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι παγκόσμιες τάξεις έχουν την τάση να αλλάζουν σταδιακά στην αρχή και στην συνέχεια δια μιάς. Το 1956, μια κακοφτιαγμένη επέμβαση στο Suez αποκάλυψε την παρακμή της βρετανικής ισχύος και σήμανε το τέλος της βασιλείας του Ηνωμένου Βασιλείου ως παγκόσμια δύναμη. Σήμερα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν εγερθούν για να αντιμετωπίσουν την εποχή, η πανδημία του κορωνοϊού θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια άλλη «στιγμή Suez».

Ο Κινέζος πρόεδρος, Xi Jinping, επισκέπτεται ένα νοσοκομείο στην Wuhan, τον Μάρτιο του 2020. Xie Huanchi Xinhua / eyevine / Redux
-------------------------------------------------------------------------

Τώρα είναι ξεκάθαρο για όλους, εκτός από τους πιο παρωπιδικούς κομματικούς, ότι η Ουάσινγκτον έχει κακοτεχνήσει την αρχική της αντίδραση. Σφάλματα από βασικούς θεσμούς, από τον Λευκό Οίκο και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας μέχρι τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention, CDC), υπονόμευσαν την εμπιστοσύνη στην αντίληψη και στην ικανότητα της κυβέρνησης των ΗΠΑ. Οι δημόσιες δηλώσεις του προέδρου Donald Trump, είτε ως ανακοινώσεις του Οβάλ Γραφείου είτε ως πρωινά tweets, χρησίμευσαν σε μεγάλο βαθμό για να σπείρουν την σύγχυση και να εξαπλώσουν την αβεβαιότητα. Τόσο ο δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας αποδείχθηκαν φτωχά προετοιμασμένοι για να παράγουν και να διανείμουν τα απαραίτητα εργαλεία για [ιατρικά] τεστ και απαντήσεις. Και σε διεθνές επίπεδο, η πανδημία έχει ενισχύσει τα ένστικτα του Trump να το πάει μόνος του, και εξέθεσε το πόσο απροετοίμαστη είναι η Ουάσιγκτον να ηγηθεί μιας παγκόσμιας αντίδρασης.

Το status των Ηνωμένων Πολιτειών ως παγκόσμιου ηγέτη κατά τις τελευταίες επτά δεκαετίες είχε οικοδομηθεί όχι μόνο στον πλούτο και την ισχύ, αλλά επίσης, και εξίσου σημαντικά, στη νομιμοποίηση που απορρέει από την εσωτερική διακυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών, την παροχή παγκόσμιων δημόσιων αγαθών, την πρόνοια για τα κοινά αγαθά, καθώς και την ικανότητα και την προθυμία να συγκεντρώσει και να συντονίσει μια παγκόσμια αντίδραση σε κρίσεις. Η πανδημία των κορωνοϊών δοκιμάζει και τα τρία στοιχεία της ηγεσίας των ΗΠΑ. Μέχρι στιγμής, η Ουάσιγκτον αποτυγχάνει στην δοκιμασία.

Καθώς η Ουάσινγκτον παραπαίει, το Πεκίνο κινείται γρήγορα και επιδέξια για να επωφεληθεί από το άνοιγμα που δημιουργήθηκε από τα αμερικανικά λάθη, γεμίζοντας το κενό για να τοποθετήσει τον εαυτό του ως παγκόσμιο ηγέτη στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Προσπαθεί να διαλαλήσει το δικό του σύστημα, να παράσχει υλική βοήθεια σε άλλες χώρες και ακόμη και να οργανώσει άλλες κυβερνήσεις. Η ωμή αυτοπεποίθηση της κίνησης της Κίνας είναι δύσκολο να υπερτιμηθεί. Στο κάτω-κάτω, ήταν τα σφάλματα του ίδιου του Πεκίνου -ιδιαίτερα οι προσπάθειές του να κρύψει την σοβαρότητα και την εξάπλωση της επιδημίας- που συνέβαλαν στην δημιουργία της ίδιας της κρίσης που τώρα πλήττει μεγάλο μέρος του κόσμου. Ωστόσο, το Πεκίνο αντιλαμβάνεται ότι αν θεωρηθεί ότι ηγείται, και η Ουάσινγκτον θεωρείται ως ανίκανη ή απρόθυμη να το πράξει, αυτή η αντίληψη θα μπορούσε να μεταβάλει θεμελιωδώς την θέση των Ηνωμένων Πολιτειών στην παγκόσμια πολιτική και τον ανταγωνισμό για την ηγεσία στον 21ο αιώνα.

