Μετά τον Kim Jong Un | Foreign Affairs - Hellenic Edition
Secure Connection

Μετά τον Kim Jong Un

Ήρθε η ώρα να γίνουν σχέδια για την αναπόφευκτη κρίση διαδοχής στην Βόρεια Κορέα
Περίληψη: 

Γιατροί της Νότιας Κορέας που έχουν αναλύσει βιντεοσκοπημένα πλάνα του Kim Jong Un σε συνόδους κορυφής φέρονται να εκτιμούν ότι είναι σωματικά αδύναμος για την ηλικία του. Αν και είναι μόλις 36 ετών, ο πρόωρος θάνατος του Κιμ αποτελεί μια πραγματική πιθανότητα, πράγμα που σημαίνει ότι η Βόρεια Κορέα θα μπορούσε να υποβληθεί σε μια μετάβαση ηγεσίας ανά πάσα στιγμή.

Η KATRIN FRASER KATZ είναι πρόσθετη επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κολούμπια και πρόσθετη εξωτερική συνεργάτις στο Γραφείο της έδρας για την Κορέα στο Center for Strategic and International Studies. Υπηρέτησε στο προσωπικό του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ από το 2007 έως το 2008.
Ο VICTOR CHA είναι αντιπρύτανης και κατέχει την έδρα D. S. Song-KF για την Διακυβέρνηση και τις Διεθνείς Υποθέσεις στην Σχολή Διεθνούς Υπηρεσίας Walsh στο Πανεπιστήμιο Georgetown, και ανώτερος σύμβουλος στο Center for Strategic and International Studies. Ο Τσα ήταν αναπληρωτής επικεφαλής της αντιπροσωπείας των ΗΠΑ που διαπραγματεύτηκε την πυρηνική συμφωνία με την Βόρεια Κορέα το 2007.

Η φρενίτιδα των μέσων ενημέρωσης τον περασμένο μήνα σχετικά με την υγεία και τον πιθανό θάνατο του ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Kim Jong Un, φαινόταν από πολλές απόψεις σαν ένας εύκολος περισπασμός. Κατά την διάρκεια μιας περιόδου σχεδόν τριών εβδομάδων, ξεκινώντας από τις 11 Απριλίου, όταν ο Κιμ δεν εμφανίστηκε στο κοινό, τα διεθνή μέσα ενημέρωσης μεγέθυναν αναφορές που δεν βασίζονταν σε πολλές πηγές [1] οι οποίες υποδήλωναν ότι μπορεί να βρίσκεται σε «σοβαρό κίνδυνο» [2] ή ακόμη και νεκρός [3] μετά από μια φημολογούμενη καρδιαγγειακή διαδικασία [4] που πήγε στραβά. Οι σατιρικές αναρτήσεις υπό το hashtag #KIMJONGUNDEAD, μια εκ των οποίων απεικόνιζε τον ηγέτη ως τουρσί σε «φυτική κατάσταση», κατέλαβαν τα κοινωνικά μέσα ορμητικά. Η επανεμφάνιση του Kim την 1η Μαΐου [5], ζωντανού και φαινομενικά καλά, σε μια τελετή που σηματοδότησε το άνοιγμα ενός εργοστασίου λιπασμάτων, εξέθεσε τις ειδησεογραφικές αναφορές ως υπερβολικές.

18052020-1.jpg

Ο Kim Jong Un χαιρετά το πλήθος που παρευρίσκεται σε στρατιωτική παρέλαση στην Πιονγιάνγκ, τον Απρίλιο του 2017. Damir Sagolj / Reuters
----------------------------------------------------------------

Κάτω από την επιφάνεια της έλλειψης σοβαρότητας, ωστόσο, βρίσκεται μια σημαντική υπενθύμιση ότι αυτό το πυρηνικά οπλισμένο κράτος θα μπορούσε εύκολα να αντιμετωπίσει μια ηγετική κρίση. Σε αυτήν την περίπτωση, οι εξωτερικές δυνάμεις θα μπορούσαν να συγκρουστούν σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσουν τα όπλα μαζικής καταστροφής ή να αποφύγουν ροές προσφύγων.
Η σύντομη εξαφάνιση του Κιμ υπογράμμισε την επείγουσα ανάγκη των Ηνωμένων Πολιτειών να υιοθετήσουν μια περιφερειακή στρατηγική ασφάλειας για την Βόρεια Κορέα –μια στρατηγική που να συντονίζει τις απαντήσεις των ενδιαφερόμενων δυνάμεων στην πιθανή αστάθεια του καθεστώτος στην Πιονγιάνγκ.

ΑΒΕΒΑΙΗ ΔΙΑΔΟΧΗ

Ο Kim Jong Un μπορεί να κάνει περιοδείες σε εργοστάσια λιπασμάτων σήμερα, αλλά απέχει απλώς μια επέμβαση stent από το να πεθάνει όπως ο πατέρας και ο παππούς του. Οι λόγοι για την πρόσφατη εξαφάνισή του είναι ακόμα άγνωστοι και μπορεί να μην γίνουν ποτέ γνωστοί. Ωστόσο, τα σημαντικά προβλήματα υγείας του Κιμ -όπως η παχυσαρκία, το έντονο κάπνισμα και το αλκοόλ, καθώς και ένα οικογενειακό ιστορικό νεφρικών και καρδιακών παθήσεων- είναι οι πιθανοί ένοχοι.

Η υγεία του ηγέτη της Βόρειας Κορέας αποτελεί μια ανησυχία εδώ και αρκετό καιρό. Το φθινόπωρο του 2014, ο Κιμ εξαφανίστηκε από την δημόσια θέα για περίπου έξι εβδομάδες και επέστρεψε με ένα μπαστούνι. Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών της Νότιας Κορέας ανέφερε αργότερα [6] ότι είχε υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση σε μια κύστη στον αστράγαλο, μια κατάσταση που θα μπορούσε να επαναληφθεί λόγω του βάρους και του τρόπου ζωής του. Ο πατέρας και ο παππούς του Κιμ ήταν πολύ μεγαλύτεροι από όσο αυτός όταν πέθαναν από καρδιακή προσβολή. Ωστόσο, σύμφωνα με την δημοσιογράφο της Washington Post, Anna Fifield, γιατροί της Νότιας Κορέας που έχουν αναλύσει βιντεοσκοπημένα πλάνα του Κιμ σε συνόδους κορυφής εκτιμούν [7] ότι είναι σωματικά αδύναμος για την ηλικία του. Αν και είναι μόλις 36 ετών, ο πρόωρος θάνατος του Κιμ αποτελεί μια πραγματική πιθανότητα, πράγμα που σημαίνει ότι η Βόρεια Κορέα θα μπορούσε να υποβληθεί σε μια μετάβαση ηγεσίας ανά πάσα στιγμή. Κανείς δεν ξέρει ποιος θα αναλάμβανε την Βόρεια Κορέα αν συνέβαινε αυτό ή πόσο καιρό θα χρειαζόταν μια νέα ιεραρχία για να εδραιώσει την εξουσία της.

Εάν, πράγματι, η εξαφάνιση του Kim Jong Un τον Απρίλιο σχετίζεται με τα προβλήματα υγείας του, το επεισόδιο μπορεί να τον ώθησε να εντοπίσει και να αρχίσει να προετοιμάζει έναν διάδοχο, όπως έκανε ο πατέρας του και ο παππούς του χρόνια πριν πεθάνουν. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, ο Κιμ δεν έχει ορίσει δημοσίως κανέναν για να τον αντικαταστήσει, και το Σύνταγμα της Βόρειας Κορέας δεν περιγράφει λεπτομερώς μια διαδικασία μετάβασης εξουσίας.

Η υγεία του ηγέτη της Βόρειας Κορέας είναι ένα από τα πιο προσεκτικά φυλαγμένα μυστικά σε έναν από τους πιο δύσκολους στόχους [για άντληση] πληροφοριών του κόσμου [8], οπότε οποιαδήποτε συζήτηση για τους μελλοντικούς ηγέτες της είναι εξαιρετικά θεωρητική [9]. Αλλά μεταξύ των δυνατοτήτων είναι η μικρότερη αδερφή του Kim Jong Un, Kim Yo Jong, η οποία ανέβηκε σε εξέχουσα θέση τα τελευταία χρόνια και θα προσέφερε το σημαντικό πλεονέκτημα της διατήρησης της γραμμής αίματος της οικογένειας Kim. Ο θείος του Kim Jong Un, ο Kim Pyong Il, επέστρεψε πρόσφατα στην Βόρεια Κορέα μετά από αρκετά χρόνια διπλωματικής υπηρεσίας στην Ευρώπη και είναι ένας άλλος πιθανός διάδοχος. Αλλά η θέση θα μπορούσε ακόμη και να πάει για πρώτη φορά σε κάποιον εκτός της οικογένειας Κιμ -έναν αξιωματούχο της στρατιωτικής ή της πολιτικής ηγεσίας, για παράδειγμα.

Ο Kim Jong Un κυβερνά μόνος του, όπως και οι δύο προκάτοχοί του. Ο διάδοχος του Κιμ θα μπορούσε να κυβερνήσει μόνος του ή να κυβερνήσει ως μέρος μιας συλλογικής ηγεσίας. Ακόμη και ένα υβρίδιο αυτών των δύο δομών είναι δυνατό. Η περίοδος μετάβασης της ηγεσίας θα μπορούσε να είναι σύντομη ή παρατεταμένη, ανάλογα με το αν θα έχει ακολουθήσει μια διαμάχη για την εξουσία. Αλλά ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το καθεστώς της Βόρειας Κορέας θα ήταν το κενό εξουσίας, το οποίο θα μπορούσε να προκύψει εάν δεν διοριστεί κανείς ως διάδοχος ή αν κάποιος αναλάβει την δουλειά αλλά αποτύχει.

Οι δύο τελευταίες μεταβάσεις ηγεσίας της Βόρειας Κορέας πήγαν σχετικά ομαλά, παρά τις αντίθετες προβλέψεις. Όμως, είτε αυτή το κάνει είτε όχι, οι εξωτερικές δυνάμεις είναι απίθανο να γνωρίζουν πολλά για την εσωτερική κατάσταση της Βόρειας Κορέας. Η εξωτερική συμπεριφορά της νέας ηγεσίας θα μπορούσε να είναι δύσκολο να ερμηνευτεί: Ένα ανασφαλές καθεστώς που εδραιώνει την εξουσία του ή ένα ασφαλές που προωθεί την στήριξή του θα μπορούσε το καθένα να αποφασίσει να δοκιμάσει πυρηνικά όπλα ή πυραύλους, για παράδειγμα.