ΕΓΙΝΑΝ ΛΑΘΗ

Αμέσως μετά το ξέσπασμα [της επιδημίας] του νέου κορωνοϊού, που προκαλεί την ασθένεια που τώρα αναφέρεται ως COVID-19, τα λάθη των Κινέζων ηγετών συννέφιασαν την παγκόσμια θέση της χώρας τους. Ο ιός εντοπίστηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2019 στην πόλη Wuhan, αλλά οι αξιωματούχοι δεν το αποκάλυψαν επί μήνες και μάλιστα τιμώρησαν τους γιατρούς που το ανέφεραν για πρώτη φορά, σπαταλώντας πολύτιμο χρόνο και καθυστερώντας τουλάχιστον για πέντε εβδομάδες [1] τα μέτρα που θα μπορούσαν να εκπαιδεύσουν το κοινό, να σταματήσουν τα ταξίδια και να ενεργοποιήσουν εκτεταμένους ελέγχους. Ακόμη και όταν προέκυψε η πλήρης έκταση της κρίσης, το Πεκίνο ήλεγξε αυστηρά τις πληροφορίες, απέφυγε την βοήθεια του CDC, περιόρισε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας από το να ταξιδεύει στην Wuhan, πιθανότατα περιέκοψε τον αριθμό των λοιμώξεων και των θανάτων, και επανειλημμένα άλλαξε τα κριτήρια εγγραφής νέων περιστατικών COVID-19 –ίσως σε μια σκόπιμη προσπάθεια να χειραγωγήσει τον επίσημο αριθμό των κρουσμάτων.

Καθώς η κρίση επιδεινώθηκε τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, ορισμένοι παρατηρητές εξέφρασαν την εικασία ότι ο κορωνοϊός μπορεί να υπονομεύσει ακόμη και την ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Ονομάστηκε το «Τσερνομπίλ» της Κίνας. Ο Δρ Li Wenliang -ο νεαρός πληροφοριοδότης που φιμώθηκε από την κυβέρνηση, ο οποίος αργότερα υπέκυψε σε επιπλοκές από COVID-19- παρομοιάστηκε με τον «άνθρωπο του τανκ» της πλατείας Τιενανμέν.

Ωστόσο, στις αρχές Μαρτίου, η Κίνα ισχυριζόταν νίκη. Οι μαζικές καραντίνες, μια διακοπή των ταξιδιών, και η πλήρης παύση της περισσότερης καθημερινής ζωής σε ολόκληρη την επικράτεια πιστώθηκαν ότι σταμάτησαν την παλίρροια˙ οι επίσημες στατιστικές, όπως κι αν είναι, ανέφεραν ότι τα καθημερινά νέα κρούσματα στα μέσα Μαρτίου είχαν πέσει σε μονοψήφιο αριθμό [2] από εκατοντάδες στις αρχές Φεβρουαρίου. Σε μια έκπληξη για τους περισσότερους παρατηρητές, ο Κινέζος ηγέτης, Xi Jinping -ο οποίος ήταν ασυνήθιστα ήσυχος τις πρώτες εβδομάδες- άρχισε να τοποθετεί τον εαυτό του στο κέντρο της αντίδρασης [στην επιδημία]. Αυτόν τον μήνα, επισκέφθηκε προσωπικά την Γουχάν.